सम्मेलनं नेवाःतय्त छप्पँ जुयाः न्ह्यायेगु सन्देश बी

कृष्ण प्रजापति

नेवाः राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलन

० नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिया नायःया ल्याखं थ्व राजनीतिक सम्मेलनया इलय् छितः गथे तायाच्वंगु दु?
- नायःया ल्याखं थुगु नेवाः राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलन धुंकाः नेवाः समाजय् छगू तःधंगु हिउपाः वइगु आशा यानागु दु। दलीय दुराग्रहयात त्याग यानाः आपालं नेवाः न्ह्यलुवात थुकी सहभागी जुइधुंकूगु ल्याखं नं आः नेवाः राजनीति खुल्ला रुपं हे न्ह्याः वनी धकाः मनय् तयागु दु। थ्व सम्मेलन छुं छगू राजनीतिक दलया सम्मेलन मखुसें फुक्कं हे नेवाःतय् मंकाः सम्मेलन जूगु ल्याखं नं सम्मेलननिसें हे फुक्कं नेवाःत छप्पँ जुइ। थवंथः ल्यनाच्वंगु शंका व भ्रम निवारण यानाः थुगु सम्मेलनं राज्य व्यवस्थाय् हे हस्तक्षेप यायेगु ज्या याइ। सम्मेलन लिपा तयार याइगु संयन्त्रपाखें नेवाः समाजयात विशेष महत्वं जाःगु उपलब्धी चूलाइ। न्हापाया थें छगू निगू जुलुस, सभा व ज्याझ्वःपाखें उपलब्धी चूलाइगु खने मदुगुलिं हे नेवाः राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलन यानाः फुक्कं नेवाःतय्त छथाय् हयेमाःगु स्थिति वःगु खः ।

० थुगु राष्ट्रिय सम्मेलनया मूल उपलब्धी छु जुइ?
- थुगु सम्मेलनं नेवाःत आः गथे यानाः न्ह्यज्यायेगु धइगु कथं छगू निश्चित राष्ट्रिय अवधारणा न्ह्यब्वइ। राजनीतिक पार्टीं ज्वनाच्वंगु थःथःगु अवधारणायात छखे तयाः नेवाः नुगः छु खः धइगु स्पष्ट याइ। आः तक पिहां मवःनिगु सार पिहां वइ। नेवाः ख्यलय् झी गथे न्ह्यःने वने धइगु स्पष्ट याये फइगु हे थुकिया मू उपलब्धी जुइ ।

० नेवाःतय्सं थुकियात गथे यानाः कयाच्वंगु दु?
- नेवाःतय्सं इतिहासय् आपालं आन्दोलनय् ब्वति काःगु दु। तर राजनीतिक रुपं नेवाःत न्ह्यःने मवः। अथे जुयाः नं थःपिनि अधिकार व उपलब्धी चूलाकेत थाकु। नेवाःतय्त थनेत थाकु। थुपिं सुविधाभोगी प्रबृत्तियापिं खः। समय्बजि नयेगुली जूसा उपिं न्ह्यज्यानाच्वंगु दु। झीसं प्रशिक्षण बी मफुगुलिं नं थथे जूगु जुइफु। अथे जुयाः नं नेवाःतय्सं थुगु सम्मेलनं बांलाःगु उपलब्धी चूलाकीगु आशा कयाच्वंगु दु ।

० थुगुसी सम्मेलन राजधानी येँय् मयासे ख्वपय् यायेमाःगु कारण छु खः?
- नेवाःतय् न्ह्यागुं ज्याझ्वः राजधानी केन्द्रित यानाः जक मजिल। येँया नेवाःतय्त ख्वपय् तक वये माल कि हे थाकु। ख्वपया नेवाःत न्ह्याबलें धइथें येँय् वयाः आन्दोलनय् सहभागी जुयाच्वनी। ख्वप राजधानीं उलि तापाः मजू। अथे जूसां तापाःगु थें तायेकीगु। अथे ख्वप छगू तापाःगु थाय् धइगु धारणा मदयेकेत हे थुगुसी नेवाः राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलन ख्वपय् यानागु खः। नापं थगुने पुस ११ गते यानागु नेवाः स्वायत्त राज्य घोषणा यानागु नेवाः दिवस नं थुगुसी राजधानीं पिने हे यायेगु नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिया निर्णय जुइधुंकूगु दु ।

० सम्मेलनं वःगु लिच्वःयात गथे यानाः कार्यान्वयन यायेगु जुइ?
- थुगु सम्मेलनं वःगु लिच्वःयात कार्यान्वयन यायेत छगू संयन्त्रया विकास यायेमाः। कन्हय् नेवाः राज्य प्राप्त जुइधुंकाः उगु लिच्वः कार्यान्वयन यायेत नं थुगु संयन्त्र आवश्यक जुयाच्वंगु दु। थुगु राष्ट्रिय सम्मेलन 'हात्ती आयो हात्ती आयो फुस्सा' जुइ मजिउ। विशेष रुपं बौद्धिक क्षेत्रया मनूत सक्रिय यानाः संयन्त्र मार्फत निर्णयत लागू याना यंकेगु जुइ। नेवाःत राजनीतिक आन्दोलनय् सक्रिय सहभागी मजुयाच्वंगुलिं आः होल टाइमर कार्यकर्ता तयार यायेगु नापं नेवाः नुगः दुपिं मनूतय्गु संयन्त्र तयार यानाः थुगु सम्मेलनं वःगु लिच्वःयात धात्थें कार्यन्वयन याना वनेगु जुइ ।

० नेवाः राजनीति धइगु छु खः?
- नेवाः म्हसीकायात ल्यंकेगु। नेवाःतय्गु थःगु भाषा, कला संस्कृतियात संरक्षण यानाः आर्थिक, सामाजिक व सांस्कृतिक म्हसीकायात निरन्तरता बीगु हे नेवाः राजनीति खः। राज्य व्यवस्थाय् नेवाःतय्गु सः थ्वयेकेगु, थःपिनि पहुँच स्पष्ट यायेगु नापं नेवाःतय् ऐतिहासिक लागा किटान यानाः नेवाःतय्सं छु यायेफु धइगु थुइकाः स्पष्ट नीति तयार यानाः उकियात कार्यान्वयन याना नेवाः समाजयात सुदृढ यायेगु ज्या निरन्तर याना वनेगु हे वास्तवय् नेवाः राजनीति खः।

० थ्व राजनीतिक सम्मेलन छाय् यायेमाःगु?
- नेवाःत थःगु आदिभूमि जक मखु कि स्वनिगलं पिने नं देय्न्यंकं न्यनाच्वंगु दु। देशब्यापी सहमति ब्वलंके मफुत धाःसा च्वय् न्ह्यब्वयागु नेवाः राजनीति न्ह्यज्याये फइ मखु। अथे जुयाः पिनेया नेवाःतय्त जुइगु थीथी मगाःमचाः व गम्भीर समस्या ज्यंकेगु निंतिं नं स्पष्ट नेवाः अवधारणा तयार यायेमाःगु जुयाः थुगु नेवाः राष्ट्रिय सम्मेलन यायेमाःगु खः। थुकिं फुक्कं नेवाःतय् सुरक्षा व अधिकार चूलाका बी ।

० सम्मेलनं नेवाःतय्त छु सन्देश बी?
- देय्न्यंकंया नेवाःत छप्पँ छधी धइगु सन्देश थुकिं बी। नेवाः नुगः ज्वना वन धाःसा झीसं न्ह्यागु नं उपलब्धी हासिल याये फइ धइगु सन्देश थुगु सम्मेलनं बी। थुगु नेवाः राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलनं गैर नेवाःतय्त नं बांलाःगु सन्देश बी ।

० नेवाः स्वायत्त राज्यया राजधानी ख्वपय् जुइमाः धइगु तर्क छु खः?
- समग्र नेपाःया राजधानी येँय् जुइधुंकाः हाकनं स्वायत्त राज्यया राजधानी नं थन तयेगु पाय्छि मखु थें च्वनाः व येँय् जाम व आपालं प्रदुषण नं जुइधुंकूगुलिं नेवाः राज्य नेपालमण्डलया राजधानी ख्वपय् जुइमाः धइगु तर्क जिं तयाच्वनागु खः ।

० थगुने नेवाः स्वायत्त राज्यया घोषणा जूगु इलय् नं छि मंकाः संघर्ष समितिया नायः आः राष्ट्रिय राजनीतिक सम्मेलनय् नं छि हे नायः जुयादीगु दु। थ्व गथे जूगु?
- थ्व छगू संयोग जक खः। लछि लछि रोटेशन जूकथं अबलय् नं रोटेशनं जिगु पाः वःगु खःसा आः नं झिगू घटकया पाः धुंकाः जिगु हे पाः वःगु इलय् थ्व राजनीतिक सम्मेलन यायेगु अवसर चूलाःगु खः। थ्व बांलाःगु व जिगु भाग्यया नं खँ जूगु दु ।

नरेन्द्रभक्त हाडा
(नायः, नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समिति)

More Stories Like this