छाय् ल्ह्वन माओवादीं थज्याःगु पलाः ?

- सुरेश

याउँक चले जुयाच्वंगु थःगु सत्ता जक मखु थम्हं हे शुरुवाट याःगु शान्ति प्रक्रिया व न्हूगु संविधान च्वयेगु ऐतिहासिक प्रक्रियायात समेत दाउलय् तयाः नेकपा एकीकृत (माओवादीं) प्रधानसेनापति रुक्मांगद कटवालयात चीका छ्वःगु दु । लिसें कटवालयात चीकेसातकि देशय् राजनीतिक अस्थिरता ब्वलंगु दुसा थ्व इलय् सकस्यां म्हुतुइ छता हे जक न्ह्यसः वयाच्वंगु दु -आः छु जुइ ?

प्रधानसेनापतियात चीकल धाःसा देशय् सैनिक कू जुइ धयातःगु कारणं म्हिगः सेनापति कटवालयात चीकल धइगु खबर पिहां वयेसातकि येँया वंघः, न्हूसतक, बागबजाः, डिल्लीबजाः आदि लागाय् पसः तीगु शुरु याःगु खः । लिसें बहनी कफर्यु तयेफु धकाः नं तसकं हे चर्चा जुल । तर म्हिगःया न्हि आशा यानातःगु स्वयां गाक्कं शान्त खने दत ।

अथे खःसां कटवालयात याःगु कारवाहीया विरोधय् म्हिगः नेवि संघं छगू जुलुस पिकयाः राजधानीया थीथी लागा चाःहिलसा कारवाहीया समर्थन यासें माओवादीया भातृ संगठन वाइसीएल, नेवाः मुक्ति मोर्चां नं छगू जुलुस पिकयाः देय्चाःहिलेगु ज्या यात ।

यदि कटवालयात चीके मफुत धाःसा सरकार हे त्वःतेमाःसां त्वःते धकाः माओवादीं बियाच्वंगु ख्याच्वः केवल घुर्की जक खः धकाः कांग्रेसी नेतातय्सं धया वयाच्वंगु खः । कांग्रेसया मिखाय् सत्ता त्वःतेगु ति तःधंगु खँ मेगु छुं हे मखु । उकिं माओवादीं नं बरु अडान त्वःती सत्ता त्वःती मखु धइगु उमिगु बिचाः जुयाच्वंगु खः । तर माओवादीं सत्तायात दाउलय् तयाः जूसां कटवालयात चीकेगु निर्णय याःगु खनाः कांग्रेस नेतात जिल नःगु दु । वास्तवय् प्रधानमन्त्री प्रचण्ड मई दिवसया ज्याझ्वः त्वःताः नाङ्लेभारेया रिसोर्टय् ब्वाँय् वंगु केवल रिलाय्क्स यायेत जक मखु धइगु खँ म्हिगः न्हिनय् १२ बजे तिनि पुष्टि जुल ।

एकीकृत नेकपा (माओवादीं) याःगु थ्व निर्णयपाखें दकलय् ला नेपाःया निंतिं भारतीय राजदूत भाजु राकेश सुद झस्के जुल जुइमाः । झस्के जूगुया कारण वय्कःया खँ माओवादीं मन्यन धकाः जक मखु । माओवादीयात थज्याःगु निर्णय यायेगु साहस सुनां बियाच्वन उकिया अनुमानं नं वय्कःयात झस्के याना बिउगु दयेमाः । यदि भारतं शंका यानाच्वं थें चीनया समर्थन कयाः माओवादीं थज्याःगु पलाः ल्ह्वंगु खःसा उकिया विरुद्ध तत्काल पलाः ल्ह्वनेत नं भारतं निक्वः बिचाः याइगु निश्चित दु ।

वास्तवय् माओवादीं थ्व निर्णय यानाः तःधंगु राजनीतिक जोखिम नं फःगु दु । वयागु थ्व पलाःपाखें भारत जक मखु अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय नं वपाखें तापाना वनीगु खतरा दु । माओवादीं जनयुद्ध त्वःता वयेधुंकाः थःपिं नं सभ्य जुइधुन धकाः विश्वया न्ह्यःने क्यनेत तःधंगु हे कुतः याना वयाच्वंगु दु । थ्व पलाखं वं याना वयाच्वंगु फुक्क कुतः सितिं वनीगु उलि हे खतरा दु ।

छुं जुयाः कटवालयात चीकेगु थ्व निर्णययात सर्वोच्च अदालतं बदर याना बिल धाःसा ला माओवादीया लागिं 'डिजास्टर' हे वःगु ठहर जुया बी ।

अज्याःगु अवस्थाय् थःत थीथी कथंया द्यापं वइगु निश्चित खःसां नैतिक रुपं धाःसा माओवादीं छगू तःधंगु वर्गया नुगः त्याकीगु पक्का दु । रुक्मांगद कटवालया विगत फुकस्यां सिउ । रायमाझी आयोगं नं कटवालयात कारवाही यायेमाःपिं मनूतय् धलखय् हे तयातःगु दु । थज्याःम्ह मनूयात बचे यायेत राजनीतिक पार्टीत लगे जुल धकाः माओवादीं फुकसिया वसः त्वकी तिनि । उखे भारतीय विस्तारवादयात न्हापांखुसी अस्वीकार यानाः देशय् राष्ट्रवादी आन्दोलनया बिगुल पुइगु ज्याया श्रय नं माओवादीं हे काइ । नेपाली राजनीतिइ भारत विरोधी 'सेन्टिमेन्ट'या गुलि तःधंगु महत्व दु धइगु खँ कांग्रेस व एमालें नं बांलाक हे थू ।

थ्व घटना लिपा छुं जुयाः माओवादी सतकबास हे जुल धाःसां वयां लिपा वइगु सरकारं जक देश चले याये फइगु खः ला ? माओवादीयात सत्ताच्यूत यायेमाः धाईपिंसं बिचाः यायेमाःगु मुख्य न्ह्यसः वास्तवय् थ्व खः ।

More Stories Like this