धर्मया दूत भिक्षु विपश्वी
कृष्ण
ख्वपय् बुद्ध जयन्ती समारोह याइगुनिसें थीथी कथं बौद्ध अध्ययन ज्याय् ताः ईनिसें मदिक ज्या याना वयाच्वंगु संस्था खः मुनि बिहार। मुनि विहारय् श्रामणेर जुयाः थाइल्याण्डय् वनाः बुद्ध धर्म अध्ययन यायेत वंपिं विद्यार्थीतय् ल्याः जक थौंकन्हय् सत्या स्वयां अप्वः थ्यने धुंकल। आः नं अथे हे दँय् स्वंगू प्यंगू पुचलय् थनं बुद्ध धर्म अध्ययन याकेत थाइल्याण्ड ब्वना यंकेगु ज्या अनया प्रमुख भिक्षु विपश्वीपाखें जुयाच्वंगु दु। न्हापांखुसी प्यम्ह श्रामणेरपिंत थाइल्याण्डय् बौद्ध शिक्षा अध्ययन याकेत ब्वनायंकाः न्ह्याःगु थुगु नियमित ज्यां आपालं नेपाली भिक्षुपिंत थाइल्याण्डया सभ्यता व उन्नति बारे सयेके सीकेगु जक मखु बुद्ध धर्मया बारे दुग्यंगु शिक्षा कायेगु ह्वःताः चूलानाच्वंगु दु ।
थुगुसी च्याक्वःगुखुसी ख्वीछम्ह श्रामणेरपिं उखे वनेगु निंतिं विहारय् हे च्वनाः बौद्ध शिक्षा अध्ययनय् लगे जुयाच्वंगु दु। आः तक अनया स्नातक व उच्च माविइ अध्ययन याइपिं विद्यार्थीत दुसा गुलिं अनं लिहां वयाः गृहस्थी जीवन हनाच्वंपिं नं दयेधुंकूगु दु। भिक्षु विपश्वीया व्यक्तिगत कुतलं हे ख्वपया मुनि बिहारं अन विद्यार्थीत ब्वना यंकेगु व अनया शिक्षा कयाः थन वयाः विहार विहारय् च्वनाः ज्या यायेगु जुइवं छगू ल्याखं वसपोलयात नेपाली धार्मिक दूत कथं ज्या यानाबिज्यानाच्वंम्ह भन्ते धाःसां छं पाइ मखु। थाइल्याण्ड छगू बौद्ध राष्ट्र जूगुलिं राज्यपाखें हे अन बौद्ध धर्मयात तःधंगु सहुलियत व सुविधा नं बियातःगु दु। उकिं थनं वंपिंत नं अन सितिकं हे ब्वनेगु, च्वनेगु व नयेगु बन्दोबस्त राज्यस्तरं हे जुयाच्वंगु दइ। अझ नेपालय् तकं उमि छुं ज्याझ्वः ज्वनाः वइगु जुल धाःसा राजकीय सम्मानया परम्परा दु ।
छगू दशक न्ह्यवंनिसें मुनि विहारया न्हून्हूगु भवन दनेगु व थीथी कथं निर्माण नापं बौद्ध अध्ययनया वातावरण तयार यायेगु ज्याय् मदिक लगे जुया च्वनाबिज्याःम्ह भिक्षु विपश्वीपाखें न्हापां थः थाइल्याण्डय् अध्ययन यानाः लिहां बिज्याये धुंकाः श्रीकीर्ति विहार किपुली च्वनाबिज्याःगु खःसा आः नेपाः बिज्याइबलय् मुनि विहारय् हे च्वनाबिज्यायेगु यानाच्वंगु दु। ख्वपया वडा नं.-२ बाला गल्लीया काजीबहादुर गाईजू व केशरीमाया गार्ईजू (ख्याजू)या स्वम्ह काय मध्ये कान्छाम्ह काय कथं बूम्ह श्रीराम गाईजू हे थौंकन्हय् भिक्षु विपश्वी जुयाबिज्याःगु खः। वसपोलं नेपाली दां निगू करोड ति वंकाः मुनि विहारय् उपोसथार भवन निर्माण यानाबिज्याःगु खः। अथेहे भिक्षु निवास व चःबिया बांलाःगु व्यवस्था यानाः आः थःगु हे त्वाःबाहाया लिक्क लानाच्वंगु मुनि विहार हे वसपोलया दकलय् अप्वः ई फ्यायेगु थाय् जुयाच्वंगु दु ।
मुनिविहारय् सुथय् श्रामणेरपिं ४:३० बजे गं थायेवं दने धुंकी। ५ बजे ला बुद्ध पूजाय् सरिक जुइमाः। अथेहे ६ बजे जलपान यानाः ७ बजेनिसें अध्ययनय् लगे जुइ। थ्व झ्वलय् स्थानीय उच्चमावि, मावि व निमाविइ नं अध्ययन यानाच्वंपिं विद्यार्थीपिं थन श्रामणेर जुयाच्वंपिं दु। सूर्योदय मावि, श्रमिक मावि व बालसेवक निमाविइ बौद्ध शिक्षा बाहेक नं औपचारिक शिक्षा अध्ययन यानाच्वंपिं विद्यार्थी दु। चिवर पुनाः अन स्कूल वनेत विद्यार्थीतय्त सहज हे जुयाच्वंगु विहार प्रमखु विपश्वीं कनाबिज्यात। स्वनिगःया थीथी थासं जक मखु जुम्ला, हुम्ला, संखुवासभा थेंज्याःगु दुर्गम जिल्लां तक नं थन वयाः छुं ई श्रामणेर जुयाः बौद्ध शिक्षा अध्ययन यायेधुंकाः थाइल्याण्डय् सितिकं आखः ब्वं वनीपिं तसकं आकर्षित जुयाच्वंगु दु। विहारय् अध्ययनया वातावरण नं दुगु व औपचारिक शिक्षा नं कायेगु ह्वःताः चूलाइगु जूसां विहारं हे उमित औपचारिक शिक्षाया लागिं खर्च यायेम्वाः। अभिभावक, थःथिति वा सुं छम्ह दातापाखें उमित स्कूलया फी पुलातःगु दइ ।
'चिवर पुनाः स्कूलय् ब्वने मजिउ धकाः कानूनय् च्वनातःगु मदु थें' श्रमिक आदर्श माविया शिक्षक राम प्रजापतिं थः अभिभावकतय् न्ह्यःने तर्क तयादी। न्हापा भक्तपुर बहुमखी क्याम्पसय् नं छम्ह श्रामणेर औपचारिक शिक्षाया झ्वलय् भर्ना जुयाबिज्याःगु खः। उकिया नापं विहारं इलय् ब्यलय् भिक्षाटन वनाः नं विहारयात माःगु थीथी कथंया आयश्रोत चूलाकाच्वंगु दु। अज्याःगु ज्याय् उपासक कर्णबहादुर बासी, शिब बाला व विहारया दायक परिषदया नायः रामकृष्ण वैद्यपिनि योगदान न्ह्यथनेबहः जू। नेपालय् जुइ मफयाच्वंगु भाषा, दर्शन व सिद्धान्तया नेतृत्व वा एकीकरण ज्याय् पिनं सयेकेमाःगुलिं हे जक थनया श्रामणेरपिंत थाइल्याण्ड छ्वयेगु यानाच्वनागु खँ भिक्षु विपश्वीं सन्ध्या टाइम्सयात कनाबिज्यात ।
थीथी जिल्लां मगः, थारु, तामाङ, नेपालभाषा नापं खस नेपाली भाषा ल्हाइपिं दुगु ल्याखं थन च्वनीपिं श्रामणेरपिं नाप ई छ्यायेगु तसकं हे न्ह्याइपु। स्कूल वनेमाःपिं मचा मचापिं श्रामणेरपिंसं विहारं सिसाबुसा ज्वना वइगु व गुच्चा म्हितेत झोलाय् गुच्चा नं तया हइगु जुयाच्वन। थाइल्याण्ड उर्बर भूमि व मेहनती मनूत दुगु थाय् खः। नेपालं आपालं खँ थाइल्याण्डपाखें सयेकेमाःगु दनि। मानवीय सभ्यता सयेकाः सीकाः थन नं छुं यायेफइ धइगु धारणा ब्वलंकाः उकियात छुं कथं लागू यायेगु स्वत धाःसा भिक्षु हे जुइमाः धइगु मदु। थन वयाः गृहस्थी च्वनाः नं आपालं ज्या यायेफु। अनया उन्नत आधुनिक कृषि प्रविधि नापं नेपाली शैलीं हे क ख ग घ अले च छ ज झ ब्वंकेगु ब्वनेगु प्रबृत्तिं नं थाइल्याण्ड व नेपाः आपालं खँय् ज्वःलाःगु मुलुक धाःसां जिउ ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया