हाकनं वहे विद्रोहया खँ

कृष्ण प्रजापति

एनेकपा (माओवादीं) हाकनं छक्वः देशय् विद्रोह यायेगु खँ पित हयाः नेपाली जनतायात छक्वः थारा न्हुइका बिउगु दु। झिदँ झिंनिदँ तक बिद्रोह व 'जनयुद्ध' याःगु शक्तिं आखिर न्हय्गू राजनीतिक दलनाप जानाः राजतन्त्र चीकेगु महान अभियानय् समाहित जुइत बाध्य जुइधुंकाःया प्यदँ न्यादँ लिपा वयाः हाकनं बिद्रोहया खँ हयाच्वंगुलिं माओवादी बृहत् शान्ति सम्झौता व लोकतान्त्रिक गणतन्त्रया पक्षय् अझ वये मफुनि धइगु क्यना बिउगु दु। थःपिसं धइथें हे जक याये धइगु प्रवृत्तिं सुयागुं नं हीत जुइ मखु। २०४६ सालय् संवैधानिक राजतन्त्रय् सीमित याये धुंकूगु शाहवंशीय राजतन्त्र नं निरंकुश व थः यत्थें चले जुइत स्वःगु कारणं हे अन्त्य जूवंगु खः। यदि माओवादीं नं मेपिंसं धाःगु खँ भ्याः भचा हे मन्यनेगु व देशय् दकलय् तःधंगु संसदीय दल कथं नेपाली जनतां विश्वास यानाः सदनय् थ्यंकेधुंकाः नं वयात थःगु जिम्मेवारी प्रति बोध मजुल धाःसा उगु राजनीतिक शक्तियात नं छन्हु राजतन्त्र थें हे नेपाली जनतां चीका छ्वये मालीगु अवस्था वयेफु ।

थौं देय्या प्रधानमन्त्री जुइगु पाः धाःसा धात्थें माओवादीयात हे वनेमाः। छाय्धाःसा सदनय् दकलय् तःधंगु दलया ल्याखं न्हापांगु प्राथमिकता वयात हे बीमाः। तर सहमति व सहकार्ययात हाचां गायाः आः थत्थें थन छुं याये फइगु स्थिति मदु। २०४६ सालय् कायम जूगु सम्झौता व सहमति तोडे यायेगु ज्या राजतन्त्रं यात, व वन। आश्विन १८ य् जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवायात असक्षम घोषणा यानाः थःगु तानाशाही प्रबृत्ति क्यनेत स्वःम्ह ज्ञानेन्द्रया राजतन्त्र १९ माघ लिपा प्रत्यक्ष रुपं हे थः शासन सत्ताय् वयाः चले याःगुलिं हे जनताया निशाना राजतन्त्र जूवंगु खः। उकिं हे राजतन्त्रया अत्य व गणतन्त्र नेपाःया स्थापना जूवंगु खः। थ्व धुरवसत्य इतिहासपाखें गथे माओवादीं पाठ सयेके मफुत? वास्तवय् २०५२ सालं शुरु याःगु हिंसा छगू राजनीतिक सनक बाहेक छुं हे मखु धइगु खँ इतिहासं क्यनेधुंकूगु दु। नेपाली जनतां चाहे मजुइक थन छुं नं चीजय् जबर्जस्ती परिवर्तन सम्भव जुइ मखु। अबलय् नेपाली जनतां संवैधानिक राजतन्त्र ला स्वीकार याःगु हे खः ।

माओवादी पार्टीयाके जनतां विश्वास याःथें उन्नति व प्रगति यायेगु चाहना मदु धइगु खने दयावःगु दु। विज्ञान, प्रविधि व आधुनिक सञ्चारया थुलिमछि विकास जुइ धुंकूगु थ्व इलय् नं निरर्थक हत्या हिंसाया राजनीतिं हे आः हाकनं थःपिं न्ह्यःने वनेत माओवादी लालायित जुयाच्वन तिनि। नां 'जनयुद्ध' 'क्रान्ति' वा 'बिद्रोह' न्ह्यागु हे तःसां नं नेपाली समाजया रुपान्तरणया लागिं थुकिं आधारभूमि तयारी याइगु खने मदु। थ्व फुक्कं अनावश्यक ज्या जक जुयाच्वंगु खनेदु। माओवादीं खुद्वलं मल्याक मनू मुंकाः पालुङटारय् छु छु न महत्वपूर्ण निर्णय याइ धकाः तायेकूगु खः। तर माओवादीया उगु कुम्भमेला व्यर्थ सावित जुल। गनं मेला लगे जुइगु इलय् स्वकुमितय्त मनोरञ्जन जूसां जुइगु खः। पालुङटारय् अथे नं मजुल। अन छुं तःधंगु व्यापार वा हाट बजार लगे जूगु नं मखु। तर कुम्भमेलां लिहां वयेधुंकाः च्वंगु केन्द्रीय समितिया मुँज्यां धाःसा माओवादीं 'बिद्रोह' यायेगु निर्णय याःगु दु। थथे मखुगु बुद्धिं ज्या यात धाःसा फुक्कं अःखः अःखः जूवनी। मूर्ख मनूत लँय् जक न्यासि वनीगु इलय् नं लुफिं हानाः तुतिइ घाः लात धकाः अंगलय् वनाः दाः वनी। ल्हाः, तुति निखेरं घाः लात धकाः हाकनं छ्यनं हे अंगलय् न्याकाः धयाच्वनी- 'थज्याःगु नं जिगु बुद्धि ला?'

माओवादीं शान्तिपूर्ण रुपान्तरणया ह्वःताः चूलाकं लाकं नं थौं हाकनं विद्रोहया निर्णय याःगु दु। वयागु विद्रोह सुयागु विरोधय् केन्द्रित जुइगु खः? देशय् तःधंगु राजनीतिक पार्टी कथं थःपिं हे कायम जुइ धुंकूगु दु। छगू इलय् माओवादीं धाःगु नं खः कि थःगु छ्यनय् हे मि तयेगु। अथे धइगु थःपिनि निर्णयय् हे पुनःबिचार यायेगु धाःगु खः। थ्व थौंया लागिं नं सान्दर्भिक चीज जुया बिउगु दु। देशयात हत्या हिंसा व विद्रोहया मारं बचे यायेगु खःसा आः माओवादीं थुगु हे लँ ज्वनेमाःगु स्थिति दु। छगू जिम्मेवार संसदीय राजनीतिक पार्टीं स्वार्थ व सनकया लागिं युद्ध याइ मखु। थौं आपालं पारदर्शी जुइधुंकूगु समाज जुयाः स्पष्ट धाये फयाच्वंगु दु कि माओवादी दुनेया च्वय्यापिं नेतात मोजमस्तीइ जीवन हनाच्वंगु दु, क्वय्या कार्यकर्तात धाःसा आपालं दुःख सियाच्वंगु स्थितिइ दु। थथे दुःख सियाः ज्यान बलिदान यायेत तयार जुयावःपिं बिद्रोहीतय्सं पार्टी दुने बिद्रोह याइ धइगु ग्याःचिकु नं थौं राष्ट्र संघीय शान्ति मिसन अनमिनयात भ्वय् नकाः माओवादीं बिदाई यायेधुंकाः हाकनंं देशय् विद्रोह यायेगु खँ पित हयाच्वंगु खः। थथे थःपिनि मोजमस्ती यानाः क्वय्या कार्यकर्तातय्त दुःख जक बियाच्वनेगु धइगु सामन्ती प्रबृत्ति खः। अथे जुयाः राष्ट्र संघीय शान्ति मिसन लिहां वनेधुंकाः उपिं हे ल्याय्म्ह लडाकुत ज्वनाः युद्ध वा विद्रोह यायेगु धकाः कुतः यायेगु मूर्ख प्रबृत्ति हे खः धाःसां छुं पाइ मखु ।

छगू जिम्मेवार कम्युनिष्ट पार्टीया ल्याखं पूँजीवादी सत्ता विरुद्ध थः कार्यकर्तातय्त सदां विद्रोह यायेगु निर्देशन बीगु वा उकिया तयारी यायेगु बांलाःगु खँ हे खः। तर थौं माओवादीं छखे देशय् शान्ति प्रक्रिया न्ह्यःने यंकेगु धयाच्वंगु दु, मेखे धाःसा हानं बिद्रोह यायेगु धकाः नं निर्णय याना जूगु दु। थ्व गथे मिले जुइगु खँ खः? थथे स्वयेगु इलय् माओवादी शान्ति प्रक्रियाय् हे वने चाहे मजूगु खःला धइगु आशंका जुयाच्वंगु दु। उकियात हे धाइ चटपटे राजनीति। म्हिगः तक थःपिंसं खसीया छ्यं ब्वयाः खिचाया ला मीगु पसः धाःगु संसदय् माओवादी दकलय् अप्वः सीट त्याका वःगु हे खः। थःपिं सदनय् हे वयेमाःपिसं उगु इलय् अथे मधाःसां जिउगु खः। तर आः त्याकेधुंकाः हाकनं उकियात उपयोग यानाः शान्ति सुरक्षा व उन्नतिइ लगे जुइगु पलेसा बिद्रोहया निर्णय यानाः माओवादीं सुयात ख्यायेत स्वःगु खः? अथे जुयाः थौं २१ औं सदीया थ्व घडीइ नं नेपाली जनताया चाहना व आवश्यकतायात ध्यानय् मतसे ८ बुँदे व ६ बुँदे सहमतिनिसें कयाः बृहत् शान्ति सम्झौतायात हे हाचां गाइकथं ज्या याना वन धाःसा कन्हय् माओवादी पार्टीयात नं नेपाली जनतां अवश्य तानाशाही शाह वंशयात थें हे ध्याकुनय् लाका छ्वइ तिनि धाःसां छुं पाइ मखु ।

More Stories Like this