तःजिक क्वचाःगु किपू महोत्सव



वंगु पोहेलागा आमै निसें सिल्लाथ्व तृतिया (माघ १९ गतेनिसें २३ गते) तक न्यान्हुन्यकं किपू महोत्सव तःजिक जुल । नेपाल पर्यटन वर्ष २०११ यात लक्षित यानाः ग्वसाःग्वःगु थुगु किपू महोत्सव स्वंगू लख स्वकुमितय्सं स्वःगु ग्वसाः खलया दावी दु ।

किपूया झिंप्यंगू नाकां दुहां वईपं आन्तरिक पर्यटकतय्त म्होतिं नीन्यातका दां म्हयेगु कथं टिकटया व्यवस्था यानाः उगु महोत्सव याःगु खः । दां म्ह्येगु ज्या याःथें उगु ध्वाखानिसें मू बजाः चाहिलेगु लँय् बासां लायेकाः हे लसकुस यानातःगु महोत्सवया दक्कलय् बांलागु पक्ष खः । ध्वाखां दुहां वंसानिसें थाय् थासय् ओ, मूओ, ख्येँओ, चतमरी नापं आलु बजी, छोय्ला थेंज्याःगु नेवाः नसा नापं अय्ला थ्वँ तकं खुलम खुल्ला रुपं अन हे कायेगु व मीगु ज्या नं आपालं खने दयाच्वंगुलिं यानाः थुगु महोत्सव नेवाः नसाः ब्वयेगु छगू महत्वपूर्ण महोत्सव कथं ताःलाःगु खनेदु । तर नेवाः जातिं थीथी इलय् छ्यलीगु हलंज्वलं थलँबलँ व थीथी कथंया लवकव तकं लँया जवं खवं खिपः चिनाः यखाना जक ब्वयातःगुलिं यानाः बस्तुयात गुलि सतीक थिया स्वयेगु इलय् बस्तु प्रति आकर्षण दइगु खः अथे धाःसा खनेमदु ।

किपू महोत्सवया छगू महत्वपूर्ण पक्ष धइगु थीथी इलय् किपुली जुइगु नखः चखः व जात्रा पर्वयात नं उगु महोत्सवय् पिब्वयेगु यानाच्वंगु खः । थीथी कथं सांस्कृतिक ज्याझ्वः क्यनातःगु व भेलू जात्राया लू हे क्यनातःगुलिं याना नं किपूमित गुलि जात्रा व नखः चखःप्रति तःमि धइगु पिब्वयातःगु खनेदु । आधुनिक व विदेशी नसा ज्वलं चाउमिन, मःमः, थुप्पा नापं ससेज नं ब्यातःगुलिं धाःसा थ्व परम्परागत ख्यःयात हाथ्या बीगु कथं वा व्यापारिक ब्वज्या जकं जुलला धइगु नं महसुस याकूगु दु । तर नेवाः वसः पुनाः नेवाः भाय्या म्ये थीथी त्वालय् क्यासेट व सीडी मार्फत् न्यंकाः छगू कथं नेवाः वातावरण कायम यानातःगुलिं याना नं किपू महोत्सव छगू क्यनेबहःगु व स्वये बहःगु जुयाबिउगु दु ।

किपू महोत्सव मू ग्वसाः खलःया कजि लक्ष्मीकुमार महर्जनं बियादीगु जानकारी कथं उगु महोत्सव छचाः हिलेत स्वघौत्या ई काः । किपूया न्हय्गू वडाय् न्यानाच्वंगु उगु महोत्सवं १, २, ३, ४, ५, ६ व १७ वडायात दुथ्याकातःगु दु । किपूया रिङरोड दुने लाःगु थुगु न्हय्गू वडा मध्ये नं अथेहे ध्वाखां दुने लाःगु गुंदे नामं चले जुयाच्वंगु पुलांगु किपू लागाय् थ्व महोत्सव चले जुयाच्वंगु खः । अथे जुया नं नयाँ बजार लागाय् वनेगु इलय् महोत्सवया छुं नं रौनक खनेमदु ।

किपूया पिनं वःपिं मनूतय्सं तःगु च्यागू स्टल बाहेक फुक्कं किपूया स्थानीय ज्यापु समुदायं हे उगु किपू महोत्सवय् थःपिनि सहभागीता क्यानाच्वंगु खः । अन मुक्कं ११९गू स्टलया व्यवस्था यानातःगु खः । दक्कलय् आकर्षित ढंकं किपूया मू लागा बाघभैरवया पिने ज्यापु समाज यलपाखें कुम्हाःतय्सं चाःया प्रत्यक्ष मूर्ति तयार यानाच्वंगुयात अनया उपलब्धी कथं कायेमाः । गुगुं नं महोत्सवय् थथे थःपिनि फोटो कायेथें थःपिनि इच्छा कथं थःगु हे मूर्ति तयार यानाबीगु ज्या जूगु थ्वहे न्हापाखुसी खः धाःगु दु ।

स्थानीय जनतायात पासया व्यवस्था यानाः पर्यटकतय्त न्यागू डलर (रू. ७५०/- तका दां) कायेगु कथं क्वःछिनातःगु उगु महोत्सवय् वःपिं स्वंगू लख मनूत मध्ये निगू प्रतिशत जक विदेशी पर्यटकत दुगु सूचना केन्द्रं न्ह्यथंगु दु । अन झिंच्यागू थीथी त्वालय् चले जुइगु नेवाः नखः चखः प्याखं व जात्रायात जीवन्त रुपं न्ह्यब्वयातःगु खः । नापं पृथ्वीनारायण शाहया पालाय् सूरप्रताप शाहयात मिखाय् कयेकूगु गुतांचा 'लिपा' निसें कयाः २०४६ सालया जनआन्दोलनय् पञ्चायती सरकार विरुद्ध ल्वाःगु इलय् स्थानीय जनतां छ्यःगु ल्वाभः, किपूया जनतां थःगु जीवनय् छ्यलीगु प्रत्येक ज्याभःत नं अन यखाना वा फलय् लाछि तयाः ब्वयातःगु खः ।

किपू छु खः व किपूया गौरव छु खः धइगु क्यनेत ताःलाःगु थुगु महोत्सवय् न्यादँ दुने किपूयात फोहर मुक्त थाय् दयेकेगु स्वरोजगार व आर्थिक विकासय् बः बीगु नापं पर्यटकतय् गन्तव्य स्थल कथं किपूयात विकास यायेगु मू लक्ष्य तयातःगु खः । स्वला तक विशेष सरसफाई अभियान चले याना प्रत्येक दँया फागुन ८ गतेयात सफाई दिवस माने याकेगु निंतिं नेपाल सरकार समक्ष माग यायेगु नं किपूमितय् ग्वसाः दु ।

ब्वयातःगु थीथी ज्वलंत मध्ये नेवाः नां तयातःगु उलि शुद्ध मजूगु ल्याखं माना पाथि ब्वयातःगु थासय् पाठी जक च्वयातःगु इलय् चोलेचा थुइकीगु गलत संस्कारया शुरुवात जुइगु खःला धइगु ग्याचिकु नं उगु महोत्सव दुने खनेदत । अथेहे 'झीगु किपू झीगु तजिलजि' धइगु मूल नाराय् सार्थक जुइकथं न्ह्यब्वःगु थुगु महोत्सवय् कुतुसा लाय्कू वाइगां चाफः लगायत झिंन्यागू थासय् नेवाः कला संस्कृति पिज्वइ कथंया प्याखं नं क्यनाः स्वकुमिपिंत न्ह्यइपुकातःगुलिं यानाः न्हापा किपू हे दुहाँ वनेम्वाःगु कथं न्यायेकूगु किपू महोत्सव स्वयां थुगु किपू महोत्सव तसकं हे ताःलाःगु दु धायेत लिचिले म्वाथें च्वं ।

More Stories Like this

मेरिल्याण्डय् लाखय् व पुलुकिसिलिसे हन येँयाः
स्यस्यः समाजं सत्यमोहन जोशीयात हन
मूलयात ग्वाहालि लःल्हात
मेहेन्दी च्वयेगु कासा जुइगु
मचातयत मां भाय् स्यनेगु संस्था नीस्वन