चिकंया भावं ब्वलंकल ग्यानापूगु संकट

येँ (झीगु स्वनिगः)

छगू पेट्रोल पम्प चिकंया अभावया कारण पेट्रोल पम्पतय्गु न्ह्यःने ताःहाकःगु लाईन दयाः वयेधुंकूगु दु । चिकं आयात याइगु छगू जक निकाय नेपाल आयल निगमया घाटां फुक्क पुलांगु रेकर्ड त्वाःदःगु दु ।
वंगु प्यला थुखे विश्व बजारय् चिकंया भाः बच्छि स्वयाः अप्वसिनं बच्छि स्वयाः अप्वयेधुंकाःया प्रभावया कारण निगमया घाटा लच्छिया पौने दुई अर्ब तका थ्यंगु दु । लोड सेडिङ्गया कारण विशेषयानाः डिजेलया माग साविक स्वयाः नीगू प्रतिशतं अप्वःगु इलय् अरब जगतय् न्यनावंगु राजनीतिक अस्थीरतां यानाः निगमया संकट नियन्त्रण स्वयाः पिने वनाच्वंगु अधिकारीतय्गु धापू दु ।

करीब प्यला न्ह्यः ट्युनिसियापाखें न्ह्याःगु अरबया राजनीतिक अस्थीरतां चिकंया छगू प्रमुख उत्पादक राष्ट्र लिबियायात बांमलाक्क स्वायेवं पेट्रोलियम पदार्थया भाः छुं महिना थुखे आपालं थहांवंगु खः । प्यला न्ह्यः छगू ब्यारेल अर्थात १५९ लिटर चिकंया च्यय्गू डलर तूवःगु खः । थ्व थौंकन्हय् १२० डलरया हाराहारीइ दु । ग्यानापूगु छगू दशक न्ह्यःने तक्क नं नेपालं याइगु कूल निर्यातया जम्मा छगू तिहाई खर्च यानाः फुक्क चिकं न्यायेत गाःव । तर थौंकन्हय् देशय् दक्वः निर्यात यानाः कमय् याःगु धेबां चिकं जक न्यायेत नं धौ धौ जुयाःवःगु दु । थज्याःगु स्थितिइ उर्जा संकटं अनियन्त्रित रुप कायेत्यंगु विज्ञतय्सं ख्याच्वः नापं ब्यूगु दु ।

वंगु निलाया दुने निगमं सञ्चय कोष व नागरिक लगानी कोष लिसे सरकारी कोषपाखें थ्यंमथ्यं प्यंगू अर्बया ऋण कायेधुंकूगु दुसा व फुक्क किसिया म्हुतुइ जिइ जूगु दु । आपूर्तिइ कटौती न्ह्याक्वः हे खर्च याःसां नं तुरुन्त हे विश्व बजारय् भाः थहांवनाः चिकंया नितिं शतप्रतिशत आयातय् भर परय् जुइमाःगु नेपाःया न्ह्यःने महासंकट ब्वलंगु निगमया अधिकारीतय्गु धापू दु । मध्यपूर्वया उथलपुथलं यानाः अप्वःगु चिकंया भाः कुहांवनी थें मच्वं धकाः अन्तर्राष्ट्रिय उर्जा निकायं जानकारी ब्यूगु खः । पूरापूर चिकंया आयातय् भर परय् जुइगु नेपाः थेंज्याःगु गरीब देशं थ्व समस्या फयेफइमखु अमृत नकर्मीं धयादिल । उर्जाविद् वय्कःया कथं भारतीय आयल निगमयात फुक्क धेबा बिइमफुगु कारण उमिसं आः धेबा फुक्कया कथं हे परिमाणय् जक चिकं बिइगु न्ह्याके धुंकूगु दु । गुकिया अर्थ खः देय्दुने हाकनं चिकंया आपूर्तिइ कटौति शुरु जुइधुंकूगु दु । गनं थाकू अन हे पंगः थ्वहे इलय् नेपालय् लोड सेडिङ्ग झन् झन् अप्वयाः च्वंगु दु ।

बिजुलीया अभावय् डिजेलया जेनरेटर तसकं जोडं न्ह्यानाः वयाच्वंगु दु । गुकिं यानाः चिकंया माग ह्वात्त हे थहांवंगु दु । बिजुली मदयाः शहर बजाःया ततःधंगु होटेल व्यापारीक केन्द्र थेंज्याःगु थासय् डिजेल जेनरेटर चलय् यानाः वयाच्वंगु दु । आपालं विज्ञतय्सं छक्वःपतिकं ज्यंकूगु खँ धाःसा स्वचालित मूल्य समायोजनया विकल्प उत्तम खः गुगुकथं अन्तर्राष्ट्रिय बजाः लिसलिसे चिकंया भाः आफसेआफ च्वय् क्वय् याकि । तर उगु विकल्प सामान्य जनताया नितिं कष्टप्रद जुइफइगु जूगुलिं सरकारं छ्यला बुलाय् हयेमफूगु आपूर्ति छ्याञ्जे पुरुषोत्तम ओझाया धापू दु । म्हो जक भाः च्वय् क्वय् जुयाः स्वचालीत मूल्य प्रणालीइ वनेत ज्यामछिं जूगु मदु । तर थनं ला प्यलाय् ८० या १२० डलर थ्यंकूगु दु । थज्याःगु इलय् ह्वात्त हे दयेकाः उकिया प्रभाव सामान्य जनतां फयेफइमखु व उकिया कारण मेमेगु नये त्वनेगुया भाः नापं अप्वयेफु । वहे कारण सरकारं थ्व प्रणाली मछ्यःगु खः, ओझां जानकारी बियादिल । दकले अप्वः ग्यानापूगु खँला छु दु धाःसा विश्वन्यंक उथल पुथल जुइकथं उत्पन्न चिकं संकटबारे बिचाः यायेगु फुर्सद नेपाःमि नेतातय्सं काःगु हे मदुनि ।

More Stories Like this