माओ लिपाया अभिभारा

भीमवहादुर विक

विश्व सर्वहारावर्गया महान गुरु माओत्सेतुङ्गया जन्म १८९३, डिसम्वर २६ तारिख खुन्हु जूगु खः । चीनया हुनान प्रान्तया ध्याङश्यान काउन्टीया शाओशान गामय् जूगु खः । किसान परिवारय् जन्मय् जूम्ह माओ नं चिनिया न्हूगु जनवादी क्रान्तिया नेतृत्व यानादीगु खः । वयकःनं चिनया ८० करोड उत्पीडित शोषित पिडित जनतायात साम्राज्यवाद व सामन्तवादं मुक्त यानाविल । उगु मुक्तिया अजय यात्राया वैचारिक ल्वाभःया रुपय् माक्र्सवाद-लेनिनवादयात माओ नं सृर्जनात्मक उपयोग यानादीगु खः । माक्र्सवाद-लेनिनवादयात चीनय् सफलता पूर्वक छ्यलादिल । मालेमावादया रक्षा यायां प्रयोगया झ्वलय् माओनं उकियात अज्ज समृद्ध यानादिल । माक्र्सवादया स्वंगू अंगत दर्शन, राजनीतिक अर्थशास्त्र व वैज्ञानिक समाजवादया क्षेत्रय् गुणात्मक रुपं विकास यानादिल । गुकिया सर्वभौम महत्व दुगु खँ फुक्कसिगु न्ह्यःने जगजाहेर दु । छगू इलय् पुरा यायेमाःगु अभिभारा पूवंके मफुतधाःसा व इतिहासय् गल्ति वा कमजोरीया रुपय् अंकित जुइ । अभिभारात ई कथं जुइ । खास खास इलय् खास खास प्रकारया अभिभारात न्ह्यःने वइ । उकियात बांलाक्क कथं न्ह्याकेगु क्रान्तिकारीतय्गु दायित्व खः । माक्र्सया पालय्या अभिभारात माक्र्स, एंगेल्सं पूवंकादिल । उगु अभिभारा पूवंकेत झीसं नं संकल्पकृत जुइमाः ।

माक्र्सया इलय् प्रतिस्पर्धात्मक पूँजीवादी जमाना खः । पूँजीपतितय्गु दथ्वीया अप्वः प्रतिस्पर्धा मजदुरतय्गु चरम शोषण जुयाच्वंगु खः । इमिगु दथ्वी प्रतिस्पर्धा धयागु शोषण देतनाच्वंगु खः । मजदुरत दमनं वाक्क दिक्क जुयाः च्वंगु खः । छख्य रोवर्ट ओवेनपिं युटिपियाली समाजयात दयेेकेत स्वयाच्वंगु खःसा मेख्य विलियम लोवेटपिस चार्टिट आन्दोलन न्ह्याकाच्वंगु खः । थुपिं निगुलिं वाद विवादया रुपय् कम्युनिष्ट घोषणापत्र, सन् १८४८ सं पिहां वल । थुगुकथं माक्र्स/एंगेल्सं गरिव वर्गया निंतिं वैचारिक अस्त्र दयेकादिल । सम्पन्न वर्गया सत्तायात वलपूर्वक वांछ्वयेत हःपाः वियादिल । मानव समाजया संस्लेषण यानाः सर्वहारावर्गया मुक्तिया न्हूगु लँपू क्यनादिल । वुर्जुवा दर्शनया विरुद्धय् ऐतिहासिक द्वन्द्वात्मक भौतिकवादया विकास यानाविल । छगू छगू इलय् पूवंकेमाःगु ज्या पूमवन धाःसा व इतिहासय् गल्ति वा कजोरीया रुपय् अंकित जुइ । अभिभारात धयागु ई नाप भ्यलय् पुनी व खास इलय् खास अभिभारात वइ । उकियात बांलाक पूवंकेगु कुतः यायेमाः । इलय् हे पूवंकेमाःगु ज्या व ऐतिहासिक गल्ति जुइ । राजनीतिक अर्थशास्त्र व वैज्ञानिक समाजवादया विकास यानादिल । थथ्य समग्र मानव समाजया नितिं छगू उज्वःगु विचाः वियादिल, गुकिं शोषण विहिन समाजया सृष्टी याइ । पेरिस कम्युनया असफलतालिपा वयकःपिसं सर्वहारावर्गया विचाःयात अझ सृदृध यानाविल ।

लेनिनया पालय् पूँजीवादया पतन साम्रज्यवाद हे जुइधुंकूगु खः । आधुनिक सर्वहारा वर्ग झन वल्लानाः वनाच्वंगु खः । माक्र्सं विकास याःगु विज्ञानयात व्यवहारिक कार्यन्वयन यायेमाःगु ख ः । पाय्छि उगु इलय् लेनिनं थःगु पालय्या युगयात साम्राज्यवाद व सर्वहारा क्रान्तिया युगया रुपय् संस्लेषण यानादिल । माक्र्सवादयात रसियाली धर्तीइ व्यवहारिकता वियाः अल्पकालिन सशस्त्र जनविद्रोह मार्फत अक्टोम्वर क्रान्ति यानादिल । साम्राज्यवादया हैकम चलय् जुयाच्वंगु अवस्थाय् लेनिनया उगु ऐतिहासिक पलाखं सारा मजदुर/सर्वहारा वर्गयात हषिर्त याःगु खः । थुयालिपाया चरणय् समाजवादी आन्दोलनया सुनामीत वल । आःनं सोभियत समाजवादी सत्ता आम शोषित पिडिततय्गु आदर्श जुयाच्वंगु दु । नापनापं दर्शन व राजनीतिक अर्थशास्त्रय् नं लेनिन व स्टालिनं ई कथं विकास याना दिल ।

माओनं थःगु इलय् साम्राज्यवाद व सर्वहारा क्रान्तिया थौंया वर्तमान युगय् क्रान्तिया मू प्रवृत्ति धयागु उत्पीडित राष्ट्रतय्गु मुक्ति युद्ध खः धकाः संश्लेषण यानादिल । अर्घसामन्ती व अर्घऔपनिवेशिक सामाजिक संरचना कायम जूगु देशय् जुइगु क्रान्तिया मोडल तयार यानाः चिनिया धर्तीइ कुशलतापूर्वक प्रयोग यानादिल । गामं शहर घेरे यायेगु रणनीति कथं दीर्घकालिन जनयुद्ध मार्फत पूँजीवादी जनवादी क्रान्ति यानादिल । क्रान्तिया नितिं माःगु स्वंगू खँ पार्टी, सेना व संयुक्त मोर्चाया वारे विशेष वहः वियादिल । गुम्हय्स्यां सर्वहारा लगायत सारा उत्पीडित राष्ट्रतय्त छगू उमंग थनाव्यूगु खः । रुसय् समाजवादी सत्तायात खुस्चोभं राष्ट्रिय प्रजातन्त्रया नामय् हन्तां यानावीवं माओया ब्वहलय् थप जिम्मेवारी वःगु खः । उकियात माओनं कुतः यात । समाजवादी सत्ता दुने नं न्हूपिं पूँजीवादीत जन्मय् जुइ । समाजवादी चरणय् नं दीर्घकालिन चरण हे जुइ । थुपिं व थुज्वःगुहे खँयात माओनं संश्लेषण यानादिल । समाजवादयात वचय् यायेत निरन्तर क्रान्ति यानां च्वनेमाःगु मान्यताया विकास यानादिल ।

महान सर्वहारा वर्ग सांस्कृतिक क्रान्तियात न्ह्याकादिल । सांस्कृतिक क्रान्तियाहे माओनं "स्वंगू गर व स्वंगू नगर" या सिद्धान्तया प्रतिवाद न यानादिल । दर्शनया क्षेत्रय् अन्तरविरोधया नियमयात द्वन्द्ववादया गुडीया रुपय् व ज्ञानया सिद्धान्तयात निक्वः तिंन्हुइगु कथं व्याख्या यानादिल । अर्थशास्त्रया क्षेत्रय् नोकरशाही पूँजीवादी, जनवादी व समाजवादी अर्थतन्त्रया विषयकथं व्याख्या यानादिल नापं उकिया व्यवहारिक कार्यान्वयन यानादिल । थथ्य हरेक क्षेत्रं समकालिन विश्वया हाथ्यातय्गु सामना यायेत माओनं विचार व विज्ञानया क्षेत्रय् अभूतपूर्व विकास यानादिल । माओ लिपाया चरणय् क्रान्तिइ तःधंगु संकट वल । साम्राज्यवादं थःयात न्हूगु रुपय् विकसित याःगु दु । अन्तर आधुनिकतां माक्र्सवादयात अप्रासङ्गकि जूगु हल्ला यात । साम्राज्यवादं आमरुपय् भौगोलिक विभाजनया नीति मखुसे विन्तीया प्रसारणया विधिं संसार कब्जा यायेगु यानाच्वन । माओया गुण व योगदानयात लुमंकुसे हनावना तसें थौंया गम्भीर इलय् क्रान्तिया संकट व साम्राज्यवादया हाथ्यायात स्वीकार यायां न्ह्यःने वनेहेमाः । झी गुरुपिसं सामना याःथें वर्तमान इलय् थःपिसं नं हाथ्यातय्गु सामना मयासे मगाः । जनयुद्धया जगय् जनविद्रोहया अनिवार्यताया विकल्प मदु । थुकियाहे समायोजनया वस्तुनिष्ट प्रयोगहे वर्तमान क्रान्तिया अभिभारा वा दायित्व खः । थौंया थ्व ज्या वा दायित्व पूवंके धुंकाः ल्यं ज्याखँ पूवंकाः वनेगु खँहे माओ लिपाया ऐतिहासिक अभिभारा वा ज्याया मू सारतत्व खः ।

More Stories Like this