न्हूगु संविधान गुज्वःगु दयेकेगु ?

हस्तवहादुर केसी

२०४६ सालय् हानं नेपाःमि जनतां ३० दँया निरंकुश व तानाशाही व्यवस्थाया विरुद्ध तःधंगु त्याग व वलिदान यात । करीव १०० म्ह जनताया भिंपिं काय्म्ह्यायपिंसं थःगु जीवनयात वलीवेदीइ छाल । तर हानं कांग्रेस, एमाले नापंया वाममोर्चा व राजतन्त्रया दथ्वी जनघाती त्रिपक्षीय सम्झौता यानाः जनआन्दोलनयात दथ्वी हे क्वचायेका विल । व वहे त्रिशक्तिया सम्झौताय् २०४७ साल कार्तिक २३ गते न्हूगु संविधान जारी याःगु नौटंकी मञ्चन यानाः नेपाली जनतायात घों लात । गुकिया कारण २०५२ साल फागुन १ गतेनिसें नेकपा -माओवादी) १० दँ शसस्त्र जनयुद्ध सञ्चालन यायेत वाध्य यात । महान जनयुद्धया झ्वलय् करिव १० हजार नेपाली जनताया सर्वोत्तम काय्म्हयाय्पिसं जीवन उत्सर्ग यात । द्वलंद्वः जनतायात तत्कालिन राज्यं वेपत्ता यात । आः तक्क इमित सार्वजनिक याःगु मदुनि । द्वलंद्वः घाःपा व अपाङ्ग दयेकलसा द्वलंद्वः छेँबुँ मदयेकाः च्वनेमाल । झिद्वलं मयाक जनताया काय्म्हयाय्पिसं थ्वहे नेपाली धर्तीइ बाहाः वयेकूगु हिया खुसिबाहाः थौं तक्क नं गंगु मदुनि । सहिद परिवार व वेपत्ता परिवारतय्गु अवस्था झनझन नाजुक जुजुं वन । घाःपा व अपाङ्गतय्सं कष्टपूर्ण जीवन वितय् यायेत वाध्य जुयाच्वंगु दु । द्वलंद्वः मां बौया मुलय्च्वंपिं मस्त हानाः मन्त । अथ्यहे द्वलंद्वः नेपाःमि मिसामस्तय्सं विधवा जीवन म्वानाच्वंगु दु व द्वलंद्वः काय्म्हयाय्पिं हानाः मदयेकाः च्वनेमाला इमिगु उज्ज्वल भविष्यया छुंनं ग्यारेन्ति मदु ।

मेगु छगू लोमंके मज्यूगु खँ छु खः धाःसा माओवादी पार्टीं जनयुद्धया झ्वलय् राष्ट्रिय संकटया समाधानया नितिं संविधानसभायात न्यूनतम मागया रुपय् न्ह्यःने हल । सशस्त्र जनयुद्ध न्ह्याकाच्वंगुहे अवस्थ्ााय् युद्ध विरामया घोषणा यानाः माओवादी पार्टीं २०५८ सालय् तत्कालिन नेपाली कांग्रेसया देउवा सरकारनाप संविधान सभायात मू विषयवस्तु दयेकाः शान्ति वार्ताया थालनी यात । तर अवले कांग्रेस एमाले लगायतया संसदवादी दलत संविधानसभाया एजेन्दाय् सहमत जुइ मफयेवं माओवादी पार्टी २०५८ साल मंसिर ८ गते बहनी दाङ्ग जिल्लाया घोरोही स्थित तत्कालिन शाही नेपाली सेनाया क्याम्पय् फौजी आक्रमण यानाः उकियात पूर्णरुपय् ध्वस्त यानाः ल्वाभः व गोलावारुद नापं जफत यानाः हानं युद्धय् लिहांवन । राज्यं २०५८ मंसिर ११ गते निसें देयन्यंक रुपय् संकट कालया घोषणा यात । व माओवादीया विरुद्ध सेना परिचालन यात । देय् भिषण गृहयुद्धय् हिल । २०५९/०६० सालय् हानं माओवादी पार्टीं युद्धविरामया घोषणा यानाः तत्कालिन जुजु ज्ञानेन्द्रया सरकारनाप शान्ति वार्ताया थालनी यात । अवले कांग्रेस व एमालेत ज्ञानेन्द्रं सत्तां वांछ्वया वीवं सतक छाप जुयाः हल्लय् जुयाच्वंगु खः । जुजुनापया शान्ति वार्ताया क्रमय् नं ज्ञानेन्द्रं संविधानसभाया मागयात अस्वीकार जक याःगु मखु कि वं शान्ति वार्ता न्ह्यानाच्वंगु अवस्थाय्हे रामेछाप जिल्लाया दोरम्वाय् माओवादीया २२ म्ह कार्यकर्तातय्त ज्वनाः हत्या यात ।

कांग्रेस-एमाले लगायतया संसदवादी दलत यथास्थितिहे २०४७ सालया संविधानयात च्वय्क्वय् यानाः छुं शब्दतय्त हिलाः खासयानाः माओवादी, कांग्रेस एमाले लगायतया दक्षिणपन्थी व यथास्थितिवादी शक्तितय्गु दथ्वीया सम्झौताया आधारय् सारसंग्रहवादी संविधान दयेकेगु ज्या यानाच्वंगु खः । अर्थात माओवादी पार्टीयात नं सम्झौतावादय् तक्यंकेगु व घलमल संविधान दयेकेगु षडयन्त्रय् अलमलय् दु । तर माओवादी पार्टी यक्कों अर्थय् सचेत जुइधुंकूगु दु । वं सामन्तवाद व साम्राज्यवाद विरोधी सारतत्व क्वबूगु व जनताया संघीय गणतन्त्रया सारतत्व दुगु संविधान वाहेक मेगु छुंनं यथास्थितिवाद संसदवादी व सारसंग्रहवादी संविधान गवलें नं दयेके वीमखु । छु खँ नं थुइके माः धाःसा माल धाःसा २०४७ सालया थे सम्झौतापरस्त संविधान दयेकेगु खः धाःसा माओवादी पार्टीं महान १० दँया जनयुद्ध न्ह्याकेत छुं नं जरुरी हे मदु । व करिव १५ द्वः नेपाली नागरिकतय्सं हिया खुसिवाहाः न्ह्याकेगु छुंहे आवश्यक मदु । एमाले कांग्रेसतय्सं मानय् याःथे माओवादीं नं २०४७ सालया संविधानयात मानय् यानाः संसदवादय् चुर्लुम्मं डुवय् जुयाः च्वंसां ज्यू । संसारयात हे अजूचायेकाः १० दँ या जनयुद्ध न्ह्याकेगु छुं हे आवश्यक मदुगु खः ।

दकले लिपा लिच्वः छु दु धाःसा गुज्वःगु संविधान दयेकेगु धयागु विषयलय् जनताया दथ्वी व्यापक अन्यौलता व भ्रमत दु । देशीय, दक्षिणपन्थी, यथास्थितिवादी व नवसंशोधनवादीतय्सं ययेकूथें वयागु वैदेशिक महाप्रभुतय्सं ययेकू थें नेपाली जनता विरोधी, अग्रगामी व परिवर्तन विरोधी व नेपाली क्रान्ति विरोधी सारसंग्रहवादी व खिचडीतन्त्रय् लिधनाच्वंगु यथास्थितिवादी संविधान दयेकेवीगु नं मखु व दयेकेगु नं मखु । उकिया थासय् जनताया संघीय गणतन्त्रया सारतत्व क्वबुयाच्वंगु वास्तविक जनताया चाहना कथंया संविधान दयेकेगु खः । यदि उगु कथंया संविधान दयेके मविल, पंगः थन, पःखाः दन धाःसा जनविद्रोहया ग्वफय् सृष्टि यायेगु खः व उगु जनविद्रोहया सुनामी ग्वय्फसं जक नेपाली जनतां चाहे जूगुथें न्हूगु नेपाः दयेकी व नेपाली जनता व नेपाल राष्ट्रयाहे भविष्यया फैसला यायेगु धयागु विषयलय् जनताया दथ्वी व्यापक रुपय् वहस न्ह्याकेगु आवश्यक दु । थुकी झी ल्यूने लाःगु दु । आः लिवाके मज्यू । नेपाली जनता व राष्ट्रयाहे भविष्यया फैसला यायेगु न्हि वयेत उलि दायित्व पू वंकेत एकीकृत माओवादी पार्टीं आम नेपाली जनतायात अव्हाण यानातःगु दु । स्टान्ड वाइ दयेकेगु ई वये धुंकूगु दु । व उगु न्हि इतिहासय् छक्वः जक वइगु मानवजातियाहे मुक्तिया विगुल पुयाः सकले प्रतिक्षारत दु ।

More Stories Like this