नेवाः चेम्बर अफ कमर्स



- दिपक तुलाधर

नेवाःत संस्कृति लिपि भासाय् च्वजाःगु खँ ला फुक्कसियां सिउगु हे जुल । नेवाःत ब्यापार व पेशाय् नं यक्व ब्यवस्थितपूर्वक च्वन्ह्यानाच्वंपिं खः । हरेक नेवाः जातिया थःथःगु हे सीपमुलक पेसा दु । गथे कि इन्जिनियरिङ ज्याय् नकःमि कौ डाक्टरी ज्याय् बैद्य लुँज्याय् बरे चित्रकलाय् पुं लगायत जाति अनुसार थीथी सीप दइगु नं नेवाःतय्गु विशेषता हे खः ।

थौंकन्हय् चेतनाया कमि खःला वा समय परिस्थिति खः मसिउ थःथःगु परम्परागत ज्यायात निरन्तरता बी फयाच्वंगु मदु । उकिं नेवाःतय्गु पेसा व ब्यापारयात आधुनिक ई नापं न्ह्याः वने फइकथं संगठित यायेमाःगु दु । मखुसा थुकिं यानाः नेवाःत थःगु पेशा व ब्यापारं तापाना वनाः थःगु थासं हे नं विस्थापित जुया वनीगु सम्भावना दु ।

दसुया लागिं कँय्या थलबलया ब्यापार याईपं कसाःतय्गु बसजाः पसः थौंकन्हय् जनबहाःया कसाः बस्ती केलत्वालय् हे खने मदयेधुंकल । सिंगिंग बाउलया नामय् टन का टन कँय् बाता विदेशय् एक्पोर्ट जुयाच्वंगु दु तर कसाःतय्सं कँय्या ज्याय् निरन्तरता बीफुगु खने मदु । न्हापा न्हापा बैंक मदुगु इलय् नेवाःतय्सं त्वालय् त्वालय् मिनि बैंकया रुपय् सराफी पसः चायेका तःगु खः । थौंकन्हय्या सहकारी व फाइनान्स नं सराफीया न्हूगु रुप खः तर झी सराफीतय्सं थुकियात निरन्तरता बी मफुत ।

येँदेय्या ज्यापु जाितं बुँज्याय् लगे जुयाच्वंगु इलय् येँदेय् छगुलिं हराभरा जुयाः बांलानाच्वंगु खः । आः झीसं येँया खेतीयोग्य बुँ फुक्कं कर्पिंत मिया नयेधुन अले स्वनिगलय् नेवाःत नं म्हो जुल धकाः चिन्ता कयाच्वना । आः स्वनिगलं पिने च्वंगु नेवाः बस्तीया जग्गा मीगु ज्या जुयाच्वंगु दु । थुकिं यानाः नेवाःतय्त विस्थापित याइगु जक मखु वातावरण नं स्यंकी । उिकं वैज्ञानिक प्रविधि छ्यलाः बुँज्याय् आकर्षित यायेमाःगु दु । मखुसा पिने च्वंगु नेवाःतय्गु बुँ नं कन्क्रिट जंगलय् परिणत जुइ ।

थौंकन्हय् ग्लोबलाइज्डया जमाना खः । यक्व हे ज्याय् देशविदेश नाप स्वापू दयाच्वनी । नेवाःत विशेष यानाः उराय् जाति न्हापांनिसें हे ल्हासा कालिंपोङ कलकत्ता गान्तोक लगायत थीथी अन्तर्राष्ट्रिय थासय् ब्यापार याना वयाच्वंपिं खः । आईटी लगायत न्हून्हूगु प्रविधि सीकाः थज्याःगु ज्यायात अझ विस्तार याना यंके माःगु दु ।

न्हापा न्हापा असं त्वालय् मरुत्वालय् सिसाबुसा मीपिं फुक्कं खड्गी जातिया नेवाःत खः । थौंकन्हय् सिसाबुसा व तरकारी मीपिं नेवाःत माले थाकुइधुंकल । थौंकन्हय् ऊन व कापतय् रंग छीगु ततःधंगु कारखानात दु । तर परम्परांनिसें रंग छीगु ज्या याना वयाच्वंपिं छिपा जातित थुकी उलि संलग्न जूगु थें मताः । स्वन्ति नखःबलय् ट्रकं जाय्क स्वां मीमाः तर न्हापांनिसें स्वां मिया वयाच्वंपिं नेवाः गथुत हासाय् स्वां मीगुली सीमित जुयाच्वंगु दु । न्हूगु प्रविधि बजार व ब्यवस्थापन सयेकेया निंतिं नं नेवाःतय्गु पेशा व ब्यापारयात संगठित यायेमाःगु दु ।

लुँया तिसा पसलय् साहुत ला नेवाः बरेत हे खनेदु तर दयेकीपिं धाःसा नेवाः कालिगढत उलि खने मदु । नेवाःतय्गु सीप व कलाया संरक्षण यायेया लागिं नं नेवाः ब्यवसायिक संगठन आवश्यक जू ।

थौंकन्हय् आधुनिक युग धकाः हाउजिंग व अपार्टमेन्टया चलन वयाच्वंगु दु । नेवाःतय्गु लागिं थ्व खास हे न्हूगु खँ मखु । झीगु बहाः चुक आदि नं हाउजिंग कोलोनि हे खः । दसुया निंतिं झ्वाःबहाः तेबहाः यतखा बहाः आदि फुक्कं हाउजिंग कोलोनि हे खः । बहाः चुकय् दुहां वनेगु छगू हे जक लुखा दइ । अले दथुइ मस्त म्हितेत भ्वय् व सभा यायेत तःकुगु खाली थाय् दइ । थज्याःगु थाय् सुरक्षित नं जुइसा दथुइ खाली थाय् दइगुलिं निभाः जः व फय् नं दइ । तर झीसं थज्याःगु थाय्या महत्व थुइके मफयाः थःगु बहाः चुकयात हेला यानाः त्वःता वनाच्वनागु दु । बहाः चुक ब्यवस्थित यायेगु नितिं नेवाः रियल इस्टेटया ब्यवस्था जुइमाःगु दु ।

समग्र रुपं धायेगु खःसा नेवाःतय्गु लजगाः व बनेज्याया महत्व व विशेषतायात ध्यानय् तयाः संगठित व सुचारु यायेगु निंतिं सम्पूर्ण ब्यापारी व पेशाकर्मित छथाय् मुनेगु नेवाः चेम्बर अफ कमस्र एण्ड प्रोफेसनल्स नीस्वनेमाःगु दु ।

थुकिं नेवाःत जक मखु समग्र नेपाः देय्या आर्थिक विकासय् तिबः जूवनी । आर्थिक विकास बिना देय् व समाजया उन्नति जुइ मखु ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया