समाधानया लँपु ग्व ले ?

- रमा

वंगु छुं दिं न्ह्यः नेपाः राष्ट्रिय पार्टीया ग्वसालय् जूगु 'लोकतान्त्रिक संघीय गणतन्त्र नेपाः व नेवाःतय्गु आर्थिक विकास' विषयय् गोष्ठी जूगु खः । जिगु विचारं उगु ज्याझ्वया मू आजु धइगु नेवाःतय्गु आर्थिक विकास यायेगु निंतिं वा आर्थिक रुपं सवल जुया वनेत छु गथे ज्या यानावंसा छु याये फःसा झीगु आर्थिक उन्नती जुइगु खः ? थ्व हे न्ह्यसःया लिसः मालेगु कुतः यायेगु ज्या नेपाः राष्ट्रिय पार्टीं यायेत्यंगु थें च्वं । तर उगु ज्याझ्वलय् न्ववानादीिपं हनेबहिपं भाजुिपं विषय वस्तुपाखे छम्ह हे दुहां वंगु जिं मतायेका ।

ज्याझ्वःया मू वक्ता कथं डा. रविन्द्रकुमार शाक्यजुं नेवाःतय्गु थीथी तथ्यांक हे न्ह्यब्वयाः कार्यपत्र हे तयार यानाः न्ववानादीगु खः । वय्कलं कनादी कथं झी नेवाःतय्गु आर्थिक अवस्था न्हापा गुलि बांलानाच्वंगु खः थौंया अवस्थाय् भचा बांमलाना वनाच्वंगु दु । नेवाःतय्सं न्हापा उत्तरय् तिब्बत व दक्षिणय् कलकत्ता सिक्किम थ्यंक बनेज्या याइगु खः तर थौं वयाः थ्व नेवाःतय्गु ल्हातय् मदयेधुंकल । नेवाः तय्गु वर्चश्व दुगु औद्योगिक क्षेत्रय् नं नेवाःत म्हो जुया वनेधुंकल थ्व थौंया यथार्थ खः । अथे हे न्हापा प्रशासन ख्यलय् झिम्ह सचिवत मुन धाःसा च्याम्ह ला नेवाःत हे दइगु तर थौं नेवाः सचिवत मालेमाःगु अवस्था वल । संसारय् नांजाःगु नेवाःतय्गु कला शिल्पकला थौं नेवाःतय्सं सुकुन्दा छगः मदयेके धुंकल । थ्व स्वनिगः धइगु नेवाःतय्गु खः । झी भूमिपुत्र खः तर थौ झीसं बुँ मियाः उगु भूमिपाखें नं झी विस्थापित जुया वनाच्वनागु दु थ्व थौंया वास्तविकता खः । देश विकास अले आर्थिक विकासया निंतिं मानवीय श्रोत डाक्टर इन्जिनियर अले प्राविधिकत सकतां झी नेवाःतय्गु दुने यक्व दु । फुक्कं दयां नं वैचारिक एकता मदुगुिलं झी नेवाःतय्सं छुं याये मफयाच्वंगु थ्व छगू विडम्बना खः । थथे हे थौंया यथार्थ वास्तविकता विडम्बना ककं वय्कलं छघौति न्ववानादिल अले अन्तय् नेवाःतय्गु आर्थिक विकास यायेगु खःसा स्वता ज्या यायेमाः । १ नेवाःत फुकसितं कःघाये फइगु योजना दयेकेगु । २ नेवाःत गन गन च्वनाच्वंगु दु धकाः छगू तथ्यांक तयार यायेगु अले ३ नेवाःतय्सं गुमे यायेधुंकूगु अधिकार हाकनं प्राप्त यायेगु धकाः ३ मिनेट न्ववाना थःगु न्वचु क्वचायेकादिल । गजब हे जुल । झी नेवाःतय्गु आर्थिक विकास यायेत ला ५ मिनेट नं लगे मजू । ३ मिनेटं आर्थिक विकासया लक्ष्य पूवन । झी नेवाःतय्गु आर्थिक अवस्था न्हापा गुलि बांलानाच्वंगु खः छुं ई न्ह्यः तक नं नेवाःत लजगा कथं बनेज्या शिक्षा प्रशासन सीप विकास आदि खँय् न्ह्यःने लानाच्वंगु खः । तर थौं व अवस्था मदया वनाच्वंगु हुनिं हे जुइमाः वा थ्वहे वाःचायेकाः थज्याःगु कमजोरी गय् यानाः चीकेगु धकाः अथवा समस्याया समाधानया लँपु गय् यानाः मालेगु धकाः हे जुइमाः नेपाः राष्ट्रिय पार्टीं थ्व ज्याझ्वःया ग्वसाः ग्वःगु तर विद्बान भाजुपिंसं थौंया यथार्थ धकाः झीसं खनाच्वनागु किपा जक न्ह्यब्वयादिल । अले आर्थिक रुपं सबल जुइगु खःसा स्वता ज्या यायेमाः धकाः १, २, ३ यानाः लँपु क्यनादिल । नेवाःत फुकसित गय् यानाः कःघायेगु थुकिं यानाः गुकथं आर्थिक विकास जुइ नेवाःत गन गन दुगु खः उकिया तथ्यांक पिकायेवं हे आर्थिक उन्नती जुइगु खः ला नेवाःतय्सं गुमे याये धुंकूगु अधिकार गथे यानाः हाकनं प्राप्त यायेगु गथे यानाः न्ह्याःवंसा थ्व स्वता लक्ष्य पूवनी थुकिया बारे बांलाक थुइके माःगु मखुला समस्या समस्या जक हे जुयाच्वन समाधानया लँपु ग्व

अथे हे अन न्ववानादीम्ह मेम्ह भाजु खः डा. तुल्सिनारायण श्रेष्ठ । वय्कलं ला नेवाःतय्गु आर्थिक विकासया बारे 'अ' तक नं न्ववानामदी । वय्कः नं विषयवस्तु छगू न्ववानादिल छगू । नेपालमण्डलया लागा गुलि जुइमाः धइगु खँय् झी नेवाःतय्सं साधारण रुपं सीका तइगु खँन्ह्यथना दिल । थीथी भाजुपिंसं च्वयातःगु आधारय् नेपालमण्डल थुलि जुइमाः ला धयादिल तर थुकिया निंतिं छु यायेगु थ्व बारे नं वय्कलं न्ववानामदी । अथे हे नेपाः दुने संघीय गणतन्त्र दुने नेवाःतय्गु नेवाः स्वायत राज्य दयेमाः धइगु खँ नं न्ववानादिल । नेपाः देय् दुने न्ह्यागु हे शासन व्यवस्था वयेमा चाहे थौंया लोकतन्त्र गणतन्त्र वा कन्हय् माओवादीतय्गु अधिनायकवाद दुगु कम्युनिष्ट शासन वा लिपा हाकनं राजतन्त्र हे वल धाःसां तबि झीगु अर्थात नेवाःतय्गु आर्थिक अवस्था गथे यानाः बांलाकेगु खः व बारे न्ववायेमाःगु मखुला तर वय्कःया छगू खँ धाःसा जिं लसकुस याना व छु धाःसां वय्कलं नकतिनि हे जक नेपालभाषां च्वयातःगु सपुू नेवाः म्हसीका भाजु मल्ल के। सुन्दरया ब्वनाच्वनागु दु धयादिल । लिपा हे जूसां तबि वय्कः थेंज्याःम्ह बुद्धिजीवी नेपालभाषा ख्यलय् दुहां झायादिल वय्कःयात लसकुस । वय्कःपाखें नेपालभाषा ख्यःयात छुं योगदान बियादी धइगु आशा यानाच्वना । तर वय्कः थेंज्याःम्ह छम्ह विद्वान वर्गया मनू जुयाः खँचु छता न्वचु छता छाय् बियादिल जिं मसिल ।

अथे हे मेम्ह प्रा. डा. दुर्गालाल श्रेष्ठपाखें नं विषयवस्तु कथं आर्थिक विकास गथे याःसा जुइ धइगु छुं हे बांलाःगु धारणा मवः । वय्कलं यक्व न्व नं वानामदी ।

थथे नेपाः राष्ट्रिय पार्टीं ग्वसाः ग्वयाः नेवाःतय्गु आर्थिक विकास यायेगु निंतिं छुं सुझाव वइ ला धकाः तःगु गोष्ठी जिगु विचारय् 'हातमा लाग्यो सून्य' धाः थें जक जू थें ताल । बरु ज्याझ्वः दुने मलाःगु तर अन हे तुरुन्त जूगु थारु आन्दोलनया न्ह्यलुवाः भाजु लक्ष्मण थारुयात नं दबुली सःताः न्ववाका बिउगुलिं अन झायादीपिं भाजु मय्जुपिनि वयाच्वंगु न्ह्यः चाः थें जुल । थःगु न्ह्यः न्ह्यः जक मखुसें झी नेवाःतय्सं नं थःगु अधिकार थःगु स्वतन्त्रताया निंतिं ल्वाये हे माः ल्हाः फया बिउगु अधिकार अधिकार मजुसें व छगू छल जक जुइगु खँ नेवाःतय्सं नं वाःचायेके फत थें च्वं । नापं थःगु अस्तित्व थःगु अधिकार अले स्वायत्तताया निंतिं आन्दोलन यानाच्वंगु थारु समुदाययात समर्थन यासें नेपाः राष्ट्रिय पार्टीं फुगु आर्थिक ग्वाहालि नं याःगु जुयाः उकिया निंतिं जिगुपाखें नेपाः राष्ट्रिय पार्टीयात सुभाय् देछाना ।

More Stories Like this