दैत्य धात्थें हे मुर्छा जुइगु कात्ति प्याखं





स्वसः व न्हय्दँ ३७० वर्ष पुलांगु यलया तसकं बय्बय् जूगु परम्परागत साँस्कृतिक कात्ति प्याखँथनिनिसें यलया मंगलय् च्वंगु कात्ति दबुलिइ क्यनीगु जूगु दु । हरेक दँय् छक्वः अर्थात् स्वन्तिया षष्ठिनिसें कात्ति प्याखँ क्यनेगु यानाः वयाच्वंगु दु । कात्ति प्याखँ प्रबन्ध समितिया कजि हरिमान श्रेष्ठं थुगुसी नं उगु प्याखँ अन्तर्गत बाथः प्याखँ न्हापा छु खः व हे क्यनेगु जुइ धयादिल । थुगुसी न्हूगु बाथः प्याखँ स्यने मलाःगुिलं न्हापाया थें हे च्वलय् खुदां दां खुदां कौला खिचा व महामूर्ख क्यनेगु जुइ धयादिल । वय्कलं बाथः प्याखनय् स्यनातःगु जक संवाद यायेमाः धैगु मदु कलाकारं दबुलिइ थःगु हे कथं संवाद दयेकूसां जिउ धकाः धयादिल । मल्लकालिन जुजु श्रीनिवास मल्ल हे बाथः जुयाः क्यंगु उगु बाथः प्याखनय् २०३८ सालंनिसें निरन्तर रुपं यलय् बाथः हरिमान श्रेष्ठ हे जुयाः वयाच्वंगु दु । वय्कःयाकथं च्यान्हुतक्क न्ह्याइगु प्याखनय् कलाकार बाद्यबाधक व ज्याकःमििपं नापं यानाः मुक्कं न्हय्म्हसिया ७० ब्वति दइ । थौं शुक्रवाः बहनीसिया न्हय्ताः इलंनिसें न्ह्याइगु कात्ति प्याखनय् न्हियान्हिथं ब्यागलं ब्यागलं युद्ध कला देवी प्याखँ जलसयठा बराह अवतार नृिसंह अवतार लगायत प्याखँत क्यनेगु ज्या जुइगु नं नाच प्रबन्ध समिितं जानकारी ब्यूगु दु ।

प्याखँया तयारीया निितं कलाकारतय्त तालिम बिइत न्हापा झिला बिइगु जूसां नं थौंकन्हय् कलाकारत शिक्षित जूगुिलं प्यलायादुने हे तालिम क्वचाइगु व हरेक दँ प्याखँ क्वचायेकेगु निितं करिब स्वंगू लख तुइगु जूसां नं सम्बन्धित निकायया पर्याप्त ग्वाहालि मदुगु समितिया नुगः खँ दु । कात्ति प्याखँया संस्थागतरुपं यलया मध्यकालीन मल्ल जुजु सिद्धिनरिसंह मल्लं राष्ट्र व जनताया कल्याणार्थ वि।सं। १६९७ सं श्रीकृष्णलीलाय् आधारित कात्ति प्याखँ पलिस्था यानाः श्रीबराह व श्रीनरिसंह लीलाया लिसलिसे मेमेगु प्याखँत नं दुथ्याकाः प्रत्येक दँ कात्तिकय् यल लाय्कूया कात्ति दबुलिइ उगु प्याखँ न्ह्यब्वयेगु याइ । थुगुसी छसिकथं च्यान्हुयंकं न्ह्यब्वइगु कात्ति प्याखँया धलः थुकथं दु - च्वलय् खुदां दां खुदां िझंनिदां पाय्छि कौला खिचा महामूर्ख थ्व स्वन्हुयंकं बाथः प्याखँ खः । प्यन्हु खुन्हु युद्ध कला थुकिइ छसिकथं वहे िदं खुन्हु विष्मजोर सिटजोर युद्ध महाद्यः कृष्ण युद्ध क्यनीसा अथेहे न्यान्हुया िदं खुन्हु देवी प्याखँ न्ह्यब्वइ थुकिइ द्यःला प्याखँ कवं प्याखँ ख्याः प्याखँ लिसलिसे भैरव कुमारी महालक्ष्मीया प्याखँ क्यनेगु याइ ।

अथेहे खुन्हुया िदंसं जलसयन क्यनेगु ज्या जुइ थुकिइ मधु कैटव वधया प्याखँ न्ह्यब्वयेगु याइसा न्हय्न्हुया िदंसं बराह अवतार हिरण्याक्ष वध दकले लिपांगु िदं अर्थात च्यान्हुया िदंसं नरिसंह अवतार हिरण्य कश्यपु वध क्यनेगु ज्या जुइ । थुगु िदं खुन्हु आपालं मनूतय्गु हूल नं मुनेगु याः । थुकिया कारण छगू थ्व नं खःकि कात्ति प्याखँया विशेष िदं अर्थात दैत्य व नसर्िहं दथुइ जुइगु ल्वापुइ नसर्िहं दैत्यया वध अर्थात मुर्छा जुइगु क्यनीसा उम्ह मुर्छा जूम्ह दैत्ययात यलया मंगः बजाःया मंगःहितिइ सुनां नं मथीक निलः कयाः हयाः बमुर्पाखें निलः त्वंकाः होशय् हइसा उम्ह दैत्यया छेँय्थ्यंक जवं खवं दैत्ययात पाछायाः लँ ध्वछुइं नां कयाः सःताः छेँय् थ्यंक यंकाः उगु जात्रा क्वचाइगु खः ।
आः तक नं उगु प्याखँया झ्वलय् नरिसंहं दैत्ययात क्वःथलीगु इलय् दैत्य जूम्ह धात्थें हे मुर्छा जुयाच्वंगु दु धकाः हरिमान श्रेष्ठं दावी यानादीगु दु । वय्कलं थुगुसी नं न्हापा थें हे किरण चित्रकार दैत्य जुयाः प्याखँ क्यनेगु याइ धकाः नं धयादिल । दैत्य नगःया पुंत हे जुइमाःगु अले नरिसंह कृष्णदेगःया पुजारी जुइगु पाः लाःिपं राजोपाध्यत हे जुइमाःगु चलन दु धकाः नं वय्कलं जानकारी बियादीगु दु ।

More Stories Like this

आः ३३ न्हि ल्यं दनि
निजामती सेवा व समावेशीकरण
अप्वयाः वनाच्वंगु शहरीकरण समस्या व समाधानया लँपू
संसद तःधं लाकि न्यायालय ?
खाडीइ नेपाली मिसात