संस्कृति कथं जक हनाच्वंगु ज्यापु दिवस

श्रीकृष्ण महर्जन

नेवाः जाति दुने बुँज्या यानाः नईपं वर्ग कथं नालातःपि ज्यापुत संस्कृतिया तसकं धनिपि खः । नेवाः समाजया संस्कृति मध्ये दक्ले अप्वः भाला क्वबियाच्वंपि धकाः नालातःपि ज्यापुत स्वनिगःया नेवाः जाति दुने दक्ले अप्वः ल्याखय् दुपि नं खः । ज्यापुतय्गु संस्कृति विकासया निति धकाः दयेकूगु ज्यापु संस्कृति विकास कोषया कुतलय् यःमहि्र पुन्हियात ज्यापु दिवस धकाः नालाः कायेकेगु ज्या जुइधुंकूगु दु । थुगु ज्या ज्यापुतय्गु निति जक मखु नेवाःतय्गु निति हे नं छगू कथं लसताया खँ खः धाःसां छुं पाइमखु । २०६१ सालंनिसें कुतः यानाः अन्ततः २०६५ सालय् थ्यंबलय् नेपाल सरकारं यःमहि्र पुन्हियात ज्यापु दिवस धकाः नालाः काःगु खने दु । अनंनिसें ज्यापु संस्कृति विकास कोषया कुतलय् ज्यापु दिवसयात सतकय् हे क्वहां वयाः सांस्कृतिक ब्वज्या तकं यायेगु नापं प्रधानमन्त्रीयात मूपाहां कथं ब्वनाः छगू विशेष समारोह यायेगु यानाच्वंगु दु ।

थौं नं यःमहि्र पुन्हि अले ज्यापु दिवस जूगुलि उगु हे कथं समारोह यायेगु ग्वसाः ग्वयातःगु दु । अथे ज्यापु दिवस हनेगु झ्वलय् यक्व हे ज्यापुत विशेष यानाः येँया परम्परागत त्वाःया ज्यापुतय्सं सांस्कृतिक बाजं थानाः प्याखं ल्हुयाः सतकय् क्वहां वयेगु यानाच्वंगु दु । ज्यापुतय्सं थःपिनिगु म्हसीका पिब्वइगु दिवस कथं नालाः अथे समारोह तकं यायेगु यानाच्वंगु दु । ज्यापु दिवस विशेष यानाः येँया परम्परागत त्वाःयापिन्सं हनाच्वंगु दु । मेमेगु लागाया ज्यापुतय्सं धाःसा सामन्य कथं उपस्थिति क्यनेगु बाहेक मेगु ज्या यानाच्वंगु खने मदु । थ्व इलय् किपू नापं येँया दक्षिण पश्चिम लागाया ज्यापुतय् थःथःगु जात्रा हे जुयाच्वनीगु यलया ज्यापुतय् देपुजा जुयाच्वनेगु नापं मेमेथाय् च्वंपि ज्यापुतय्त धाःसा ग्वसाः खलकं माःगु कथं कःघाना मच्वंगु जुयाः नं जुइ साय्द येँया परम्परागत त्वाःया ज्यापुतय्त जक ज्यापु दिवसं प्रभाव लाकाच्वंगु दु धाःसां छुं पाइमखु । नेपाः संघीय गणतान्त्रिक मुलुक जुइ धुंकूगु । उकिसनं संघीयताय् दुने नेवाःतय्गु अग्राधिकार दुगु नेवाः स्वायत्त राज्य/प्रदेश माः धकाः माग यानाः नेवाःतय्सं आन्दोलन यानाः वयाच्वंगु दु । अथे नेवाःतय्गु आन्दोलन यायेगु झ्वलय् ज्यापु महागुथि व ज्यापु समाज नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिया गुगू घटक मध्ये निगू घटक जुयाच्वंगु दु । थौं नेवाःतय्गु तःधंगु शक्ति धैगु ज्यापुत धकाः सकलसिनं सिउगु हे खँ खः । अथे समग्र नेवाःतय्गु हक अधिकारया निति जुयाच्वंगु नेवाः आन्दोलनयात नं सम्वोधन याइगु कथं छुं नं नारा तकं थ्वयेकेगु मयासे नितान्त संस्कृति हनेगु कथं जक ज्यापु दिवस हनाच्वंगु पाय्छि जू ला कि मजू धकाः न्ह्यसः ब्वलनीगु स्वाभाविक हे खः । ज्यापुतय्सं नेवाः स्वायत्त राज्यया सः थ्वयेकेगु ज्या छाय् मयात । उकि गनं ज्यापुत आः नं राजनीति नाप स्वापू मदुपि नितान्त संस्कृतिया निति जक न्ह्याः वनाच्वंपि खः ला धकाः न्ह्यसः ब्वलनीगु अस्वाभाविक तायेका मजिउ ।