नेपालभाषा इन्स्टिच्युशन

शिला साय्मि

नेपालभाषा स्यनेज्याकुथि थीथी थासय् दुगु खँ ला झीसं सिउगु हे खँ खः। थःत माःगु इलय् स्यनेगु वा सयेकेगु ज्या नं झीसं याना हे च्वनागु खः। अथे खयां नं संस्थागत रुपं न्ह्यानाच्वंगु स्यनेकुथि धाःसा मदु। थ्वहे झ्वलय् स्वनिगः दुने वा पिनेयापिं नेवाः, गैर नेवाः व विदेशीतय्सं नं नेवाः भाय् स्यनेगु, ब्वनेगु, च्वयेगु व खँ ल्हाये सयेकेगु निंतिं छगू न्हूगु संस्था चायेकूगु दु "नेपालभाषा स्यनेज्याकुथ" अर्थात नेपालभाषा इन्ष्टिच्यूशन। थुगु संस्थाया ज्याकू आःया निंतिं नेपाल आदर्श मा.वि. गणबहालय् चायेकातःगु दुसा प्रशिक्षण कक्षा नं अन हे जुयाच्वंगु दु ।

नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिया ग्वसालय् थगुने पुस ११ गते रंगशालाय् नेवाः स्वायत्त राज्य घोषणा यायेधुंकूगु दु। आः घोषणा धुंकाः संघर्ष समितिया लँपुइ ज्या न्ह्याकेत अःपुइ कथं राज्य संचालनया ज्या यायेत, नेवाः भाय् सःपिं, ब्वने सःपिं व च्वये सःपिं दक्ष जनशक्ति तयार यायेगु मू आज्जु ज्वनाः थुगु संस्था चायेकूगु खः।
न्हापा न्हापा जूसा येँ, यल व ख्वप लागाय् मुक्कं नेवाः भाय् जक ल्हाइपिं मनूत च्वनीगु खः। थुगु लागाय् वइपिं खय् वा मर्स्यात नं नेवाः भासं हे खँ ल्हाइपिं जुइ। तर २०४६ सालया जन आन्दोलन लिपा गैर नेवाःतय्गु ल्याः अप्वया वंलिसे नेवाः भाय् ल्हाइपिं म्हो जुजुं वंगु खः। थुलि जक मखुसें नेवाःतय्गु छेँय् छेँय् तक नं नेवाः भाय् मल्हायेगु जुया वनाच्वंगु दु। थुज्वःगु इलय् गणतन्त्र राज्य व हे वःसां नं सरकारी ज्या व प्रशासनय् ज्या यायेत नेवाः भाय् ब्वने, च्वये सःपिं मंत धाःसा समस्या हे ब्वलनीगु खँयात वाःचायेकाः आवंनिसें हे थुगु अभियानया निंतिं पलाः न्ह्याकेगु झ्वलय् थुगु संस्था नीस्वनागु खँ स्यनेगुथिया छम्ह पदाधिकारीं कनादिल ।

२०६५ मंसिर २९ गते स्वम्ह दुजः सहित न्हापांखुसी थुगु संस्था नीस्वंगु खः। उकिया कजिकथं डा. महेशमान श्रेष्ठ, सचिव कथं मदनसेन बज्राचार्य व दुजलय् कृष्णभक्त मानन्धर च्वनादीगु खः। लिपा हाकनं दुजः मगाःगुलिं विकासभक्त श्रेष्ठ, गोर्की श्रेष्ठ, प्रेमहिरा तुलाधर व वसन्तबहादुर ताम्राकारपिंत नं थपे याःगु खः ।

वइगु मंसिर १ गतेनिसें प्रशिक्षण कक्षा सञ्चालन जुइत्यंगु दु। न्हापांगु कक्षा शिक्षक तयारीया निंतिं प्रशिक्षण बीत्यंगु दु। थुगु कक्षाया निंतिं २०/२५ म्ह जक प्रशिक्षकत तइगु जूगु दु। स्वला तक जुइगु उगु प्रशिक्षण क्वचाल कि वय्कःपिंपाखें हे मेपिं विद्यार्थीतय्त प्रशिक्षण बीगु योजना दु। थुगु कक्षाया निंतिं येँय् च्वंपिं स्वयां नं पिने जिल्लां वःपिं प्रशिक्षकतय्त विशेष ग्राह्यता बीगु ग्वसाः दु ।

प्रशिक्षक तयार जुल धाःसा संस्थात निरन्तर रुपं न्ह्याका यंकेगु व लिपा छगू पूर्र्ण इन्स्टिच्यूटकथं हे विकास याना यंकेगु ग्वसाः दुगु खँ नायः डा. महेशमान श्रेष्ठं कनादिल।
पाठ्यपुस्तक निर्माणया निंतिं नेपालभाषा पाठ्यक्रम, पाठ्यसफू निर्माण कमिटी नं दयेकेधुंकूगु दु। थुगु कमिटीया संयोजकय् प्रा. मदनसेन बज्राचार्य, दुजःकथं सुवर्णमान तुलाधर, प्रेमहिरा तुलाधर, विष्णु चित्रकार, निर्मल बज्राचार्य च्वनादीगु खः। संयोजक भाजु बज्राचार्यया कथं पाठ्यसफू तयार यायेगु लागिं नेपालभाषाया थीथी च्वमिपिंसं च्वयातःगु भाषा, लिपि व व्याकरण सम्बन्धी थीथी सफूया रिफरेन्स कयाः भाषा नापनापं प्रचलित नेपाल लिपि नं स्यनेगु ग्वसाः दुगु खँ नं वय्कलं कनादिल। थुकिया लिसें आर्थिक ग्वाहालिया निंतिं येँय् महानगर पालिकाया नेवाः जातिया उत्थान कोष पाखें २,५०,००० तका दां प्राप्त जुइगु खँ नं वय्कलं कनादिल ।

More Stories Like this