स्वनिगःया मू-समस्या

- डा. महेशमान श्रोष्ठ

स्वनिगःया मू समस्या धैगु आदिवासी नेवाःतय् आदिभूमिसं नेवाःतय्सं मखु गैर नेवाःतय्सं शासन यानाच्वन । थुपिं शासकतय्त थनया आदिवासी नेवाःतप्रति, थनया भूमि, कला, कौशल व सभ्यताप्रति भ्याः भचा हे माया मतिना मदु । अःखतं थुमिके शोषण, दमन व उत्पीडन यायेगु हिंस्रक मनोवृत्ति दु । छगू कथं धायेगु खःसा स्वनिगः विरोधी, नेवाः विरोधीतय्सं स्वनिगलय् शासन यानाच्वन । स्वनिगलय् शासन यानाच्वंपिंसं स्वनिगःया व्यवस्थापन मखु विनाश यानाच्वन । थनया लः, विजुली गुलि जनसंख्याया लागि पाय्छि जू उलिं अप्वः मनूत थन दुमकाये माःगु खः । थनया सतक गुलि गाडी, मोटर साईकलया लागिं पाय्छि जू उलिं अप्वः दुमकायेमाःगु खः । थनया पवित्र तीर्थ विष्णुमति, बागमति आदि खुसित यचुपिचु स्वच्छ यानातयेमाःगु खः । थनया ख्यः पुखूत संरक्षण याना तयेमाःगु खः । नेपाःया गौरबशाली बास्तुकलाया इतिहास क्वबुयाच्वंगु बाहाः बहि, देगः, मूर्तिया संरक्षण यायेमाःगु खः । नेपाःया सभ्यता, संस्कुति व विज्ञानया दसि जुयाच्वंगु ल्वहा हिति, लुा हितिया संरक्षण जुइमाःगु खः । स्वनिगः यचुपिचु यानाः तयेमाःगु खः । आदिवासी नेवाःतय्गु भाषा, लिपि, साहित्य, संगीतया संरक्षण व विकास यायेमाःगु खः । आदिवासी नेवाःतय् लजगाःया संरक्षण व आर्थिक व्यवस्थापन जुइमाःगु खः । स्वनिगःबासीतय् शान्ति सुरक्षाया व्यवस्था जुइमाःगु खः । थन जुइमाःगु मजुयाच्वन, मजुइमाःगु जुयाच्वन । मू समस्या थनया आदिवासी नेवाः विरोधी, स्वनिगः विरोधी गैर नेवाः, शासकत खः । थुमिसं स्वनिगःयात नरक यानाबिल, स्वनिगःया प्रशासनयात भ्रष्टाचारया थाय् दय्काबिल ।

उलिजक मखु, संयुक्त राष्ट्र संघं पारित यानाः तःगु नेपाल सरकारं अनुमोदन याना तःगु आदिवासी सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय महासन्धी कथं आदिवासी नेवाःत व नेवाःतय्गु आदिभूमिइ छुनं लिपा थ्यंक्क लिच्वः लाइगु ज्याखा यायेत नेवाःत नापं सहलह यायेमाः, नेवाःतय्गु स्वीकृति कायेमाः । थौं नेपाःया शासकतय्सं नेवाःतय्त दीर्घकालिन लिच्वः लाइगु ज्याखात नेवाःतय्त बेवास्ता यासें थःयत्थें यानाःच्वंगु दु । समस्याया कारण दुथेंतुं समाधानया लापु नं दु । स्वनिगःया शासन सत्ता स्वनिगःया आदिवासी नेवाःतय्सं न्हृयाकेगु जुइमाल । नेवाःतय् आदिभूमिसं आदिवासी नेवाःतय्गु स्वायत्त राज्य, नेवाः प्रशासन स्थापित जुइमाल । थ्वज्या गैर नेवाःतय्सं यानाबीला धकाः आशाकुति जुयाच्वंसा आशां द्याका च्वनेमाली । नेवाःत थःहे न्हृयःचिलेमाः । नेवाः स्वशासन, नेवाः स्वायत्त राज्यया खाय् सचेत जूपिं नेवाःत थःहे न्हृयःचिलेमाः । नेवाः स्वशासन, नेवाः स्वायत्त राज्यया आज्जुइ याःवनाच्वंपिं नेवाःत सकलें छप्पा छधी जुइ सयेके माल । थः सु ? कतः सु ? नेवाः स्वशासन, नेवाः स्वायत्त राज्यया पंलीपिं थः, मलीपिं कतः । थ्व मन्त्रयात ज्वनाः न्हृयाःवने सयेकेमाल, छम्ह नेवाः व मेम्ह नेवाःया दथुइ नेवाः स्वायत्त राज्य, नेवाः स्वशासनया लिसा तये सयेकेमाल । जितः तारिफ याइम्ह यः कूा खिनीम्ह मयः, जिगु पार्टीयाम्ह यः मेपिनि पार्टीयाम्ह मयः । थ्व विचार गलत खः । गलत विचार त्वःतेहेमाः । मखुसा नेवाः नेवाः छवाः जुइफैमखु, आज्जुइ थ्यंके फैमखु । आज्जुइ थ्यंकेत नेवाःतय् तब्याःगु एकता मालाच्वंगु दु । झी छम्हूचा नेवाःत नेवाः स्वशासन, नेवाः स्वायत्त राज्य धकाः हालाच्वनागु दु । आम नेवाःतय् दथुइ कुहाावने ल्यं हे दनि । आम नेवाःतय् दथुइ वनेफत धाःसा सचेत नेवाःतय् तःधंगु शक्ति निर्माण जुइ । नेवाः स्वशासन, नेवाः स्वायत्त राज्य सुनां नं पनेफै मखु । नेवाः स्वशासन, नेवाः स्वायत्त राज्य वलकि तिनि स्वनिगःया मू समस्या समाधान जुइ ।

More Stories Like this