भ्रष्टाचारया न्हून्हूगु फेशन

धर्मरत्न शाक्य

नेपाः छगू शान्तिप्रिय देय्या नामं विश्वय् दुथ्याः। उकिसनं शाक्यमुनि बुद्धया जन्मस्थल नं खः। झिदँ न्ह्यः तक मेमेगु देय्या न्ह्यःने नेपाः शान्तिं बिलिबिलि जाःगु देय् धकाः विश्वं नालातःगु नं खः। तर थौं म्हिगः झिदँया दुने भ्रष्टाचारया न्हून्हूगु फेशन खने दत। स्यायेगु, पालेगु, लुटे यायेगु, चन्दा म्हयेगु, अपहरण यायेगु थेंज्याःगु कुकर्म बारे न्हिथं चर्चा जुयाच्वन। अझ साधारण निरीह जनता च्वनावंगु गाडीइ बम मुइकाः अशान्ति न्यंकेगु ज्या नं न्हिथं अप्वया वयाच्वन। थुज्वःपिं भ्रष्टतय्त दण्ड सजायँ बीगु पलेसा राजनीतिक रंगं चोखे यानाः दण्डं बचे यायेगु ज्याय् नेतात सक्रिय जुयाच्वंगु न्यनेदु ।

राजनीतिक पार्टीया अनैतिक व अराजनीतिक क्रियाकलापं देय्न्यंकं भ्रष्टाचार, अनाचार, दुराचार, पापाचार आदिं गाक्क थाय् कायेधुंकल। पंचायती शासन सुलाःसुलाः न्ह्याकीगु भ्रष्टाचार आः खुलेआम जुइगु शुरु जुइधुंकल। भ्रष्टाचारया ख्वाःपाः तःगू दु। मनुखं यायेमाःगु ज्याखँ इमान्दारीपूर्वक मयात धाःसा उकियात भ्रष्ट-आचार धाइ। दसिया निंतिं राजनीतिक भ्रष्टाचार, न्यायिक भ्रष्टाचार, शैक्षिक भ्रष्टाचार आदि आदि ।

२०४६ सालय् राजनीतिक हिउपाः वल। तत्कालिन अन्तरिम सरकारया दुजःत मध्ये छम्ह निम्ह अपवाद कथं भ्रष्टाचारं थी मफुपिं व मथुउपिं खने दत। इमिगु नां व ज्याकू छापाय् पिहां वःगु नं दु। तर तत्कालिन न्यायाधीशतय्सं न्यायिक भ्रष्टाचार मयाःगु जूसा, थीथी पार्टीपाखें कार्यवाही याःगु जूसा थौं थ्व अवस्थानाप झी हने मालीगु मखु। खः, सर्वमान्य नेता गणेशमान सिंहं "हाम्रो मन्त्रीहरू गन्हायो" धकाः इलय् हे गनादीगु ल्वःममंनि। दुःखया खँ छु धायेबलय् अन्य पार्टी नेतातय्सं चिउताः मतसे जिक्व फक्व लुटे याकि धइगु मनसायं म्हुतुइ धौ फित ।

थ्वहे सन्दर्भय् छगू घटना थन न्ह्यब्वयेत्यना। २०४६ साल जेष्ठ १० गते न्हिनसिया ४ बजे सिंहदरबारया राष्ट्रिय योजना आयोगया हलय् प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईया नेतृत्वय् अन्तरिम सरकार गठन जुल। प्रधानमन्त्री भट्टराईनं जुजु वीरेन्द्रया न्ह्यःने शपथ ग्रहण यानाः मेपिं मन्त्रीतय्त शपथ ग्रहण याकेत थीथी पार्टीया मन्त्रीत झ्वःलाक च्वनाच्वन। उच्च ओहदाया कर्मचारी, पत्रकारत व न्हूपिं मन्त्रीत मूपाहां गणेशमानजु मवःनिगुलिं वाकाः तयाः प्रतिक्षा यानाच्वन। गणेशमानजु निर्धारित ई स्वयां घौ बाघौ लिपा हलय् दुहां झाल। प्रधानमन्त्री सहित सकलें गण्यमान्य दनाः वय्कः व मंगलादेवीयात लापा थानाः लसकुस यात ।

ई भतिचा न्ह्याः वनेधुंकूगुलिं मेगु खँ मधासे उद्घोषक भाजुं मूपाहां गणेशमान सिंह व मंगलादेवी सिंहयात संबोधन यानाः न्हूगु मन्त्रिपरिषद्यात भिंतुना न्वचु बीत इनाप यात। गणेशमानजु जुरुक्क दनाः पूर्व दिशापाखे स्वयाः ल्हाः निपां ज्वज्वलपा यानाः थौं चान्हय् द्यनीम्ह जि कन्हय् सुथय् दने म्वाःलेमा हे सूर्य भगवान धकाः संवोधन यानादिल, 'कथंचित थुगु मन्त्रिपरिषद्या मित्रपिंसं जनतायात बियागु आश्वासन पूमवंकल धाःसा जिं जनतायात गथे यानाः ख्वाः क्यने? सहिदया मां-बौपिंत गुकथं धैर्य याकेगु?' थुलि धयाः गणेशमानजु थःगु आसनय् फ्यतुल। भ्रष्ट प्रवृत्तियापिंसं वय्कःयात बेक्वः मिखां स्वत। गणेशमानजुया उद्गारयात सुनानं चिउताः मकाःगु आभास ताल। "खोला तर्‍यो - लौरो बिर्‍स्यो" धाइ थें हे जुल।
वंगु चैत्र २ गते न्हय्क्वः तक मन्त्री जुइधुंकूम्ह चिरञ्जीवी वाग्लेयात सर्वोच्च अदालतया प्रधानन्यायाधीश रामप्रसाद श्रेष्ठ व लिउ वरिष्ठ न्यायाधीश खिलराज रेग्मीया मंकाः इजलासं भ्रष्टाचार ठहर यासें तत्काल जेलय् छ्वत। नेपाली कांग्रेसया नायः सुशील कोइरालां भ्रष्टाचारी तय्त संरक्षण बीगु पार्टीया कर्तव्य मखु धयाः सर्वोच्चया फैसलायात समर्थन यात। उखे एमाले उपाध्यक्ष व पुलांम्ह उपप्रधानमन्त्री वामदेव गौतमं धाःसा एमाले सांसद डोलबहादुर कार्कीयात सर्वोच्चं घूस नःगु धकाः याःगु फैसलायात विरोध यासें भ्रष्टाचारीयात बचे यायेगु कुतः यानादिल ।

'भ्रष्टाचार याना अकुत सम्पत्ति कमे याःपिं पुलांपिं मन्त्रीत व कर्मचारीतय् दथुइ भुखाय् ब्वयाच्वंगु दु। थुमिसं उखेथुखे बः काकां पंचायतकालया कुशल प्रशासक व राजदूत यदुनाथ खनालं संविधान च्वयेगु इलय् सर्वोच्चया फैसला ईनाप पाय्छि मजू धकाः बिचाः प्वंकल ।

मेगु दसि खः, राजनीतिक अन्यौलरुपी घःचाः गुलल तुलाच्वंगु इलय् अर्थ मन्त्रालयय् कर्मचारी सरुवा आतंक मचे जुल। अर्थ मन्त्रालय अन्तर्गत थीथी ज्याकुथी थीथी राजनीतिक पार्टीया रंग किकाच्वंपिं न्यासः कर्मचारीतय्त इमिसं ल्यःल्यःगु थासय् सरुवा यात। थुगु सरुवा ज्याय् पार्टीया दबाब वःगुलिं सम्बन्धित निकायं योग्य अयोग्य भ्रष्ट आदि छुं हे मस्वसे सरुवा याःगु खँ पिदन। थुकिया लिच्वः जनतां गुज्वःगु फये माली लिपा खनी।
गणेशमानजुनाप सम्बन्धित मेगु छगू घटना न्ह्यब्वये। नेपाल पत्रकार महासंघ यलया स्वक्वःगु अधिवेशन व अभिनन्दन समारोह २०५३ य् मू पाहां गणेशमानजुं ब्वति कयादीगु खः। उगु ज्याझ्वः विशेष यानाः यल जिल्लां २००७ साल न्ह्यः प्रजातन्त्र सेनानी जुयाः जेल नेल भोगे यानादीपिंत हनेगु लागिं जूगु खः। उगु ज्याझ्वलय् संवोधान यायां गणेशमानजीया मिखां ख्वबि तिकिनन। नापं प्रजातन्त्र सेनानी सकसियां मिखाय् ख्वबि जाल। खतु वय्कः चाक्सीबारी छेँ त्वःताः यलय् च्वं झाःगु ई खःव। सभाया अन्तय् सभाध्यक्षया हैसियतं थम्हं यानागु अनुभव न्ह्यब्वया। स्थानीय नेतात छेँय् वयाः नगर प्रमुखया प्रस्ताव न्ह्यब्वल, तर रकम-कलमया खँ मिले मजुयाः उगु पदय् आसिन जुइ मखंगु जुल। नापं इमित धया-ध्यबा पुलाः पद न्यायेगु जिगु उद्देश्य मखु। राणाकालिन इलय् प्रजातन्त्र नीस्वनेत फुथे ग्वाहालि यानागु राजनीतिक पसः तयेत मखु। स्पष्ट रुपं धायेगु खःसा प्रजातन्त्रयात अन्त्येष्टि याइपिं छिपिं हे जुइ धकाः भविष्यवाणी यानागु खः। थौं लौहपुरुष गणेशमानजुं मिखाय् ख्वबि हायेके माःगु कारण खः, शुरुंनिसें भ्रष्टाचार न्ह्यात ।

More Stories Like this