हाकनं राष्ट्रियताया हे सवाल

कृष्ण प्रजापति

थीथी देशय् थीथी कथं थःगु राष्ट्रियता व स्वाधिनता रक्षाया लागिं राजनीतिक दल व देशवासी जनता लडाईं व संघर्षय् सरिक जुयाच्वंगु इलय् झीगु देशय् धाःसा न्ह्याम्ह हे शासक सत्ताय् वःसां थुगु सवालय् ग्यसुग्यंक ज्या याये फयाच्वंगु मदु। देशय् राजनीतिक अस्थिरता कायम जुइगु इलय् जुइगु थीथी कथंया असहज वातावरणय् हे पिनेया शक्तिं झीत दुःख बीगु परिपाटी थन दु। आः नं अथे हे जुयाच्वंगु दु। एसियाय् हे लाःगु थीथी देशय् जनता व नेता जानाः थःगु देशयात महान व शक्तिशाली दयेकेगु निंतिं भीषण अभियान हे न्ह्यानाच्वंगु इलय् नं थ्व देशय् धाःसा पीगू लाखया ल्याखय् नेपाली ल्याय्म्हत विदेश पलायन जुयाच्वंगु दु। अथे जुयाः नं खइ थ्व देशय् न्ह्याम्हेसिनं न्ह्याथे याःसां जिउ धइथें भारतं जक थ्व देशया ५४ गू थासय् ६० हेक्टर जग्गा अतिक्रमण याना तःगु दु। तर नेतात धाःसा सत्ताय् थ्यंकाः नं मौन च्वनाच्वंगु दु। राष्ट्रियताया सवालय् भ्याःभचा हे संवेदनशील मजूपिं नेतात जूगु ल्याखं नं थन न्ह्याम्ह हे राष्ट्र प्रमुख व सरकार प्रमुख जुयावःसां समस्या गथे खः अथे हे लानाच्वंगु खः।
गबलय् तक झीगु देशय् साम्राज्यवादी शक्ति व विस्तारवादी शक्तिया न्ह्यःने क्वछुइपिं राजनीतिक नेतात हे जक सत्ताय् थ्यनाच्वनी अबलय् तक थन राष्ट्रियताया भावना ब्वलने फइ मखु। थ्व देश न्ह्याबलें थें बेरोजगार उत्पादन याइगु देश व मेगु देशया लागिं ज्यामि उत्पादन याइगु देश जक जुयाच्वनी। अमेरिकी सम्राज्यवादं थौं विश्वन्यंकंया थीथी देशय् थः सेना हे छ्वया प्रत्यक्ष हस्तक्षेप यानाच्वंगु थ्व इलय् नं झीथाय् अनिवार्य सैनिक शिक्षा बीगु सवालयात महत्व बीत स्वयाच्वंगु मदु। न त आखः ब्वनाच्वंपिंत पूवंक आखः ब्वंकेगु हे स्थिति थ्व राष्ट्रय् जुयाच्वंगु दु। थीथी कथं विद्यार्थी आन्दोलन व शैक्षिक आन्दोलनत न्ह्यानाच्वंसां तबि नं झीगु देशय् दँय् झिंस्वंगू लाख मनूत क्वय्या नर्सरी कक्षाय् भर्ना जूपिं मध्ये झिदँ लिपा मुश्किलं हे जक स्वंगू लाखया ल्याखय् मनूत एसएलसी उतीर्ण जुइत ताःलाःगु दु। मेपिं थीथी कारणं स्कुल त्वःताः शैक्षिक उपलब्धीं बिस्थापित जुइमाःगु स्थिति ब्वलनाच्वंगु दु। अथे जुयाः नं कन्हय्या भविष्यया लागिं थ्व छगू तसकं हे गम्भीर स्थिति नं खः धइगु क्यनाच्वंगु दु ।

अमेरिकी साम्राज्यवादं थौं थीथी देशय् छुं न छुं त्वह तयाः मेमेगु राष्ट्रियताय् हमला यानाच्वंगु स्थिति दु। अथे जुयाः नं थन थःगु निंतिं जूसां राष्ट्रियता व स्वाधिनतायात क्वातुक तयेमाःगु स्थिति ब्वलनाच्वंगु दु। इराकयात आणविक हतियारं मुक्त यायेगु त्वह दयेकाः अन आक्रमण यानाः अमेरिकी साम्राज्यवादं स्थानीय पेट्रोलियम पदार्थय् कब्जा जमे यायेधुंकूगु दु। अथेहे थीथी कथं आतंककारी शक्ति सुलाच्वंगु त्वह तयाः अफगानिस्तानय् आक्रमण यानाच्वंगु दु। ख्वीदँ दयेधुंकल अमेरिकां दक्षिण कोरियाय् द्वलंद्वः थः सेना तैनाथ यानाः उत्तर कोरिया विरुद्ध थीथी युद्ध अभ्यास यानाच्वंगु। अथेहे अमेरिकायात प्रतिस्पर्धाय् लिपा लाकी कथं खने दयेका वयाच्वंगु शक्तिशाली राष्ट्र चीनयात मदयेका हे छ्वयेगु कुतः कथं नं अमेरिकां थीथी भूमिका म्हिता वयाच्वंगु ई खः थ्व। अथे जुयाः नं आः नकतिनि हे जक भुलबस अमेरिकी सेनां हे दक्षिण कोरियाया छगः जहाजयात ध्वस्त याःगु खँयात त्वह दयेकाः उत्तर कोरिकां दक्षिण कोरियाया उगु जहाज ध्वस्त याःगु धइगु त्वह तयाः राष्ट्र संघय् नाकाबन्दी यायेमाःगु तक प्रस्ताव तकं हल ।

थथे अमेरिकी साम्राज्यवादं थौं सुपःयात नं सर्प खंकाच्वंगु दु। खः, दुश्मनयात कमजोर खंके धाःसा मजिउ। देश एकीकरणया महान अभियानय् लगे जुयाच्वंपिं कोरियाया जनताया भावना अःखः दक्षिण कोरियाय् उपस्थित अमेरिकी सेनां इलय् ब्यलय् उत्तर कोरिया व दक्षिण कोरियाया जनतायात दुःख बियाच्वंगु दु। नापं अमेरिकी सरकारं तप्यंक हे थःपिनि मातहतय् चले जुयाच्वंगु राष्ट्र संघय् थीथी कथं नाकाबन्दीया प्रस्ताव तकं न्ह्यब्वयेगु यानाच्वंगु खः। थ्व छगू स्वाधीनताप्रेमि विश्वन्यंकंया जनताया भावनाय् हे अमेरिकी साम्राज्यवादं बियाच्वंगु हाँक खः। अथे जुयाः नं थःगु राष्ट्रियता प्रति अत्यन्त संवेदनशील जुयाः उत्तर कोरियाया जनतां थःगु जमीन, थःगु लः, थःपिनि फय् वा आकास नापं थःपिनिगु समाजवादी बन्दोबस्तय् अमेरिकी साम्राज्यवादी शक्तिं थिल धाःसा गुगुं हालतय् सह मयायेगु प्रतिवद्धता प्वंकाच्वंगु दु। उत्तर कोरियाया स्वाधीनताप्रेमि व राष्ट्र एकीकरणप्रेमि जनतां हे उकथं कठोर निर्णय कयाच्वंगु खनाः धाःसा अमेरिकी साम्राज्यवादं छक्वलं उत्तर कोरियाय् हमला याये छालाच्वंगु मदु। तनाव धाःसा निगू पक्षया दथुइ उलि हे चर्को ढंगं ब्वलने धुंकूगु स्थिति दु।
झीगु देशय् नं थौं अथे हे पिनें जुइगु आक्रमणयात मदयेका छ्वयेगु निंतिं शक्तिशाली यायेगु खःसा उत्तर कोरिया व चीनय् थें झिंच्यादँ दुपिं ल्याय्म्हतय्त अनिवार्य सैनिक तालिम वा सैनिक शिक्षाया बन्दोबस्त राज्यपाखें यायेमाःगु खः। भारत व चीन थेंज्याःगु निगू शक्तिशाली राष्ट्रया दथुइ लानाच्वंगु थ्व देश सदां परनिर्भर व पिनेया थिचोमिचो सह यानाः म्वायेमाःगु स्थिति मवयेकेत नं सैनिक शिक्षा अनिवार्य यायेमाःगु खः। तर राज्यसत्ताय् वंपिं गुगुं नं राजनीतिक शक्तिं थ्व सवालयात उलि संवेदनशील जुयाः ध्यान तःगु खने मदु। विश्व बजारय् थःपिनि उत्पादन गथे अप्वयेकेगु धइगु सवालयात साम्राज्यवादी देश व समाजवादी देशतय् दथुइ प्रतिश्पर्धा यानाच्वंगु इलय् नं झीगु देश धाःसा आशकुति जुया मेपिनि भरय् हे म्वायेमाःगु स्थितिइ लानाच्वंगु दु। थ्व नं छगू ल्याखं राष्ट्रियताय् गम्भीर न्ह्यसः ब्वलंकीगु गतिविधि खः। गथे भारतय् तयारी अवस्थाय् हइगु सामान मीगु निंतिं बेलायतं भारतय् साम्राज्य न्यंकाच्वंगु इलय् चर्खा आन्दोलन यानाः लिपा महात्मा गान्धी देशयात मुक्त तकं याःगु खः। थौं झीगु देशय् नं नेपाली उत्पादनयात प्रश्रय बियाः विदेशी सामानयात गौण यायेगु अभियान चले याना वनेफत धाःसा थौं मखुसा कन्हय् निश्चित रुपं अमेरिकी साम्राज्यावाद व भारतीय विस्तारवादं मुक्त जुइ ।

More Stories Like this