फ्वनाः नयेगु थल: वायुसेवा निगम
कृष्ण प्रजापति
देशय् ताः ई तक न्ह्यानाच्वंगु राजनीतिक अस्थिरताया कारणं सरकारी स्वामित्वय् चले जुयाच्वंगु छगूयां छगू जक वायुसेवा नेपाल वायुसेवा निगम हाल सरकारय् वंपिं उच्च पदाधिकारीतय्गु �वनाः नयेगु थल जुयाच्वंगु दु। विशेष रुपं अन जहाज न्यायेगु स्वयां लीज अर्थात् बालं कयाः उकी द्यापं क्यनाः थःगु भागय् कमिशन नयेगु निंतिं विदेशी जहाज कम्पनी नापं सरकारी पदाधिकारी व उमि एजेण्टत ब्वाँय् जुयाच्वनीगु चलनं यानाः वायुसेवा निगम थौंकन्हय् आपालं चर्चाय् वयाच्वंगु दु। वास्तवय् वायुसेवा निगम दुने चले जुयाच्वंगु थज्याःगु कमिशन गुकथं गथे नइ व सरकारं दकलय् अप्वः ध्यान थुकी हे छाय् तइगु खः, थुखेपाखे बिचाः यायेमाःगु ई धाःसा वःगु दु। नेपाल वायुसेवाया न्यय्दँया इतिहासय् वंगु झिंन्यादँ दकलय् अप्वः चर्चा जूगु ई जुया बिउगु दु। खास यानाः देशय् माओवादी जनयुद्ध शुरु जुसांनिसें अन दुने नं अज्याःगु हे अन्तरद्वन्द्वया कारणं आः तक नं वायुसेवा निगम घितिघिति जूगु दु। छुं ई न्ह्यः निगमया पुलांम्ह प्रवन्धक सुगतरत्न कंसाकारयात जहाज न्यायेगु निंतिं याःगु एग्रीमेन्ट व न्हापांगु किस्ता पुला छ्वःगु कारणं न्यागू करोड जरिवाना याकूगु घटना लिपा थ्व निगम झन जक चर्चाय् वयाच्वंगु दु ।
नेपाल वायुसेवा निगम न्हापा उलि चर्चाय् वये मफु। गबलय् गिरिजाप्रसाद कोइरालां लाउडा काण्ड मचे यानाः थः नं वायुसेवा निगम लिसें हे चर्चाय् वल, अबलय्निसें आः तक नं थ्व संस्था नियमित रुपं प्रेस जगतया मिखाय् उलि हे याउँक लायेगु यानाच्वंगु दु। धमिजा काण्ड व लाउडा काण्डया कारणं चर्चाय् वयेगु यानाच्वंगु नेपाल वायुसेवा निगम लिपांगु इलय् जहाज न्यायेगु खँयात कयाः जूगु एग्रीमेन्टयात नेपाल सरकारं रद्द यानाः उगु एग्रीमेन्ट याःम्ह सुगतरत्न कंसाकारयात ज्वनेवं थप चर्चाय् दु।वास्तवय् विदेशी कम्पनीया जहाज लीजय् हयेगु धइगु हे कमिशनया खेल जुयाच्वन। जहाज छगः न्यात धाःसा उगु जहाज नीदँ नीन्यादँ तक ढुक्क जुइक चले याये फइ। आः नेपाल वायुसेवा निगमयाके दुगु निगः जहाज अथे हे ढुक्क नक्सां चले जुयाच्वंगु जहाजत खः। उकी कमिशनया कासा म्हिते तसकं थाकु।हाल दुगु ७५७ निगः जहाज साढे ३ अरब तूगु जहाजत खः। तर थ्व छक्वलं न्याये धुंकूगुलिं आः उकी कमिशन व उगुंथुगुं खँ मंत ।
कमिशन व घाटा व्यापार क्यनाः थः तःमि जुइगु लँपु गिरिजाप्रसाद कोइरालाया पालंनिसें हे सत्तासीन मनूतय्सं स्वयेगु याःगु खः। अथे जुयाः हे अबलय् लाउडा काण्डया स्पष्ट खँ मवःतले व गिरिजाया राजीनामा मवःतले संसद हे चले याके मखु धकाः ५७ न्हु तक संसद अवरुद्ध जूवंगु खः। यूरोपया लाउडा विमान कम्पनीपाखें कमिशन नये दइगु लोभय् छुं नं कथंया पूर्व तयारी मदयेक जहाज हयाः ६-७ महिना चले याःगु इलय् अबलय् निगमयात १ अर्ब ८० करोड तका घाटा जूवंगु खः। अज्याःगु घाटा व्यापारया काण्ड धमिजा काण्ड नं खः। यूरोपया हे छगू टिकट मीगु कम्पनी मार्फत सेल्स प्रमोशनया नामय् कमिशन नये दइगु जुइवं सरकारय् च्वंपिं उच्च पदाधिकारीतय्सं थः एजेण्ट मार्फत अन नेपाल वायुसेवा निगमया जहाजया टिकट मीकाः गुलि आम्दानी जुल गुमराहय् तयेगु व टिकटया भाः नं उमिसं छु कथं तल उकियात स्वीकार यायेगु यानाः एजेण्टया भूमिका म्हिताः नं फुक्कं चीज उमित हे जिम्मा बियाः नेपाल वायुसेवा निगमयात प्रत्यक्ष घाटा यायेगु कथं अबलय् उगु काण्ड जूगु खः । गिरिजाप्रसाद कोइराला प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु इलय् हे जूगु थज्याःगु काण्डं आखिर वयागु उच्च व्यक्तित्वय् हे तःधंगु दाग लाकूगु खः ।
२०५४ सालय् नेपाल वायुसेवा निगमयात द्यापं फये मायेकाः थःगु हैसियतं च्वय्या लाउडा विमान दुत हयाः कमिशनया कासा जूगु घटना खः लाउडा काण्ड। उगु इलय् ७६७ थेंज्याःगु तग्वःगु व सुविधासम्पन्न जहाज दुत हयाः नं पिने टिकट मीगु नापं यात्रु अप्वयेकेगु पूर्वाधार तयार याये मफयेवं उगु जहाज हःगु हे द्यापं फये माःगु जूवंगु खः। नेपाल वायुसेवा निगमयाके दुगु ७५७ विमानं अन्तर्राष्ट्रिय उडानय् वनीगु इलय् बैंकक, क्वालालम्पुर दुबही, हङकङ थेंज्याःगु थासय् दिके दु, तर चिकं तनेगु निंतिं जक दिके दु। अन च्वंपिं थप यात्रु उकी तये दइ मखु। थ्व लाउडा विमान धाःसा सुविधा सम्पन्न व नेपाल वायुसेवा निगमयाके दुगु निगः जहाज स्वयाः तग्वःगु जहाज जूगुया ल्याखं दिके नं दु, यात्रु नं तये दु। अथे खयां नं अन टिकट मीगु व मेमेगु पूर्वाधार छुं तयार मयासे हथासं जहाज लीजं काःगुलिं उगु इलय् वायुसेवा निगमयात १ अर्ब ८० करोड घाटा फयेमाःगु खः। पेरिस व लण्डनय् नेपाल वायु सेवा निगमया जहाज वनी मखु। लाउडा विमान धाःसा अन तक नं वनी ।
आः हे नं नेपाल वायुसेवा निगमया निगः जहाज न्हिं २० घण्टा चले जुयाच्वंगु दु। थ्व ल्याखं झीत जहाज मगात। अथे जुयाः नेपालं जहाज न्याये माःगु स्थिति दु। तर सरकारय् वनीपिं पदाधिकारीतय् धाःसा जहाज न्यायेगु मखु कि लीजं जक कयाः कमिशन नयेगु हे जक ध्यान वनाच्वंगु दु। न्हिं २५ घण्टा चले यायेमाःगु स्थिति वःगु ल्याखं नेपाःयात आः हिसाब याना स्वयेगु इलय् निगःत्या जहाज माःगु जुल। थ्व हे हिसाव मिलान यायेगु इलय् जहाज हयेगु तयारी जुयाच्वंगु खः। वायुसेवा निगमया छगः जहाज जक छकः दिल्लीया उडान रद्द जुल धाःसा ५० लाख तका दां नेपाल वायुसेवा निगमयात घाटा जुइ। अथेहे अन्तर्राष्ट्रिय उडानया झ्वलय् हङकङया उडान रद्द जुल धाःसा छगू करोड दां घाटा जुइ। अज्याःगु थीथी समस्या मवयेकेत वा नियमित रुपं जहाज चले याना तयेगु वातावरण दयेकेत अबलय् चाइना साउथ वेष्ट एयरलायन्स (सीएसडब्लूए)या जहाज हयेगु मिलोमतो जुइधुकूगु खः। तर आः उकियात हयेगु स्वयां न्हूगु जहाज न्यायेगु पाय्छि तायेकाः सुगतरत्न कंसाकारं नेपाल पर्यटन वर्ष २०११ यात ध्यानय् तयाः जहाज न्यायेत स्वःगु खः। अथे जुयाः नं आः वायुसेवा निगम दुने ब्वलंगु विवाद चर्के जुजुं वनाच्वंगु दु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया