थथुप्वीं आचागुथिया छगू सन्दर्भ
अनाररत्न वज्राचार्य
मनू सामाजिक प्राणी जूगुलिं थुपिं समाजय् च्वनेमाःगु प्राकृतिक नियम जुल। उकिं बज्राचार्यतय्सं बहाः बही स्वनाः, नखःचखः, गुथिया नामं पुचः खलः दयेकाः समाजया पलिस्था यानावःगु खनेदु। वज्रयान अर्थात दर्शनशास्त्रया आधारं वज्राचार्यत थः जजमानतय्त उद्धार याना वयाच्वंपिं खः। वज्राचार्यत थनिं खुसः न्हय्सःदँ न्ह्यवंनिसें थीथी गुथिया नामं संगठित जुया वयाच्वंगु खनेदु। कुलायन कथं वज्राचार्यतय्सं येँदेय् दुने १८ गू थाय्यात थःगु बासस्थान दयेकातःगु दु। थ्वहे १८ गू बहाःयात थीथी नां तयाः उमिसं बसोबास याना वयाच्वंगु दु। थ्व १८ बहालय् वज्राचार्यतय्सं थः मस्तय्त बरे छुनाः वज्राचार्य जुइत माःगु दीक्षा बीगु यानाच्वंगु दु। थ्व चलन थौं तकं कायम दनि। थुकथं थःथःगु बहालय् बरे छुनाः थःगु बहाःया सर्वसंघय् नां दुथ्याकेगु चलन दु। येँदेय्या थःनेनिसें क्वःनेतकया १८ गू बहाः छसीकथं १) मैत्रीपुर महाबिहार (क्वाःबहाः), २) हेनाकर महाबिहार (ध्वाकाबहाः), ३) हेमबर्ण महाबिहार (गंबहाः), ४) रत्नकेतु महाबिहार (झ्वाः बहाः), ५) सुरतश्री महाबिहार (तक्षेबहाः), ६) कनकचैत्य महाबिहार (जनबहाः), ७) केशचन्द्र कृत पारावर्त महाबिहार (इतुंबहाः), ८) रत्नकीर्ति महाबिहार (मखंबहाः), ९) मुलश्री महाबिहार (मुबहाः), १०) मन्त्रसिध्दि महाबिहार (सवलबहाः), ११)राजकीर्ति महाबिहार (तेबहाः), १२) श्रीखण्ड तरमुल महाबिहार, १३) क्वःनेया ब्रम्हचक्र महाबिहार (ओमबहाः), १४) बज्रशिल महाबिहार (इकुबहाः), १५) मुनिसंघ महाबिहार (मिखाबहाः), १६) कृति पुण्य महाबिहार (लगंबहाः), १७) मणिसिंह महाबिहार (मुसुंबहाः दुने च्वंगु) व १८) मणिसंघ महाबिहार (मुसुंबहाः पिने च्वंगु) खः। थ्व १८ गू बहाः मध्ये थःनेया क्वाःबहाः, ध्वाकाबहाः, गंबहाः व झ्वाःबहाःया वज्राचार्यपिनि चिल्लाथ्व १२ (फागुन शुक्ल द्वादशी) कुन्हु प्वींआचागु न्यायेका वयाच्वंगु दु। थुगुसी थ्व गुथि थ्वहे चैतया ३ लानाच्वंगु दुसा थ्व गुथिइ ब्वति काइपिं सर्वसंघया ल्याः थुगुसी ४२५ दु ।
थ्व गुथिइ परम्पराकथं याना वयाच्वंगु पूजा पाठयात थौंया इलय् अःपुक नाला कायेकेत व गुथिया नामं सलंसः पाहां सःताः भ्वय् नकेगु चलनं ध्यबा मदुपिं पाःलाःतय्त समस्या जुयाच्वंगु महसुस यानाः ने.सं. १११८ सिल्लागाः १० शनिवाः (२०५४ फागुन ९ गते) कुन्हु थथुप्वीं आचार्य गुथि संरक्षण समिति पलिस्था जुल। थ्व समितिं गुथिइ बांमलाःगु संस्कारकथं न्ह्यानाच्वंगु गुथिया नामय् पाःलाःपिंसं भ्वासि कथं पाहां सःताः सर्वसंघयात त्वःपःकेगु (दान बीकेगु) ज्या दिकल। गुथिइ पाःलाःपिनि खर्च कम यायेगु नितिं निम्हसिनं पाः काइगु थासय् प्यम्हेसित पाः बीगु ब्यवस्था यात। गुथिइ छुंकथंया आम्दानी मदुगुलिं सर्वसंघ म्हतिं दँय् १००।- तका ल्हापं कयाः छगू कोष दयेकल। थ्व बांलाःगु ज्यायात तिबः बीकथं मयजु सुमति वज्राचार्यं थः मदुम्ह भाःतया नामं गुथियात १०,०००।- तका ग्वाहालि यानादीगु खः।
पुर्खापिंसं थ्व गुथियात वज्राचार्यपिनि क्षेत्रीय सम्मेलनकथं न्ह्याका वयाच्वंगु खः। जिं सिउकथं थ्व कुन्हु सकलें सर्वसंघपिं झ्वःलाक च्वनाः देशया शान्तिया कामना यासें सकसिनं गुरुमन्दः पुजा यानाः धलं दनी। पुजा सिधयेकाः थःथःगु बहाःया वज्राचार्यपिंसं बिधि व्यवहार बारे म्वाः मदुगु ज्या याइपिंत थ्वहे गुथिया सभाय् खँ तयाः सहलह ब्याकी। थथे हे संरक्षण समितिं नं गुथियात ईकथं सुधार यानायंकीगु आशा याःगु खः। तर संरक्षण समितिया दुजःपिंसं ध्यान मबिउगु कारणं थौ संरक्षण समितिया ज्या उदेश्य माःकथं पूवनाच्वंगु खने मदु। थौंकन्हय् ला झन अःपुक गुथि न्ह्याकेमाः धकाः छछाः भ्वय नयेगु व नकेगु ज्या जक जुयाच्वंगु दु। अझ नं लाःनि, ईयात बांलाक छ्यले सयेकेमाः। छुं दँ न्ह्यवंनिसें मंकाः बौध्द प्रार्थना याकेगु चलन दयेकल। छुं हे मजूथाय् थुलिसां जुल, अलःमा नं सिमा हे जुयाबिल। उकिं थ्व सकारात्मक जुल। छाय् खः मसिउ, थ्व बौध्द प्रार्थना नापनापं पञ्चशील नं बिल। जिं स्वये बौध्द प्रार्थना व पञ्चशिल फरक बिषय खः। फरक फरक थासय् फरक फरक आस्थां याइगु पाठयात छक्वलं छगू हे इलय् याःगु पाय्छि मजू। छखे चचा हालाः भ्वय् नयेगु मेखे ला नये मखु अय्लाः त्वने मखु धकाः बचन बीगु। थ्व विरोधाभाषपूर्ण ज्या दिकेमाः ।
वज्राचार्य धइपिं मेपिं स्वयां सःसिउपिं खः धकाः च्वनेगु थौया ईयात मल्वः। मंकाः बौद्ध प्रार्थना यायेगु जक वज्रचार्यतय् उद्देश्य जुइ मजिउ। मेमेगु समुदायं याना वयाच्वंगु सभा सम्मेलन खना हे च्वना। गुलि गुलि जातिं लाः थःगु जातिया नामं स्कूल, एम्बुलेन्स आदि तकं चायेकाच्वंगु दु। खुसः न्हय्सःदँ न्ह्यवंनिसें थीथी गुथिया नामं संगठित जुया वयाच्वंपिं वज्राचार्यत थौं सभ्य, सुसस्कंृत व सगठित समुदाय खः धकाः कनेगु झीके छुं ल्यं दनि? उकिं मेमेगु थीथी जनजातितय्सं याना वयाच्वंगु ज्याझ्वःयात स्वयाः झीसं नं ई कथं न्ह्यायेगु साहस यायेमाः। आचागुया नामय् भ्वय् छकः नयाः न्हिछि पाय्छि यायेगु ज्याय् तक्यना च्वने मजिल ।
थौ झीसं झीत म्हसीके मफयाः पूजा पाठय् जक लिकुनाच्वंगुलिं यक्व वज्राचार्यत थःगु त्वाःबहाः, गुथि, त्वःताः विस्थापित जुया वनाच्वन। थ्व विस्थापित जुयावंपिं सकसितं हाकनं नुगः क्वसायेके बियाः थौया मस्तय्सं छ्यलाबुलाय् हये फइकथं सुधार यानायंकेगु थौंया आवश्यकता खः। थःगु संस्कार विधि व्यवहार म्हसीकेत थौ गन गनयापिं मनूत गन गन च्वनाः संगठित जुयाच्वंगु दु। न्हय्सःदँ न्ह्यवंनिसें संगठित जुयाच्वनापिं झीपिं झी हे जुयाः म्वायेगु थःगु जातिया अस्तित्व कायम यायेगु खः। उकिं थःगु परम्परागत संस्कार ल्यंकाः न्ह्याथाय् च्वंसां वज्राचार्य जुयाया गौरव यानाः छम्हं मेम्हेसित ग्वाहालि यानाच्वंसां सकस्यां कल्याण जुइ ।
झ्वाःबहाः
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया