विशेष बिचाः गोष्ठिइ सुनां छु धाल?
नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिया ग्वसालय् थौंया राष्ट्रिय परिस्थिति व नेवाः स्वायत्त राज्य सम्बन्धय् राजनीतिक दलतय् दृष्टिकोण विशेष बिचाः गोष्ठीइ क्वचाःगु दु ।
येँया राष्ट्रिय सभागृहया सभाकक्षय् जूगु उगु बिचाः गोष्ठीइ
नेपाःया प्रमखु स्वंगू दलया शीर्ष नेतात माओवादी नायः पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, एमाले नयाः झलनाथ खनाल, कांग्रेसया नेता डा. रामशरण महत नापं नेपाः राष्ट्रिय पार्टीया नायः केशवमान शाक्यं थःथःगु पार्टीया बिचाः प्वंकादीगु खः ।
-----------------------------------------------
ज्याझ्वः क्वचाल ।
-----------------------------------------------
सभा नायः भाजु हितमान शाक्यपाखें सुभाय् देछानाच्वनादीगु दु ।
-----------------------------------------------
पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड', नायः, एनेकपा (माओवादी)
- नेवाःतय्सं न्ह्यब्वःगु एकता देश व शान्तिया निंतिं छकः हानं आन्दोलन यायेत इनाप ।
- स्वंगू चरणया प्रधानमन्त्रीया निर्वाचन लिपा छु जुल अले थौं पिहांवःगु बुखँ पाखें नेपाःयात हानं द्वन्दय् लितछ्वयेगु कुत: ।
- थौं तिनि माओवादीया बारे भारतीय संचार माध्यमय् वःगु बुखँ तसंक मखुगु खँ ।
- झी थुके पाखे न्हापा बिचाः यायेमाः। नेवाः व ताम्सालिङ बारेया सिमाङकण तःधंगु खँ मखु। थ्व सहलह यानाः तःधं यायेगु वाः चिधं यायेफइ ।
- आः संघीयता, धर्मनिरपेक्षता व गणतन्त्र तःधंगु खः। तर थ्व वयेमबीगु डिजाइन जुयाच्वंगु दु ।
- विदेशी शक्तिया इसाराय् मख्ख जुयाच्वंपिंसं छुं नं आधारय् संघीय व्यवस्था लागू यायेबीमखु ।
- थीथी संघीय राज्य दुसाः अन आः थें सभासद्त न्यायेमी यायेफइगु अवस्था दइमखु ।
- नेपाः दुने च्वंगु शक्तित दथुइ न्हापा एकता जुइमाः, अले तिनि वाह्य शक्ति, वाह्य हस्तक्षेप विरुद्ध झीं ल्वायेफइ ।
- थुकीया बांलागु दसु माओवादीं याःगु जनयुद्ध। उगु इलय् उत्पीडित समुदाययात न्याय ब्यूगुलिं जनजाति दथुइ ल्वापु गवलें मजू । झन जातिय एकता क्वातुल ।
- जातिय मुद्दा महत्वपूर्ण नापं हिसांत्मक जुइफु। तर उत्पीडितयात न्याय बीगु सिद्धान्त कथं न्ह्याः वंसा जातिय द्वन्द जुइमखु ।
- थ्व सिद्धान्त नालाकाल धाःसा सिमा व गुली प्रदेश दयेकेगु बारे अ:पूक समाधान जुइफु ।
- दकलय् तःधंगु खँ उत्पीडिततय्त न्याय बीत प्रान्त विभाजन यायेमाः। उकी भुगोल, संस्कृतियात नं थाय् बीमाः ।
- समाजिक न्याय स्थापित यायेत पहिचान सहितया संघीयता आवश्यक। थुकी छुं ई अग्राधीकार बीमाःसां ताः ई तक अग्राधीकार बीम्वाः ।
- झीसंला उत्पीडन, अन्याययात क्वचायेकेत संघीयताय् वनेत्यनागु। ताः ई तक उत्पीडन, भेदभावया अन्त्य यायेत अज्याःगु समुदाययात विशेषअधिकार बीमाः ।
- झी संघीयताय् वनेत्यनागुया कारणं झिंप्यगू जिल्ला व न्हय्न्यागू जिल्लाया निर्माणया निंतिं मखु ।
- थ्वस्वयां न्ह्यः एमाले व काँग्रेसं आत्मनिर्णय अधिकारया नां हे उच्चारण मयाः। संघीयताया बारे थ्व नां हे मकायेगु धइगु बेइमानी ख: ।
- थज्याःगु मंकाः कथं न्ह्यानाच्वंगु समितिं एकबद्ध जुइमाःगु सन्देश बियाच्वंगुलिं नेवाःत प्रति आभारी ।
- नेवाः स्वायत्त राज्य संघर्ष समिति दुने थीथी पार्टीनाप आबद्ध मोर्चातय् मंकाः संगठन खः। थुकीं यानाः राजनीतिक दलतय्त नं सहमति यायेत आव्हान यानाच्वंगु दु ।
--------------------------------------------
झलनाथ खनाल, नायः नेकपा (एमाले)
- दकलय् न्हापा गुलि प्रदेश निर्धारण यायेगु बारे सहलह यायेमाः, वयां लिपा नामाङकण व सिमाङकण ।
- एमालें कार्यदल दयेकाः निष्कर्ष पिका:गु इलय् झिंस्वंगू झिंप्यंगू प्रदेश निर्धारण यायेमाःगु सुझाव। तर थ्व नं विवादरहित जुइमफुत ।
- झीसं पहिचान नापं सामर्थ्यया आधारय् नं संघीयताया आधार दयेकामाः ।
- न्यागू मध्ये छगू जक पहिचान ज्वनाः संघीय प्रान्त निर्माण जुइफइमखु ।
- जातियता, भाषिक, साँस्कृतिक, भौगोलिक निरन्तरता व ऐतिहासिक कथं न्यागू पहिचानया आधारय् संघीयता जुइफु ।
- झीसं बुद्धि व विवेक छ्यलाः संघीयताया आधार निर्धारण यायेमाः ।
- संघीयता छु आधारय् यायेगु बारे सहलह जुयाच्वंगु दु। थीथी देशय् थःथःगु आधार दु। झीथाय् छु छु यायेगु धइगु बारे संविधानसभाय् सहलह जुयाच्वंगु दु ।
- सहमति मजुयाः प्रधानमन्त्री तकं ल्ययेमफुनी। सहमति मजूगु हुनिं प्रधानमन्त्रीया लज्जास्पद ज्या जुयाच्वंगु दु ।
- संविधान व शान्तिया निंतिं म्होतिं नं प्रमुख स्वंगू दलत दथुइ सहमति जुइमाः ।
- राष्ट्रिय सहमति मजूसा शान्ति प्रकृया व संविधान निर्माण क्वचायेके फइमखु ।
- संविधान निर्माण यायेगु ज्या दुने हे राज्य पुनसंरचनाया ज्या जुइ ।
- दलत छगू हे थासय् च्वंगुलिं निरंकुश शासन लिपाया छगू ब्वः पार यानाः। आः संविधान निर्माण व शान्ति प्रकृया पूवंकेगु अभिभारा झी न्ह्य:ने दु ।
- संघीयताला अझ लागू मजूनी, थ्वला केवल घोषणा जक जुल। थुकीया बारे सहलह यायेगु स्वरुप हे थ्व छगू ज्याझ्व: न्ह्यानाच्वंगु ।
- लोकतन्त्र, गणतन्त्र व संघीयता अझ नं संस्थागत मजूगुलिं आः नं प्रतिक्रान्तिया खतराय् दु ।
- क्रान्ति जुइधुंकाः संङक्रान्तिया पाः वइ। उकीयात बांलाक सम्बोधन याःसा देय् सम्पन्न जुइ मखुसा प्रतिक्रान्तिया खतरा जुइ ।
- राजनीतिक क्रान्ति क्वचासां सामाजिक क्रान्ति अझ नं मजूनी।
जनआन्दोलया हुनिं निरंकुश राजतन्त्रं जनताया न्ह्य:ने क्वछुइत बाध्य जुल। वयां लिपा झी देय् परिवर्तन यायेत न्ह्यांवना ।
- देय्या निरंकुश व एकात्मक शासनया कारणं देशय् विभेद ब्वलंगु ।
- नखःचखःया इलय् समझदारी, प्रगति व शान्तिया निंतिं भिंतुना ।
-----------------------------------------
डा. रामशरण महत, नेता, नेपाली कांग्रेस
- नेपाः बुहजातिय, बहुधार्मिक, बहुसांस्कृतिक देय् जूगुलिं उगु हे कथं नेपालय् संघीयता व्यवस्था जुइमाः ।
- ततःधंगु देय् ला आर्थिक रुपं प्रतिस्पर्धा यायेत छगू हे थासय् वयेत स्वयाच्वंगु इलय् झी विभाजन जुइमज्यू।
- संघीयता दुने प्रान्त निर्धारण यायेगु इलय् आर्थिक रुपं सबल जुइ कथं जुइमाः। तर अन जातियताया पहिचाननं दुथ्याकेमाः ।
- जातिय आधारय् राज्य फ्याःसा आर्थिक भार यक्वः जुइ ।
- पहिचान, अधिकार व आर्थिक रुपं सम्पन्नया आधारय् प्रान्त निर्माण यायेमाः ।
- बिना आर्थिक पूर्वाधार प्रान्तत न्ह्याः वनेफइमखु। येँ छगू सम्पन्न जूसां मेमेगू थाय् उलि सम्पन्न मजूगुलिं स्रोत नं स्वयेमाः ।
- नेपाली संघीयताया पक्षय् जूसां पूर्ण रुपं जातिय रुपं प्रान्त घोषणा यायेमज्यू। थुकीं अन्त्यहीन ल्वापु जुइ ।
- नेवाःत नेपाःया तसकं विकसित समुदाय। नेवाःत धइगु हे नेपाःया पहिचान खः। नेवाःतय् थें विकसित संस्कृति सुयानं मदु ।
- थ्व सच्छि स्वयां अप्व: जातजाति दुगु देय् जूगुलिं थन सच्छि स्वयां अप्व: राज्य निर्माण यायेमाली, गु सम्भव मदु ।
- संघीय प्रणाली झीसं स्वीकार यायेधुंकल। आः थुकीयात गुकथं समायोजन यायेगु थीथी बिचाः वयाच्वंगु दु ।
- राज्य शक्तिइ थीथी जातजाति, भाषाभाषीतय् प्रतिनिधित्व जुइमाः ।
- दक्वसिनं थ्व पहिचानयात राजनीतिक रुप बीत स्वयेगु न्हूगु खँ मखु ।
- थ्व पहिचानया ई खः। छम्ह छम्ह मनूखं हे थःगु पहिचान माली ।
-------------------------------------------
- डा. केशवमान शाक्य, नायः, नेपाः राष्ट्रिय पार्टी ।
- वाइसिएल थेंज्याःगु दक्वं पार्टीइ वयेधुंकल, थ्व छगू युवाः बेरोजगारी समस्याया लिच्व: ।
- निसः व स्वसः मनूतय् छेँबुँ लितबीगु धइगु तःधंगु खँ मखु। थ्व छगू समिति गठन यानाः ज्यंकेमाः ।
- जनसेनायात सुरक्षा निकायलय् समायोजन जुइमाः। क्याम्पय् च्वनाच्वंपिं लडाकुतय् समायोजन यायेमाः।
- जातियताया आधार हिंसात्मक पाखे नं वनाच्वंगुलिं थुकी गम्भीर जुयाः सम्बोधन यायेत इनाप ।
- नेवाः व तामाङ दथुइ छगू लखया जक जनसंख्या पाःसां सिमाङन तसकं पाःगुलिं नेवाः सिमाङन तसंक म्हो ।
- अग्राधिकार धइगु ५० प्रतिशत थन हे दुने दुगु आदिवासीतय्त समावेशी आधारय् प्रतिनिधित्व ।
- जातिय अग्राधिकार धइगु थन दुगु नेवाः बाहेक मेमेपिं आदिवासीतय् नं दइ ।
- आइलओ १६९ पाखें स्वशासन व अग्राधिकारया ब्याख्या यानातःगुलिं अज्या:गु अधिकार सहितया राज्य माग ।
- जिरेल, धामी, चेपाङ्ग नं थुगु हे लागाय् दु ।
- राज्य पुनसंरचना समितिं न्ह्यब्वःगु नेवाः राज्यया लागा अस्वीकार ।
- न्हय्गू सताब्दिलय् अंशुवर्माया पालय्, झिंनिगू सताब्दिलय् अरनिको चीन वंगु इलय्, लिपा मल्ल जुजुतय् पालय्, शाहवंशया शाषणया इलय् नं नेवाःत लागा गन गन दु व सीकेफु ।
- ईसाइ पूर्व पाँचौं निसें नेवाःत हे थनया आदिवासी ।
- ताम्सालिङ पाखें सेना घोषणा याःगु इलय् नेवाःतय्त नं धावाः ब्यूगु कथंया न्ववाःगुलिं आपत्ति ।
- फरक मत तःगु कारणं नेवाः राज्यया सिमा चिधंगु जूगु। उकी फरक मत तयाः मेगू हे सिमांकन सहितया राज्यया प्रस्ताव पेश ।
- राज्य पुनसंरचना समिति पाखें पेश याःगु निगू प्रस्तावय् नेवाः राष्ट्रिय पार्टीं फरक मत ।
- अमरत्व सेनं जातियता छगू महत्वपूर्ण विषय जूगु तर थुकीया बांलाक सम्बोधन मयासा हिसां पाखे नं समाज वनेफइगु धापूया बारे कनादिल ।
-------------------------------------------
- पौष ११ गते जूगु नेवाः स्वायत्त राज्य घोषणाया किपा व नेवाः ध्वाँयया ब्याच शीर्ष नेतातय्त लःल्हात। किपा व ब्याचया अर्थ नेवाः राज्य वय्कपिनि नुगलय् दयेमाः धइगु ग्वसाः खलःया धापू ।
-------------------------------------------
मल्ल के. सुन्दर, कजि, मंकाः संघर्ष समिति
- 'झीत लोकतन्त्र, संघीयता, नेवाः स्वायत्त राज्य बियादिसं झी देय्या निंतिं न्ह्याबलें नं बलिदान जुइत तयार दु ।' - वय्कलं राजनीतिक दलतय्त इनाप यानादिल ।
- संविधानसभाया राज्य पुनसंरचना व राज्य शक्तिया बाँडफाँड समितिं फ्यानातःगु नेवाः प्रदेशया सिमांकन नेवाःतय्त अस्वीकार्य ।
- ९२७ वर्ग किलोमिटर दुने नेपाःया हे दकलय् अप्व: जनसंख्याः दुगु थासय् थुलि जक सिमांकनय् म्वायेत असम्भव ।
- थुकीया बारे प्रमुख स्वंगू दलया नेतातय् बिचाः कायेत थन थ्व ज्याझ्वः यानागु ।
- ज्याझ्वःया लसकुस व आजु ।
------------------------------------------
- शहीद प्रति छगू मिनेट श्रद्धाञ्जली
- नेवाः राष्ट्रिय म्ये
- नेपाःया राष्ट्रिय म्ये
आशन ग्रहण :-
सभा नायः - भाजु हितमान शाक्य, नायः, मंकाः संघर्ष समिति
भाजु पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' - नायः एनेकपा माओवादी
भाजु सुशिल कोइराला, नायः नेपाली कांग्रेस पार्टी
(वय्क स्वास्थ्य अवस्थाया कारणं झायामदी, वय्कया पलेसा डा. रामशरण महत पाखें आशन ग्रहण)
भाजु झलनाथ खनाल, नायः नेकपा(एमाले)
भाजु डा. केशवमान शाक्य, नायः नेपाः राष्ट्रिय पार्टी
सल्लाहकारपिं
भाजु पद्मरत्न तुलाधर
भाजु सभासद् तीर्थराम डंगोल
भाजु भीमसेनदास प्रधान
नायःपिं
भाजु दिलबहादुर श्रेष्ठ, नायः नेवाः मुक्ति मंकाः दबू
भाजु नरेन्द्रभक्त हाडा, नायः नेवाः देय् गुथि
भाजु, नरेश ताम्राकार, नायः नेवाः देय् दबू
भाजु, सुजीब बज्राचार्य, नायः नेवाः जागरण मञ्च
भाजु हरिकृष्ण ब्यञ्जनकार, न्वकू, नेपाल लोकतान्त्रिक नेवाः संघ
भाजु बिपेन्द्र महर्जन, नायः ज्यापु महागुथि
भाजु नरेशवीर शाक्य, नायः, नेवाः ल्यायम्ह न्ह्यलुवाः
भाजु रामकाजी अवाले, नायः ज्यापु समाज, यल
भाजु गजेन्द्र मानन्धर, नायः, नेवाः लोकतान्त्रिक दबू
आशन ग्रहण
-----------------------------------------------
- भृगुराम श्रेष्ठया म्येँ - 'यः जित नं देश यः, तर जिं मखं जीगु देश ग्व ?'
- हुलाप्याखँ - 'कौला कछला, असोज कार्त्तिक शरदया ऋतु रे'
- सानुबाबु महर्जन व सुरज ब्यञ्जनकारया म्ये – 'दने धुन, दने धुन'
- नेवाः जागरण मञ्च, संकिपा कवः - 'महिषासुरवध प्याखँ'
- मंकाः गुथि, यलःया म्येँ - 'नेवाः लागा झीगु खः, नेपालमण्डल झीगु खः'
- मंकाः गुथि, किपूया हुलाप्याखँ
- ज्यापु महागुथिया हुलाप्याखँ
- वीर प्रसाद भंसारी व पासाःपिंया म्येँ
- राजभाइ जकःमि पाखें कविता बाचन - 'कीर्तिलक्ष्मी'
ज्याझ्वलय् आः कविता, हुलाप्याखँ लगायतया सांस्कृतिक ज्याझ्व: जुयाच्वंगु दु ।
ज्याझ्व: शुरू जुल ।
More Stories Like this
काेरियाय् नेवाः भ्वय्, नम्रता श्रेष्ठयात हन न्यूयाेर्कय् इहि राजनीतिक दलतय् घोषणापत्र व नेवाः दृष्टिकोण किपुली मंकाः बाखं गोष्ठि "वर्तमान राजनीतिक संन्दर्भय् नेवाः स्वायत्त राज्य" सम्बन्धि गोष्ठी
