प्रतापपुरय् मलः गुलि विश्वास, गुलि अन्धविश्वास

शिला साय्मि

खय्त ला मलः जुइगु धइगु छुं तःधंगु खँ मखु। अथे नं ततःधंगु व महत्वपूर्णगु थासय् मलः जुयाः क्षतिग्रस्त जुल धाःसा व तःधंगु हे क्षति जुइगु जुयाः मनूतय्गु ध्यानाकर्षण याइगु ला जु हे जुल। अथे हे विश्व सम्पदाया धलखय् लाःगु सम्पूर्ण नेपाली जनताया धार्मिक आस्थां जाःगु स्वयम्भू परिसरया प्रतापपुर व नं न्हय्दँ न्ह्यः जक पुनःनिर्माण जूगुली हे हाकनं क्षतिग्रस्त जुसेंलि छुं नं अनिष्ट जुइत्यंगु खःला धइगु आशंकां मनूत सशंकित जुयाच्वंगु दु ।

वा वइबलय् पल्पसा त्वइगु, न न्याइगु ला स्वाभाविक हे खः। तजाःगु थाय् तसकं ख्वाउँगु थाय् अथे हे आम्लीमा व वंगल सिमाय् मलः जुइ धाइ। अथे नं बिजुली वा करेन्ट प्रवाहया हिसाबं स्वयम्भू चैत्य अप्वः धातु मजुसे चा व अप्पां जक दयेकातःथाय् नं छाय् मलः जुल धइगु नं न्ह्यसः दु ।

धन्य व मलः स्वयम्भू महाचैत्यय् हे मलात। करिब सछि ति दँ न्ह्यः छक्वः नं स्वयम्भू चैत्य जीर्णोद्धार याःगु बखतय् पूरा ज्या क्वचायेकाः खुला लिपा हे मलः जूगु खँ न्यनेदु। धर्म साहु धइम्ह तुलाधरं पुनर्निर्माण ज्या क्वचायेकाः खुला लिपा हे मलः जुयाः स्वयम्भूया भंगी तज्यानाः छत्र तकं कुतुं वंगु न्यनेदु। गुकिं यानाः हाकनं स्वयम्भू चैत्य हे पुनःनिर्माण यायेमाःगु खः। स्वयम्भू महाचैत्य सफुली उल्लेख जू कथं ने.सं. ६२१ य् शिवसिंह मल्ल जुजुया पालय् चैत्यय् हे मलः जूगु खः। उगु बखतय् जयलक्ष शाक्यभिक्षुं जीर्णोद्धार याःगु खँ उल्लेख जुयाच्वंगु दु ।

थथे जीर्णोद्धार ला पटक पटक हे जुयाच्वंगु खः। थुगुसी स्वयम्भुइ जूगु लुँ पायेगु ज्या झिन्याक्वःगु जीर्णोद्धार खः। तिबेतन मिग्मा मेडिटेसन सेन्टर (अमेरिकाया) अध्यक्ष तारथाङ्ग तुल्कु रिम्पोछेपाखे लुं सीगु ज्या जूगु खःसा थुगु हे अवसर लाकाः स्वयम्भू महाचैत्य संरक्षण तथा व्यवस्थापन महासमितिया सहकार्यय् जीर्णोद्धार यायेगु नं ज्या जूगु खः। स्वयम्भुइ दुने हे छगू ज्यासः दयेकाः कालिगढत अन हे लहिनाः द्यःया सामान व लुँ हिनामिना मजुइक हे बांलाक ज्या क्वचायेकूगु खः। थुगु इलय् काचाक्क जीर्णोद्धार मजूगु जूसा गुगुं नं इलय् स्वयम्भूया चैत्य हे छुं जुइगु समितिया धापू खः ।

नकतिनि हे जीर्णोद्धार ज्या क्वचाल। आः हे थथे मलः जुत। थ्व प्राकृतिक प्रकोप जक खः ला वा दैवसंजोग नं खः धइगु न्ह्यसलय् पं. बद्रीरत्न बज्राचार्यं धयादी, 'द्यःया नियम धइगु पूवंक यायेमाः। लुँ पायेगु ज्या नं क्वचायेकाः भसु प्रवाह पूजा यायेमाःगु खः। पूजा धइगु गुरुजुपिनि नयेत जक दयेकातःगु मखु। पूजाया विधि पूमवन धाःसा अनिष्ट जुइ धकाः शास्त्रय् हे च्वयातःगु दु। अथे हे विधिपूर्ण प्रतिस्थापन पूजा नं जु हे मजूनिबलय् लामातय्सं प्रतिस्थापन पूजा क्वचायेका वन। खय्त ला इमि नं थःगु हे विधि दइ। तर थ्व नेवाः गुर्जुपिंसं विधि पूर्वक यायेमाःगु खः ।'

न्हापा स्वयम्भूइ मलः जूबलय् (जोगवीर साहुनं) छत्र च्वय्-क्वय् लाकाः स्वाःगु व (आसामरु साहुनं) प्रतिस्थापन पूजा मयाःनिबलय् पताः छाःगु खः धाइ। वयां खुला लिपा मलः जूगु खः ।

पटक पटक प्रतापपुरय् दैवी 'आक्रमण' जूगु खँय् वय्कलं कनादी, 'प्रतापपुरय् लखाहुती यज्ञ यायेमाःथाय् साधारण यज्ञ जक यानाः ज्या क्वचायेकूगुलिं पूजा विधि पूवंकेगु ज्या मयाः। मलः जुइबलय् छु छु पूजा यायेमाः धकाः शास्त्रय् च्वयातःगु हे दु। आः नं विधि पूमवन धाःसा हाकनं नं मलः मजुइ धाये मफु ।'

लुमंकेबह जू, जुजु वीरेन्द्रया पालय् मरिचमान सिंह प्रधानमन्त्री जूगु इलय् स्वयम्भूया वज्र मन्दः खोले यानाः ज्या याःगु बखतय् नं निन्हु तक बेतोरं वा वःगु खः। धर्मधातु चैत्य दुथाय् धर्मधातु वागीश्वर मण्डल नं दइ। न्हापा अन ल्वहंया वज्र खःसां प्रताप मल्लं लुँयागु वज्र तःगु इतिहास दु। म्हीगया मलखं थ्व लुँयागु वज्र नं प्वाः खना थकूगु दु। न्यनेदु कथं थुगु मन्दःया दुने वज्र मलःयात तारण तयाः कुनातःगु दु ।

देशय् अशान्ति व राजनैतिक अस्थिरतां जनता चिन्तित जुयाच्वंगु इलय् धार्मिक क्षेत्रय् जूगु थुज्वःगु वज्रपातं देशय् हानं मेगु छुं प्रकोप जुइगु खःला धकाः मनूत ग्याइगु स्वाभाविक हे जुल। म्हिगःया वज्रपात स्वयाः ग्याःपिं मनूतय्सं स्वयम्भूया लुँ पायेगु ज्याया जिम्मा कयादीम्ह लोकरत्न शाक्य ज्या हे पूमवंक मदुगु घटनायात नं थ्व हे अनिष्टलिसे स्वानाः स्वयाहःगु दु ।

गुर्जुपिनि धापू कथं स्वयम्भुइ अजिमा देगः स्वयां छेँ तजाः याये मजिउ। स्वयम्भुइ गुगुं नं कथंया संकट वल धाःसा रक्षक कथं तयातःगु प्रतापपुर व अनन्तपुरं फया काइ धाइ। प्रतापपुरया गुह्य देवता दक्वसिया दुःख थम्हं फया काइम्ह संकटधारी द्यः खः। उकिं स्वयम्भु क्षेत्रय् प्रहार जूगु मलःयात थम्हं फया काःगु खः धकाः विश्वास याइपिं दु। प्रतापपुरया द्यःया नं रक्षक कथं द्वारपालय् च्वनाच्वंपिं शुक्रास्य फाख्वाः द्यः व शुक्रास्य ध्वंख्वाः द्यः मध्ये शुक्रास्य द्यवं दुनेयाम्ह द्यःयात रक्षा यानाः थम्हं फयाकाःगु खः। थुकिं यानाः स्वयम्भुइ गनं हे न्हाय्कं छपाः तकनं तमज्याःगु व द्यः चाःहिलेत पिहां वयाच्वंपिं भक्त जनपिंत तक नं छुं हे मजूगु खँ अशोक गुर्जुं कनादी।
थ्यंमथ्यं स्वसःत्या दँ न्ह्यः प्रताप मल्ल शान्तिपुरय् दुहां वनेत थम्हं दीक्षा काःगु इलय् थःगु नामं प्रतापपुर व थः रानी अनन्त प्रियाया नामं अनन्तपुर स्थापना याःगु खँ स्वयम्भू पुराणय् उल्लेख जुयाच्वंगु दु ।

More Stories Like this