देशभक्त छप्पँ मजूसा विदेशीया रजाइँ
डि.आर.खड्गी
सन् १९४७ न्हयः तक ब्रिटिस साम्राज्यं सारा भारतवर्षयात कब्जा यानाः शासन यानाच्वंगु खः। तर फुक्क भारत छप्पँ जुयाः सन् १९४७ सालपाखे ब्रिटिस साम्राज्ययात भारतवर्षं पितिना छ्वयेत सफल जुल। ब्रिटिसं भारतवर्ष त्वःता वने न्ह्यः भारतय् हिन्दू- मुश्लिमया नामं जक मखु जातजातिया नामं नं गोलमाल याकेगु हिसाबं अनेक षड्यन्त्र यानाः जक लिहां वन। अझ मुस्मां जातिया दथुइ नं खिचलो याकेगु लागि पूर्व पाकिस्तान व पश्चिम पाकिस्तानया नामं विभाजन याना वन। पूर्व पाकिस्तान धइगु थौंकन्हय्या बंगलादेश खः। पश्चिम पाकिस्तानं पूर्व पाकिस्तानयात शासन यानाच्वंगु खः। पश्चिमी पाकिस्तानं पूर्व पाकिस्तानया प्राकृतिक स्रोतसाधन व सम्पत्ति लुटे यानाः जनतायात नं अति शोषण यात धकाः पश्चिमी पाकिस्तानपाखें ब्यागलं च्वनेगु लागि संघर्ष यात। पूर्व पाकिस्तान पृथक जुइगु लागि संघर्षया नेतृत्व याःम्ह शेख मुजिबर रहमान खः। शेख मुजिबर रहमानयात स्वदेशी जनता जक मखु विदेशी शक्ति भारतं नं ग्वाहालि व समर्थन यानाच्वंगु खः। आखिर भारतया सेना पूर्व पाकिस्तानय् क्वकयाः पश्चिमी पाकिस्तानपाखें पृथक जुइत सफल जुल। पूर्व पाकिस्तानया नामं बंगलादेश धकाः नां छुनाः न्हूगु देय् स्थापना जुलसा उकिया न्हापांम्ह राष्ट्रपति शेख मुजिबर रहमान जुल। देश स्वतन्त्र जुइधुंकाः बंगलादेशया जनतां आशा व भरोसा याःगु खः, आः शेख मजिबर रहमानं देशयात ठीक ढंगं सञ्चालन यानाः विकास यानाः क्यनी। तर शेख मुजिबरं देशया विकास यायेगु मस्वसे खालि भारतया ईशाराय् जक प्याखं हुलाः देशय् अनेक राजनीतिक नाटक म्हिताच्वन। शेख मुजिबर भारतया ईशाराय् प्याखं जक हुलाच्वंगुलिं सैनिकतय्सं विद्रोह यानाः शेख मुजिबरया परिवारयात हे हत्या याना बिल। थौंकन्हय् प्रधानमन्त्री जुयाच्वंम्ह शेख हसिना वहे शेख मुजिवरया म्ह्याय् खः। अबलय् वय्कः बेलायतय् आखः ब्वं वनाच्वंम्ह जुयाः वय्कः छम्ह बचे जुल ।
बौ मदयेधुंकाः वहे बौया लँ लिनाः अवामी लिग पार्टीया नेतृत्व यासें थौं शेख हसिना देशया प्रधानमन्त्री जुइत सफल जुयाच्वंगु दु।शेख मुजिबर रहमान विदेशी दलाल जुयाः देशया भविष्य अन्धकारय् तयेगु कुतः यानाच्वंगुलिं बाध्य जुयाः सैनिकं कू यानागु खः धकाः व इलय् धाःगु खः। बंगलादेशय् जक मखु विश्वया यक्व देशय् नेतातय्सं भ्रष्टाचार यानाः देश स्यंकाच्वन धकाः सैनिकं कू यानाः सत्ता कयाच्वंगु इतिहासं क्यनाच्वंगु दु। सन् १९९७ साल न्ह्यः बंगलादेश नं हत्या, हिंसा, अपराध अप्वयाः अराजक स्थिति वयाच्वंगु खःसा मेखे देशया पूरा प्रशासन भ्रष्टाचार व कमिशनय् डुबे जुयाच्वंगुलिं सेनां शेख हसिनाया सरकारयात बर्खास्त याना बिउगु खः। व इलय् बंगलादेशया प्रधानमन्त्री जुइत मुहम्मद यूनुसयात सैनिक अधिकारीतय्सं बारम्बार इनाप याःगु नं खः। यूनुसया सरल जीवन उच्च विचार खनाः बंगलादेश जक मखु विश्वय् हे वय्कः प्रख्यात व चर्चित जुयाच्वंगु खः। मुहम्मद यूनुस गांगामय् आर्थिक सुधारया लागि ग्रामीण विकास बैंकया अवधारणा हयाः सफलतापूर्वक न्ह्याकाच्वंम्ह व्यक्तित्व खः। ग्रामीण विकास बैंकया माध्यमं जनतायात रोजगारी वृद्धि यानाः जीवनस्तर थकायेगुली तःधंगु योगदान बीत सफल जुयाच्वंम्ह खः। सरकारं बीमफुगु रोजगारी ग्रामीण विकास बैंक मार्फत गां-गांया जनतायात बियाच्वंगुलिं बंगलादेशी जनताया दथुइ यूनुस प्रिय जुयाच्वंगु दु। करिब ३ लाख जनतायात प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रुपं राजगारी बियाच्वंगु खँ बैंकया तथ्यांकय् उल्लेख यानातःगु दु। ग्रामीण विकास बैंकं विशेष यानाः कृषि व घरेलु उद्योगया ख्यलय् अप्वः लगानी याना वयाच्वंगु दु। ग्रामीण विकास बैंकं यानाः बंगलादेशय् कृषि व घरेलु उद्योगं उत्पादन याःगु वस्तु विदेशय् निर्यात यानाच्वंगुलिं गांगांया जनताया आर्थिक स्थिति नापनापं देशया आर्थिक स्थिति नं मजबुत जुजुं वनाच्वंगु दु ।
देश व जनताया लागि ज्या यानाच्वंम्ह देशभक्त आर्थिकविज्ञ यूनुसं बैंक मार्फत ग्रामीण जनताया चेतना थकायेगु ज्या जक यानाच्वंगु मखु सक्षम सिर्जनशील यायेगुली तं तिबः बीगु यूनुसया नीतियात विश्व बैंक, एशियाली विकास बैंक व विश्व मुद्राकोषं तारिफ जक यानाच्वंगु मखु वय्कःया नीतियात अनुशरण समेत यानाच्वंगु दु। न्हापा थ्व स्वंगू संस्थां (बैंक) सरकारया माध्यमं गां-गांया गरिबी निवारण यायेगु धकाः खालि सरकारयात जक अनुदान बियाच्वंगु खःसा उगु ध्यबा फिद्वँय् लः तये थें जक जुयाच्वंगु खः। जब बंगलादेशया ग्रामीण बैंकया योजना सफल जुल वहे योजनायात अनुशरण यानाः विश्व बैंक, एशियाली बैंक व मुद्रा कोषं फाइदा नं कायेगु शुरु यात। मुहम्मद यूनुसया योजना अति सफल जुया वनाच्वंगु इलय् प्रधानमन्त्री शेख हसिनां वय्कःयात ग्रामीण विकास बैंक प्रमुख पदं निलम्बन याना बिल। यूनुसयात निलम्बन याःगुया छगू हे जक कारण धइगु राजनैतिक प्रतिशोध खः। खय्त ला सन् १९९७ सालय् सैनिकतय्सं शेख हसिनायात पदं च्युत याःगु इलय यूनुसं फकरुद्दिन अहमदयात प्रधानमन्त्रीया लागि सिफारिस याःगु जुयाच्वन। उकिं शेख हसिनां यूनुसयात राजनैतिक बदला कायेगु लागि तिपालचन्द्र व मजफर हक नांया ग्रामीण बैंकया अधिकारीतय्त उपयोग याःगु खः। थुकी बंगलादेश सरकारया तर्क दु: यूनुस ७० दँ दयेधुंकूम्ह जूगुलिं वय्कःयात उमेरया कारणं निलम्बित याये माःगु खः। तर धाथें उमेरया हे कारणं खःसा वय्कःयात झिदँ न्ह्यः हे निलम्बन याये माःगु खः। बंगलादेशया जनता आः नं शेख हसिना खनाः असन्तुष्ट जुयाच्वंगु दु। छाय्धाःसां वय्कलं भारतया न्ह्यःने राष्ट्रिय सवालया मुद्दाय् अडान मकाः। दसुया निंतिं टिस्ता व टिपु मुखडिन सिचाई नहरया कचवं समाधान मजूगुलिं भारतया किसानतय्त फाइदा जुयाच्वंगु दुसा बंगलादेशया किसानयात हैरानी जुयाच्वंगु दु। लिसें भारत व बंगलादेशया सुरक्षा फौज मंकाः रुपं तैनाथ यानातःगुलिं बंगलादेशी जनता आतंकित जुयाच्वंगु दु ।
अर्थशास्त्रया लागिं नोवेल सिरपाः नं त्याकेधुंकूम्ह यूनुसया मुद्दां नं प्रस्ट जुयाच्वंगु दु, विदेशीभक्त नेतातय्सं शासन यात धाःसा देशभक्त, सक्षम, इमान्दार व नैतिकवान मनूतय्त लिउने लाकेत हे स्वइगु जुयाच्वन ।
drkhadgi@gmail.com
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया