मेगु हे लँपु ज्वने माली

नर्मदेश्वर प्रधान

खँयाखँय्
"न्हय्म्ह अबुं दयेकातःम्ह"। तं वइबलय्। ल्वाइबलय्। सराः बीबलय्। थुज्वःगु आक्रामक भाय् छ्यःगु खनी। तं, ल्वापु, सराः भाय् सामान्य जुइ मखु। इमि थःगु हे शैली दइ। खँग्वःत दइ। तरङ्ग। जोश। शक्ति दइ। तं, ल्वापु, भाय् थुइकेत तं, ल्वापुया मनोविज्ञान सीकेमाः ।

तं, ल्वापु भाय्या व्याकरण थःगु हे दइ। सामान्य व्याकरणया अनुशासनय् थ्व च्वनी मखु। धाये जिउ, मजिउ। धाये मफुगुनं तं वइबलय्, ल्वायेबलय् धाये जिया बी। धाये फइ। न्हापा लिपा असभ्य, नां काये मजिउगु, नां काये मछालापुगु शब्द, खँततं वइबलय्, ल्वायेबलय् चायेकं मचायेकं पिहां वयाच्वनी। बोक्सी, ल्यवःसिं। भतुवा, फ्वगिं। थुपिं ला तंभाय्, ल्वापु भाय्या अलङ्कार हे जुइ। तं, ल्वापु भाय्या छन्द, लय, ओजपूर्ण जुइ। वाक्य संरचनाय् नुगःया तरङ्ग प्रतिनिध्वनित जुइ ।

भाय् शाब्दिक हे जक जुइ। अथे मखु। ल्हाः, तुति, मिखा नं अभिव्यक्तिया माध्यम जुयाच्वनी। थुकियात म्हया भाय् (बडि ल्याङ्ग्वेज) धाइ। तं वइबलय्, ल्वायेबलय् 'बडी ल्याङ्ग्वेज' नं सक्रिय जुइ। तुति संकेगु चाल, ल्हाः ज्यायेगु पहःलय् असमान्यता खनेदइ। ल्हाः, तुति भाय्, म्हुतु भाय्या पूरक जुयाबी। थुमिसं छ्वः मी घ्यः लुयाच्वनी। कवितसें कविताय् बिम्बत छ्यली। कविता प्रभावकारी याइ। तं वइबलय् मनूत वँय् जुइ। इमि भाषाय् तीक्ष्ण व्यङ्ग्य दइ। हिटलर। रावण। कंश। पुतुना। मिथक पात्रत हइ। थ्व थें। व थें। तुलना, उपमाया अलङ्कार तइ। भाय् संवेगात्मक जुइ। सलंसः खँग्वः छ्यलाः धाये मफुगु खँ ल्हाः ज्यानाया बिम्बं सिर्जना याइ। यानाबी। तं भाय्, ल्वापु भाय्या थःगु हे चमत्कार दइ ।

'न्हय्म्ह अबुं दयेकातःम्ह'। थौंया यथार्थय् थ्व सम्भव मखु। दयेकीम्ह ला छम्ह हे अबुं जुइ। थ्व सकस्यां स्यू। तं वइबलय्। ल्वायेबलय् सकस्यां सिउगु खँ धयाः मन चित्त बुझे जुइ मखु। सकस्यां सिउगु खँ प्वंके। सामान्य जक जुइ। थुकिं शत्रुयात ध्वके फइ मखु। शत्रुं पचे याना बी। तंभाय्, ल्वापुभाय् शत्रुं पचे यायेफइ कथंया जुइ मजिउ। शत्रुया न्ह्यपुइ घाराघुरू यानाः संका बी फइकथंया जुइमाः। तं, ल्वापु भाषाय् व्यावहारिक विचलन खनेदइ। मत्तिइ लूगु खँ, स्वच्छन्द कथं धायेमास्ते वइ। खः मखुया सीमा हुइ। विवेकशीलता तनी। कल्पनाया थाःगाः दइ मखु। 'न्हय्म्ह अबुं बुइकातःम्ह' धापू काल्पनिक। असम्भव। तर थुज्वःगु असम्भव अभिव्यक्तिं हे तं शान्त याइ। विजयया अनुभूति बी ।

थौंया युग। वैज्ञानिक। विज्ञानं म्हिगःया अन्धविश्वासयात हाथ्या बी। तथ्य छु। उला बी। कल्पना मात्र विलासिता खः। क्यनी। अन्धविश्वास अग्राह्य। हःपाः बी। कल्पनाय् तने मजिउ। सतर्क याइ। यथार्थ छु खः? म्हसीकी। ज्ञां बी। थय्क स्वये। विज्ञान व कल्पना। विपरित खनेदइ। कल्पना अवैज्ञानिक धाइपिं दइ। विज्ञानं कल्पनाया चिउताः तये मजिउ। न्वाइपिं दइ ।

विश्वय् थौं वैज्ञानिक, प्रावधिक विकास द्रूतगतिं जुइ। विज्ञान कल्पनाविपरीत मखु। अन्योन्याश्रित। थौंया वैज्ञानिक प्राविधिक विकासं क्यना हइ। म्हिगःया काल्पनिक। असम्भव। अव्यावहारिक। अन्धविश्वास। विज्ञान, प्रविधिं थौं सम्भव, यथार्थ, व्यावहारिक, विश्वसनीय यानाहइ। थथे हे जूसा मनुखं कल्पना जक याये फयेकेमाः। न्ह्याग्गु नं यथार्थय् रुपान्तरित जुइगु न्हि वइ। थुकिइ शंका मदु ।

'न्हय्म्ह अबुं बुइकातःम्ह'। थ्व उक्ति असम्भव, काल्पनिक धाइ। ल्वापु भाषाय् छ्यलीगु व्यङ्ग्योक्ति खःथ्व। तर थौया विज्ञान प्रविधिं थ्व धापूयात सम्भव यानाहःगु दु। नकतिनि अखबारय् बुखँ वइ। आः निम्ह अबुया मंकाः मचा दयेके सम्भव जुइ। खः, मचाया निम्ह अबु दयेफु। छम्ह अबु जुइ। मेम्ह ब्वाजु जुइ। निम्हं बुइकूम्ह अबु जुइमखु। तर बुखँ वइ। नकतिनि वैज्ञानिकतसें निम्हेसिया पुसा ल्वाकछ्यानाः मचा दयेके फइगु प्रविधि विकास याइ। वैज्ञानिकतसें ककटेल पुसा। मिश्रित। फ्युजन। क्वातिपुसाया आविष्कार याइ। थ्व प्रविधिं बुम्ह मचाया जैविक अबु निम्ह दइ। अबुपिं निगू थर, जात, देशया नं जुइफइ। मचाया वंश नं निगू दइ। अले मचाया नागरिकताय् निम्ह अबुया नां तयेमाली। कानुनी रुपं वं निम्ह अबुपाखें अंश काये खनी। सांस्कृतिक रुपय् अबुया ख्वाः स्वयेबलय् निम्ह अबुया ख्वाः स्वये माली। वं निम्ह अबुया हे दाहसंस्कार यायेमाली। नां तयेबलय् जोशी वा घिमिरे जक तयाः गाइ मखु। जोशी घिमिरे निथीनं तये माली। थौं निम्हेस्यां पुसा घोले यानाः मचा दयेके सम्भव दइ। कन्हय् विज्ञानं न्हय्म्हेसिया पुसा ल्वाकबाकः यानाः क्वाति मचा दयेके फइ। थुज्वःगु क्वाःघासा पुसां ज्या यायेबलय् 'न्हय्म्ह अबुं बुइकातःम्ह' मचा सत्य जुइ। धापू वैज्ञानिक जुइ। अले थ्व तं वइबलय् छ्यलेगु फय्गं भाय् जुइ मखु। मानवीय उपलब्धि, सफलताया भाय् जूवनी। तं, ल्वापु भाषां थुकियात त्वःते माली। मेमेगु पाय्छिगु उक्तित माःवने माली। म्हुतु ल्हायेगु खँग्वः, शैली पाके माली।
थौंया अद्भूत वैज्ञानिक उन्नतिं विश्वास थनी। मनुखं कल्पना याःगु, मनं चित्ते याःगु न्ह्यागु नं विज्ञानं पूवंकी। कल्पना व विज्ञान दथुइ दूरी मदु। तना वनेत्यंगु प्रजातियात ल्यंकेगु निंतिं बहुपुसाया प्रयोगं ग्वाहालि याइ। वैज्ञाकितय्त विश्वास बी। हालय् थ्व प्रयोग छुँयात याःगु खः। मनूयात नं थ्व प्रयोग सम्भव जुइ। याइ। सम्भव जूसां प्रयोगय् हइ वा महइ। थ्व मेगु हे विषय जुइ। तर 'न्हय्म्ह अबुया काय' जुइगु आः वैज्ञानिक रुपय् सम्भव जुइ। उबलय् थुकियात तं, ल्वापुया भाय् कथं छ्यले फइ मखु। तं, ल्वापु भासं मेगु हे लँपु ज्वनेमाली। रणनीति नाले माली ।

More Stories Like this