जग्गाया हदबन्दी व क्षतिपूर्ति

संविधानसभाया विषयगत समितिया मस्यौदा प्रतिवेदनय् क्यनातःगु विवादित विषयलय् कचवं पिहांवःगु दु । सम्पत्ति व जग्गाय् हदबन्दी लागू यायेगु लाकि मयायेगु हदबन्दी अप्वःगु जग्गा अधिकरण यायेबलय् क्षतिपूर्ति बीगु लाकि मबीगु धयागु खँय् नं सहमति जुइमफुत । िसंहदरबारया राज्यव्यवस्था परामर्श समितिया मंगलवाः च्वंगु बैठकय् उगु खँय् सहमति जुइमपुूगु खः । एकीकृत नेकपा माओवादीं जग्गाय् थें सम्पत्तिइ नं हदबन्दी तयेमाः धयागु प्रस्ताव न्ह्यःने यंकूगु दुसा कांग्रेस - एमालें उकियात स्वीकार मयाः । हदबन्दीं अप्वःगु जग्गा सरकारं अधिकरण यात धाःसा जग्गा धनीयात क्षतिपूर्ति बीगु लाकि मबीगु धयागु खँय् नं सहमति जुइपुूगु मदु । माओवादीं हदबन्दीं अप्वःगु जग्गा अधिकरण यातधाःसा क्षतिपूर्ति बीम्वाःगु खँ न्ह्यःने हःगु दु । तर कांग्रेस - एमालें क्षतिपूर्ति बीमाःगु खँय् बहः बियाः वयाच्वंगु खः ।
नेपालय् बहुसंख्यक जनता किसान खः । जग्गाय् ज्या यानाः नयेमाःिपं खः । थौं स्वयाः प्यंगू दशक न्ह्यः भूमि सुधार लागू याःसां बहुसंख्यक जग्गाय् आधिपत्य जमय् यानाच्वंिपं यक्कों सामन्त व जमिन्दारतय्त भूमि सुधारया हदबन्दीं थीतकं मफु । छम्ह हे व्यक्तिया ल्हातय् सलंसः विघा वा रोपनी जमिनत लानाच्वंगु दु । भूमि सुधारं थीमफुिपं थ्व सामन्त व जमिन्दार धयािपं नेपाली कांग्रेस व एमालेया मनूत जुइवं - हदबन्दीं अप्वः जग्गा जमिन तयाः कानूनयात लाकमं न्हुयावःपिनिगु जग्गा जमिन स्थानीय जनतां थःथःगु कब्जाय् कयाः वयाच्वंगुली माओवादी मार्फत जग्गा - सम्पत्ति लित कायेगु कांग्रेस - एमालेया माग गुलित जायज खः लुमंके बहःजू । कानूनी राज्यया अवधारणायात हे हाथ्या बियाः कांग्रेस - एमालेया नेतात व समर्थकत मध्ये यक्कों सामन्त व जमिन्दारतय्त भूमि सुधारं छाय् थीमफुत भूमि सुधार देशय् लागू जूगु उलिमछि दँ लिपा नं छाय् जग्गा हदबन्दी लागू मजुल कांग्रेस - एमाले समर्थक जमिन्दारतय्त जक देशया कानून धयागु हे लागू मजुइगु खःसा - देशया कानूनया आवश्यकता हे छाय् जुल जंगल राजकायम यानाः कानूनया खिल्ली उदय् यायेगु खःसा देशय् अड्डा अदालत हे छाय् माल निश्चितरुपं थुमिसं कानूनी राज्यया उपहास यानाच्वंगु बाहेक मेगु छुं नं मखु ।

भूमि सुधारया हदबन्दीं अप्वःगु जग्गा सरकारं अधिकरण यानाः कायेमाः । उकिसनं उगु इलंनिसें हदबन्दी स्वयाः अप्वः जग्गा तयाः कानून विपरित ज्या खँ याःिपंत कानूनया कठघराय् थनेगु यायेमाः । हदबन्दी अप्वः तयातःगु जग्गा दक्को मूआब्जा बियाः मखु थप दण्ड सहित अधिकरण यायेमाः । थुज्वःगु अवस्थाय् मूआब्जा बीगु धयागु ला न्ह्यसः हे दनावइ मखु । कानून विपरित ज्या खँ यानाः हदबन्दी स्वयाः अप्वः जग्गा तयातःिपंत ला दण्ड सहित जरिवाना पुइकेमाः । बिना मूआब्जा हदबन्दी अप्वःगु जग्गा सरकारं तुरुन्त अधिकरण यायेमाः । स्थानीय सुकुम्बासी जनतां उकियात उपभोग याइगु अन्यया जुइमखु । छ्यलाबुलाय् हयाच्वंगु जग्गा जमिन नं छगू उच्चस्तरया समिति दयेका वितरण यायेमाः । कानूनी राज्यया अवधारणाकथं थथे यायेगु आवश्यक जकमखु जायज नं जुइ । यदि सरकारं अथे मयात धाःसा नेपाली जनतां कानून विपरित तयातःगु जग्गा छ्यलाबुलाय् हइ । थुकी शंका हे मदु ।

More Stories Like this