थःहे थःगु मत: थः हे जक थःम्ह थुवाः

लोकबहादुर शाक्य

यःमयःया हेतु: खुता ज्ञानेन्द्रीय:
मनुष्य जातिया प्रबुद्ध वर्गं आन्तरिक सत्य मालाच्वंगु दु, अनेक युगय् थज्याःपिं ऋषि, मुनि, संत, ज्ञानी, बुद्धपिंसं दुनेया अन्तरिक्ष लुइकाः थ्व सिद्ध याःगु दु कि झीगु दुःखया मू कारण तथा वया उन्मूलन उपाय झीके दुने हे दु, पिने मखु। चित्तधारा तं, ईर्ष्या, भय, वासना, मात्सर्य आदि विकारपाखे लगे जुल कि दुःखं सन्तप्त जुइगु जुल। अले विकार तापाके फत कि दुःख मुक्त जुइगु जुल। दक्व विकार तृष्णापाखें उत्पन्न जुइगु जुल। यःगु प्राप्त यायेगु तृष्णा, मयःगु वांछ्वयेगु तृष्णा, प्रिय-अप्रिय, सुख-दुःख, संवेदन छाय् वल धाःसा जब जब मिखा, न्हाय्पं, न्हाय्, म्ये, म्ह व मन थ्व खुगू इन्द्रियया थःगु विषय - रूप, शब्द, गंध, रस, स्पर्श व चिन्तननाप संस्पर्श-संघात जुइ उबलय् उबलय् दुनेया म्ह तथा चित्स्कंधपाखे थीथी प्रकारया अनगिन्ति सुक्ष्म तरंग उत्पत्ति जुइ। अले थःगु न्हापाया संस्कार व अनुभूतितय्गु आधारय् प्रिय अथवा अप्रिय संज्ञा दइगु जुल ।

आत्म निरीक्षण: दुःखमुक्तिया त्वाथः
गुगु क्षण अन्तर्मन दुने थ्यंक चायेकाच्वनी, अप्रमत्त जुयाच्वनी, अज्ञान अविद्या व मोहपाखें मुक्त जुयाच्वनी उगु उगु क्षण चित्त धाराय् न्हूगु राग द्वेष उत्पन्न जुइ मखु। थ्वया लिच्वः स्वरूप पुलांगु आश्रव क्षीण जुयावनी, न्हापा मुनाच्वंगु खिति नं मदया वनीगु जुल। बारम्बार समतामयी जागरूकया अभ्यासं चित्त धारा निर्मल जुया वइ, निर्मल जूलिसे सद्गुण स्वतः सम्पन्न जुया वइगु जुल। थुलि जक मखु स्वानुभूतिया बलं रोगया मू कारण नं थुया वइगु जुयाच्वन। गुम्ह व्यत्तिं थ्व अन्तर्निरीक्षण तथा आत्म दर्शन नाला काइ इमिगु चित्त निर्मल जुयाः दुःख विमुक्त जुइगु जुल। सत्य शोधनया थ्व प्रत्यक्ष लाभ मानव जातिया तःधंगु उपलब्धि खः ।

सफू व गुरू मार्गदर्शक जक:
भौतिक जगतया वैज्ञानिकतय्सं उपलब्धियागु आविष्कारय् झीसं ग्वाहालि यानागु मदुसां थुपिं नं झीत लाभदायक जुयाच्वनीगु जुल। थुगु प्रकारं आन्तरिक चैतसिक जगत्या खोजपाखें पिदंगु आदर्श गुणयात माने यानाः सकलसिनं अनुशरण याये फुगु जुल। तर बिचाः यायेमाःगु खँ छु धाःसा, आत्मनिरीक्षण यानाः व्यवहारय् मवःतले दुःख विमुक्त जुइ मखु। चित्तया विकारयात स्वयं साक्षात्कार यानाः उन्मूलन याये फइगु जुल। हानं गुलिं चिकित्सा जगत्या वैज्ञानिकं आविष्कार याःगु वासः नां कयां जक रोग लाइ मखु प्रत्यक्ष रुपं वासः सेवन यानाः नियम पुरे यातकि जक रोग लाइगु जुल। श्रेयार्थी साधकं धर्म दर्शन देशना यानादीगु न्यनां जक मगाः, थुइकाः व्यवहारय् आचरण यायेमाःगु जुल। शुद्ध बुद्ध युक्त महापुरुषपिंसं लँ जक क्यना बीगु खः। थः हे लँपु लिसे वनेमाःगु लुमंके माल। थःगु मुक्ति थःगु हे ल्हातय् दुगु वाःचायेकाः जिम्मेदारी बहन याये माःगु जुल ।

गृहस्थ निम्ति नं निर्वाण मार्ग:
विश्वया इतिहासपाखे चिन्तन मनन यायेबलय् समाज, आध्यात्म व भौतिक क्षेत्रय् मनुष्य जातिया प्रबुद्ध वर्गपिं यक्व लुइकेफु। सिद्धार्थ बुद्ध जुइ न्ह्यः कयौं जन्मय् बोधिसत्वया रुपय् जन्म जुयाबिज्याःगु पृष्ठभूमि दु। बोधिचित्त उत्पत्ति यानाः असंख्य दुर्वल प्राणीपिंत उद्धार यानाः लोककल्याणकारी ज्या यानाः प्रसिद्ध जुयाबिज्यागु तःधंगु मानवीय गुण खः। सिद्धार्थ बुद्ध जुयाबिज्यासेंलि सारनाथ मृगदावनय् दकलय् न्हापां धर्मचक्र प्रवर्तन यानाबिज्याःगु जुल। चतुरार्य सत्य कथं विश्वय् अनेक प्रकारया दुःख दु। वया कारण दु। अले दुःख मुक्त यायेगु लँपु लुइकाः कनाबिज्याःगु आर्य अष्टाङ्गिक मार्ग (१. सम्यक् दृष्टि २. सम्यक् संकल्प ३. सम्यक् वाक् ४. सम्यक् कर्मान्त ५. सम्यक् व्यायाम ६. सम्यक् आजीव ७. सम्यक् स्मृति ८. सम्यक् समाधि) खः। मनूत सच्चा मानव जुइगु लागिं थुगु लँपु थःम्हेसिनं हे थुइकाः अनुशरण यायेमाःगु जुल। बुद्धं तरे याना बीगु मखु। राजगृहस्थित गृद्धकूट पर्वतय् द्वलंद्वः अर्हत् भिक्षुपिंत निक्वःगु धर्मचक्र प्रवर्तन यानाबिज्याःबलय् अर्हत भिक्षुपिं छेँय् छेँय् वनाः बुद्ध धर्म प्रचार यायेत विशेष निर्देशन यानाबिज्याःगु खः। गृहस्थपिंसं बुद्ध धर्म थुइकेगु ग्यसुलाःगु पलाः खः। गृहस्थपिंसं बुद्ध धर्म थुइकाः व्यवहारय् छ्यलाः निर्वाणया लँपुइ न्ह्यज्यायेत आधार जुल ।

शब्द जालं तक्यनी:
ज्या न्ह्याकूसा तिप्यनी: थौंकन्हय्या वैज्ञानिक युगय् विज्ञानया प्रगति च्वन्ह्याये धुंकल। वैज्ञानिकतय्सं ब्रम्हाण्डया अनुसन्धानया क्रमय् चन्द्रलोकय् पलाः छीधुंकल। मङ्गल ग्रहलय् रकेट छ्वये धुंकल। थ्व लकसं यानाः मनुखं आकाशयात त्याकेधुंकल धायेमाल। समुद्र दुने नं रेल मोटर न्ह्याकेधुंकल। थ्वया लिच्वः धइगु मनुखं समुद्रयात नं त्याके फत धायेबह जू। विश्वय् दकलय् तजाःगु शिखर सगरमाथा खः। थन ला यक्व मनूतय्सं पलाः छीधुंकल। च्वय् च्वंगु खँयात वाला स्वयेबलय् मनुखं जल, थल, आकाश त्याकेफःसां चित्तयात त्याके मफुनि। उकिं भौतिक विकासं जक मनुष्य जीवन सफल जुइ मखु। आध्यात्मिक विकास नं मदयेकं मगाः धइगु सिद्धान्त प्रमाणित जुल। बुद्ध धर्मया सिद्धान्त अनीश्वरवाद खः। आधुनिक विज्ञानया प्रख्यात वैज्ञानिक अल्बर्ट आइन्स्टाइनया धापू कथं ईश्वर शब्द मानव कमजोरीया अभिव्यक्ति तथा उपजं खः धकाः न्ह्यथना तःगु दु। बुद्ध धर्म कथं सर्वशक्तिमान परमेश्वर माने याइ मखु। देवतापिनिगु अलग अस्तित्व दु धइगु आधार खंके मफुनि। तर वज्रयानया सिद्धान्त कथं थीथी देवतापिनिगु गुणात्मक दृष्टिकोणं परिकल्पित प्रज्ञामूर्ति जक खः धइगु तथ्य बोध याये फुगु जुल। थन थ्व खँ नं ह्यथने बह जू कि देवदेवीपिंके दुगु गुण जक मखु सकल प्राणीपिंके दुगु भिंभिंगु गुण नं थुइकाः अनुशरण यायेगु भिं जुइ। उकिं थुपिं धर्मया खँत बोध यानाः थःहे अग्रसर जुयाः व्यवहारय् छ्यले फःसा जक सर्वश्रेष्ठ प्राणी धायेकाच्वंपिं मनुष्य जीवन सफल जुइगु सत्य तथ्य खँ लुमंके माल ।

(सन्दर्भ सफू: आचार्य सत्यनारायण गोन्यका कृत 'धर्म आदर्श जीवनका आधार')

More Stories Like this