तसकं थाकुगु माय्अप्सं

शिला साय्मि

दँय्दसं कतिं पुन्हिकुन्हुंनिसें सकिमिला पुन्हि तक छेँय् आलमत तइ। लछियंकं हे नारांद्यःयाथाय् मेला नं जुइ। अथे हे सुवर्णगिरी कच्छपाल पर्वत (चोभार) य् नं कार्तिक लछियंकं मेला जुइ। थुगु मेलाया दकलय् लिपांगु न्यान्हुया नं एकादशी (हरिबोधनी) कुन्हुनिसें सकिमिला पुन्हि तक श्रद्धालुत 'माय्अप्सं' च्वनेगु याइ। अन्न व फल छुं हे मनसे श्री आदिनाथया जल जक त्वनाः न्यान्हु तक च्वनेमाःगु थ्व छगू तसकं हे थाकुगु अप्सं खः। थुगु अप्सं च्वनीपिंसं न्यान्हुयंकं तीर्थय् म्वःल्हुइगु, सुचिगु वसः पुनेगु, देगः, बाहालं पिहां मवनेगु, धर्म गाथा न्यनेगु, भजन किर्तन यायेगु व बहनी आरती यानाः द्यनेगु याइ ।

सुथसिया ११/१२ ताः इलय् गुरुमांपिं छम्ह न्ह्यःने छम्ह लिउने च्वनाः ब्रतालुपिं दथुइ तयाः तीर्थय् म्वः ल्हू वनी। अप्सं च्वनीपिं ब्रतालुपिं न्हापांगु दिं एकादशी कुन्हु चकंतिर्थ याने क्वय्ना, द्वादशी कुन्हु जयतीर्थ (न्यखु), त्रयोदशी कुन्हु ज्ञानतीर्थ (जलक्व), चतुदर्शी कुन्हु पुन्यतीर्थ (क्वय्गाः) व पुन्हि कुन्हु सुलक्षणतीर्थ (च्वय्गाः) वनी। लिहां वयाः द्यःया दर्शन यायेधुंकाः पांजुयाके स्वपासः जल फ्वनाः त्वनी। थुगु जल हे ब्रतालुतय्सं याइगु "जल पालं" खः। जल पालं यायेधुंकाः छुं नं नये मजिउ। यदि नये माल धाःसा हानं जल कयाः त्वनेगु खः ।

ब्रत च्वनीपिंसं खिचायात थी मजिउ, लाकां न्ह्याये मजिउ, पिनेया लखं ल्हाः-तुति सिले मजिउ, वसः ही मजिउगु नियम दु। अथे हे ब्रत च्वनीपिनि छेँजःपिंसं नं बँ थिले मजिउ, ला-खेँय् नये मजिउ, फ्वगिंयात दान बी मजिउ, जःलाखःलायाक त्याय. काये मजिउ, तरकारी दयेकेबलय् झ्वाँय् यानाः दयेके मजिउ धइगु नियम दु। यदि ब्रतालुया छेँजःपिंसं थुगु नियम हाचांगात धाःसा अप्सं च्वंपिंत कष्ट जुइ धाइ ।

थुगुसी स्वक्वःगु खुसी माय्अप्सं च्वंझाःम्ह ५८ दँया भीमसेन के.सीं. धयादी, 'थगुने अप्सं च्वनाबलय् ज्वर वःथें प्वाः स्याःथें जुयाः च्वने मफुत। पांजुयाके न्यनाबलय् छेँय् छुं इतिमिति यात जुइ धयादिल। छेँय् न्यनाबलय् जा चिप ल्यंकातःगु जुयाच्वन। द्यःया पुजा याना बियाबलय् अप्सं च्वंवःपिं मध्ये दकलय् बल्लाःम्ह ला जि हे जुल।' थ्व अप्सं प्रति वय्कःया तःधंग विश्वास दु। न्हापा थःत प्वाःया ल्वय् जुयाः निक्वःतक अपरेशन यानाः नं मलंगु ल्वय् नगुने माय्अप्सं च्वंसांनिसें म्हय् छुं हे ल्वय् मदयावंगु व छेँया अवस्थाय् नं सुधार वःगु खँ वय्कलं कनादिल ।

धार्मिक सहिष्णुताया दसु जुयाच्वंगु थ्व अप्सं न्ह्यागु जातियापिं च्वंसां जिउ। २०४५ सालय् मुक्कं ६४ म्ह अप्सं च्वंगु खँ द्यःपाःलाः पांजु सरोज शाक्यं कनादिल। लिपा अप्सं च्वनीपिं म्हो जुजुं वन। नगुने २३ म्ह दुगु खःसा थगुने १३ म्ह जक दत। थुगुसी भचा अप्वयाः १८ म्ह थ्यन।
अप्सं च्वनीपिं पाः जुयावंगुया कारण बारे वय्कलं धयादी, 'मनूतय्के न्हापाथें धार्मिक आस्था मदु। छेँजःपिंसं नं नियमय् च्वने थाकु चायेकूगु व अप्सं च्वने सिधयेवं भ्वय् हे नके माःगु जूगुलिं नं जुइफु ।'

गैर नेवाःतय् भ्वय् नके म्वाःगु व इमि अष्टमिया ब्रत च्वनेम्वाःगु कारणं माय् अप्सं च्वनीपिं नेवाः स्वयां गैर नेवाःत हे अप्वयाच्वंगु दु ।

अप्सं च्वनीपिनिगु सुसाःकुसाः यायेगु दक्व जिम्मा द्यःपाःलाःयात हे बिया तइगु जुयाच्वन। अप्सं च्वं वइपिनिगु निंतिं च्वनेगु व्यवस्था, इपिं च्वनीगु थासय् सु लाया बीमाःगु, अप्सं च्वने न्ह्यः म्वः ल्हुइत माःगु सामाग्रीया व्यवस्था, यदि अप्सं च्वंपिं उसाँय् मंत धाःसा बिचाः यायेगु, अप्सं क्वचाल कि पुजाया निंतिं तयारी यायेगु, गबलें गबलें छेँय् च्वंपिंसं मसीक अप्सं च्वं वःपिं दत धाःसा इमित छेँजःपिंसं मसीक सुचुका तयेमाःगु व अप्सं क्वमचाःतले थःगु हे छेँय् तयाः नके त्वंकेया व्यवस्था समेत द्यःपाःलाःनं यायेमाःगु चलन जुयाच्वन। पांजुयात थज्याःगु व्यवस्था यानाच्वने तसकं थाकुगु जुयाः थुगुसीया पांजु सरोज शाक्यं अप्सं च्वंवइपिनिगु निंतिं माःगु सकतां सामान ज्वरे यायेगु जिम्मा सुवर्ण गिरी कच्छपाल महाविहार सुधार समितियात बियादीगु जुयाच्वन ।

अप्सं च्वने क्वचाल धायेव नेवाःत जक दक्व जानाः गुरुजुं धलं दंकेगु चलन दु। धलं दंपिंत विशेष यानाः भाःत दुपिनि भाःतं तःसि ज्वनाः थना यंकेगु चलन दु। धलं दने क्वचाल कि थःपिं नापं छेँजः व जःलाखःलापिंत नं भ्वय् नकाः जक छेँय् वनेगु चलन दु। गुलिं गुलिंसियां ला बाजं खलः तक नं ज्वनाः छेँय् यंकीपिं नं दु। गुलिं गुलिं छेँनं काः मवल धाःसा पांजुं हे थने माःगु चलन दु। सुं नं भाःत दुम्ह मिसायात भाःतं थं मवःगु खण्डय् सुं मेपिं मिजनं थना यंकल धाःसा व नाप हे इहिपा याये जिउ धइगु नं चलन दु। माय्अप्संया थ्व छगू अजूचाया पुगु चलन खः। भाःतं थं मवल धाःसा उमि पारपाचुकूगु भाःपी ।

न्हापा न्हापा थःछेँय् च्वंपिं मिस्त भाःतं काः मवल धाःसा पार कायेगु कथं माय्अप्सं च्वनी धइगु नं बाखं दु। छुं जुयाः माय्अप्सं च्वनां नं भाःतं काः मवल धाःसा उमि औपचारिक रुपं हे पारपाचूगु ठहर जुइ धाइ। थ्व सम्भवतः निम्ह तिपू पार कायेत अबलय् दयेकातःगु थःगु हे कथंया चलन जुइमाः ।

थौंकन्हय् धाःसा थुकिया विश्वासय् हिउपाः वयेधुंकूगु दु। थौंकन्हय् थःगु मनया इच्छा पूवनीगु, ल्वय् लनीगु, छेँ भिनीगु आदि विश्वास ज्वनाः मनूत माय्अप्सं च्वं वइ। प्यन्हु लिपा प्यन्हु बिचाः वलकि अप्सं क्वचाइ ।

More Stories Like this