कलाकार बिष्णु सक्वया लुमन्तिइ

डा. चन्द्रमान वज्राचार्य

आकाझाकां नेवाः संचारया नायः नवीन जोशीयागु फोन वल, "विष्णु सक्व मंत, आः जि पशुपतिया आर्यघाटय् दु।" थुकिं जिगु नुगलय् छत्थु मलखं कल। जि अबलय् भोताहितिपाखे थ्यंगु खः। पशुपतिइ वनेगु ई लिबाःगु कारणं मवना ।

जिं विष्णु सक्वया नां यक्व दँ न्ह्यःनिसें न्यनागु दुसां खँल्हाबल्हा ब्याःगु धाःसा यक्व लिपा वया किजा जिमि विद्यार्थीयागु कुतलं जूगु खः ।

नेकपा माओवादीया नेतृत्वय् सरकार दुबलय् नेपाल टेलिभिजनया अध्यक्ष नं माओवादी हे खः। उम्ह अध्यक्षलिसेया जिगु व्यक्तिगत स्वापूया कारणं नेपाल टेलिभिजनय् हप्ताय् छकः नेवाः भाय्या कार्यक्रम न्ह्यब्वयेगु क्वःजिउकथं कार्यक्रम निर्माण यायेत पासापिनिगु पुचः दयेकेगु झ्वलय् छक्वः विष्णु सक्व जिगु सम्पर्कय् वयाः जिम्मा तकं कयाः कार्यक्रम तयार यायेगु बचं बिल। थ्वहे क्रमय् कार्यक्रमया नां तयागु 'झी नेवाः'या प्रमो म्ये प्रस्तुत यायेमाःगु नेवाः राष्ट्रिय म्येकथंया म्ये च्वया। अले नेपाल चेम्बर अफ कमर्सय् जुयाच्वंगु छगू नेवाः कार्यक्रमय् उगु म्ये जिं विष्णु सक्वयात क्यना। विष्णुं व म्येझ्वः अन स्वये धुनेवं हे व अनं जुरूक्क दनाः जितः धाल, "दाइ, जि आः हे वनाः थ्व म्येय् लय तः वने।" अले सरासर वन ।

बिष्णु सक्वं अन जुयाच्वंगु उगु कार्यक्रम हे त्वःताः छकलं दनावंगु खनाः जि अजू चाल। जितः ताल - थ्व विष्णु सक्व नं थःगु हे तालयाम्ह मनू खनिं। संगीतप्रति वयागु जोश लगनशीलता मेहनत खनाः जिं वयात प्रशंसा याना। वास्तवय् सुं नं मनू छुं नं क्षेत्रय् थःगु महानता कायम यायेगु खःसा थज्याःगु मानवीय लक्षण दयेमाःगु हे जुयाच्वन। गुलिं गुलिं मनूत लय तये धकाः म्ये यंकी, तर म्येय् लय तइ मखु, तर विष्णु सक्वया व्यवहारं जितः विश्वास दत � थ्व मनू गथे धाल अथे हे याइम्ह खः ।

जिं बिष्णुया बारे गथे बिचाः यानागु खः, अथे हे कन्हय्कुन्हु जूवलय् वयागु फोन वल। वं म्येय् लय तयेधुंकूगु खँ न्यंकाः म्ये रेकर्डिङ यायेत स्वीकृति नं काल। म्ये रेकर्डिङ जुइगु दिं कुन्हु जितः सःतल, जि वना, वं जितः रिकर्डिङ जुइगु थासय् लँ स्वःवयाच्वन। नापनापं व लिसे रेकर्डिङ याइगु थासय् वनाः रकर्डिङ शुरु जुल - म्ये हालीपिं मध्ये छम्ह किपूयाम्ह हे गायक सतिस महर्जन नं जुयाच्वन।
रेकर्डिङया ज्या शुरु जुल। विष्णु सक्वया निर्देशनय् म्ये हाःपिंसं हालाच्वन -
झी नेवाः, झी नेवाः, नेपाः देय्या झी नेवाः
थ्व देय्या आत्मा झी, आदिवासी झी नेवाः
सदिं सदिंया घाः दुपिं, छप्पँ जुइ वा झी नेवाः
झी नेवाः, नेवाः हे जुइ, मुने वा, दने वा, झी नेवाः
थ्व म्ये न्यनाबलय् जितः तसकं आनन्द वल। आनन्द वःगुया कारण थ्व खः कि थ्व म्ये गुगु कथंया लयया आशा जिं यानागु खः, व स्वयां अझ अप्वः नेवाः पहःया संगीत दुगु जुयाच्वन। थ्व म्ये न्यने धुनेवं जिं विष्णु सक्वयात नुगलं नुगलं यक्व स्याबास बिया, आशिर्वाद बिया। रेकर्डिङ जुयाच्वन, म्ये हालाच्वन, गबलें गबलें म्ये गनं गनं स्यनाच्वन। हाकनं हालाच्वन। विष्णु सक्वं उगु इलय् निर्देशन बीगु गुगु पह खः, उकिं नं जितः तसकं प्रभावित यात। म्ये हालाः रेकर्डिङ यानाच्वंगु अवस्थाय् म्येया भाव व ताल कथं वं थज्याःगु कथं ल्हाः संकाः, छ्यं संकाः, तुति संकाः जोशपूर्ण ढङ्गं निर्देशन बियाच्वंगु दु, उकिं न्यनाच्वंपिंत हे छक जुरूमुरूं थनेगु कथं वयागु कुतः जूगु खना। अले जिं तायेका - थ्व विष्णु पक्काम्ह संगीतकार खः, गुम्हसिनं म्येया भाव बोध थुइकाः संगीतय् चुर्लम्म लुकुबीफुम्ह सफलम्ह संगीतकार खः ।

थ्व म्ये 'नेवाः संचार' धइगु किपूया संस्थाया कुतलं तयार जूगु छुं ई न्ह्यः तक 'च्यानल नेपाल'या 'झी नेवाः' कार्यक्रमय् प्रशारण जुयाच्वंगु खःसा आः किपू टेलिभिजनय् हप्ताय् छकः प्रशारण जुयाच्वंगु दनि। थ्व म्ये अबलय् रेकर्डिङ जूगु खः गबले नेवाःतय् राष्ट्रिय गान धइगु मदुनि ।

बिष्णु सक्वं 'झी नेवाः' कार्यक्रम नेपाल टेलिभिजनय् प्रशारण यायेगु जोश क्यनाः मदिक्क कुतः याःसां पासापिनिगु टिमया अभावं उगु ज्या अबलय् मजुल उकिं थुगु कार्यक्रमया जिम्मा जिं मेपिं पासापिंत बिया। बिष्णु सक्वया इच्छा पूमवन। जिपिं निम्हेसिगु स्वापू तापानां वन ।

यक्व ई लिपा जिं सिल - बिष्णु सक्वयात क्यान्सर ल्वचं थिल। तसकं दुःख ताल, थ्वहे इलय् वं जितः फोन यानां धाल, "दाइ, झीगु म्ये जितः माल, जिं हे नेपाल टेलिभिजनय् कुतः यायेधुन ।"

अले जिं न्यना, 'विष्णुया अवस्था आः गथे च्वं? जिल ला?"
वं धाल, "दाइनं गथे जुयाः सिल थ्व खँ?" वयागु थ्व खँ भतीचा जितः गय्थें गय्थें ताल। खँ सुचुकेगु व्यवहार जितः मयः। अले जिं आः इमेज च्यानलय् उगु म्ये प्रशारण यायेगु कुतः जुयाच्वंगु दु धकाः वयात आश्वस्त याना तर इमेज च्यानलय् नं उगु म्ये प्रशारण याये मफुत। अनं लिपा नेवाः संचारं झी नेवाः कार्यक्रम च्यानल नेपालय् प्रशारण याना वयाच्वंगु खः ।

क्यान्सरं विष्णु सक्वयात यक्व कमजोर यायेधुंकाः थ्वहे नेवाः संचारयापिं नवीन जोशी व श्रीकृष्ण महर्जन सक्वय् बिष्णु सक्वया छेँय् वनाः वयागु अन्तर्वार्ताया लिसें वयागु अवस्था नं झी नेवाः कार्यक्रमय् क्यना हल। नेवाः संचारया उगु ज्या खनाः जि तसकं लय्ताया, सुभाय् बिया। छाय्धाःसा बिष्णु सक्व नेवाः संगीत, नेवाः म्येँ, नेवाःतय्गु हरेक ज्याय् नेवाः समाज थकायेगुया लागि समर्पित जुयाच्वंम्ह व्यक्तित्व कथं जिं थुइका। गबलें व नेवाः फिल्मया हिरो कथं नं म्हिताच्वंगु खना। वयागु व देनयात लुमंकाः हे नेवाः संचारं बिष्णु सक्वया अवस्थायात सार्वजनिक यानाः बिष्णु सक्वप्रति नेवाः नुगः सालेगु याःगु खः। नेवाः संचारं याःगु थ्व ज्यायात नेवाः संचारं थःगु कर्तव्य पूवंकूगु जिं तायेका ।

विष्णु सक्वलिसे जिगु आपालं खँ जू। नेवाः समाजप्रति वया छगू तःधंगु असन्तुष्टि दु। व खः - झीगु समाजय् वयागु संगीत ज्याया पाय्छि मूल्याङ्कन मजू, पाय्छि सम्मान मजू। वयागु म्येँ व संगीत नेवाः समाजय् आपालं लोकप्रिय जू, बाँसुरी पुइपिंसं नं वयागु म्येँ आपालं पुइगु याः। अथेसां नं मूल्याङ्कन याइपिंसं सक्वयात मखु, येँया संगीतकारयात हे अप्वः च्वय् तयाः सक्वयात उलि महत्व मबिउ। बिष्णु सक्वया थ्व अनुभव व अनुभूतिं जिगु नं ध्यान साला कायेफुगु दु, तर थ्व नं छगू तथ्य व सत्यपरक खँ खः - नेवाः समाज स्पष्ट कार्यनीति व रणनैतिक वृहत् योजना मदयेक सुं मनू वा छुं खलःया मती लू थे न्ह्यानाच्वंगु अव्यवस्थित समाज खः ।

बिष्णु सक्वया म्ह झीगु न्ह्यःने मंत निश्चित खः, तर वयागु म्ये धाःसा ल्यं दया हे च्वंगु दनि। वं बियाथकूगु योगदानया रेकर्ड ल्यना हे च्वंगु दनि। धात्थें बिष्णु सक्वया शारीरिक पक्षया नास जुइधुंकूगु दुसां वयागु सामाजिक पक्ष ला ल्यनाच्वंगु हे दनि। उकिं व म्वानाच्वंगु हे दनि। अथे हे गबलय् तक 'झी नेवाः, झी नेवाः..........' म्ये हालाच्वनी, न्यंकाच्वनी अबलय् तक बिष्णु सक्व म्वाना हे च्वनी। व लिसेया जिगु व्यक्तिगत स्वापू नं ल्यना हे च्वंगु दनि धइ दसि नं दयाच्वनी ।

नेवाः संचारं झी नेवाः कार्यक्रमय् बिष्णु सक्वया थुंदीगु नुगः मछिंगु अवस्था प्रशारण याःगु स्वये धुनेवं जिं वयात फोन यानाः धया - ''बिष्णु, जि छंत नापलाः वये, जिं छंगु अवस्था 'च्यानल नेपाल'या 'झी नेवाः' कार्यक्रमय् खना।" तर जि बिष्णु सक्वया छेँय् गबलें मथ्यन, बिष्णु सक्वया ख्वाः नं छकः हे मखन। जब बिष्णु सक्व मदुगु खँ जिं सिल, जितः तसकं पश्चाताप जुल। अले जिं धाये माल, "बिष्णु, जिं छंत नापलाः वये धकाः धयागु जिं छंत ह्येके थें जक जुल, जि फताहा थें जक जुल, जिं धयाथें छंत नापलाः वये मफुत। जितः क्षमा या ।"

More Stories Like this